Në përkujtim të 76-vjetorit të genocodit grek mbi shqiptarët e Çamërisë, në Izmir, Turqi, janë organizuar shoqatat shqiptare. Shqiptarët e Turqisë kanë vendosur gjithashtu kurorë të zezë para konsullatës greke në Kordon.
Gjatë fjalës së tij Kryetari i shoqatës për Kulturë Shqiptare Alaçatı-Çeşme, Ibrahim Topalli u shpreh se: “Ne jemi me origjinë shqiptarë, nënshtetas e qytetarë të Republikës së Turqisë që jetojmë në qytete të ndryshme të Turqisë. Ne jemi shqiptarë nga Shqipëria, nga Shkodra, nga Çamëria, nga Janina, nga Kosova, nga Presheva, nga Plava e Gucia, nga Ilirida, nga Manastiri, të dëbuar të internuar e të shpërngulur nga trojet tona etnike. Ne jemi elemente thelbësore dhe qytetarë besnikë të këtij vendi dhe themeluesve të Republikës së Turqisë, që neve na përqafoi në ditët e vështira.
Sigurisht që tani e tutje ne do të kujtojmë më shumë Çamërinë dhe do ta përmerndim edhe më shumë. Ne do të punojmë edhe më shumë, ta sjellim në programin e aktualitetit ndërkombëtar të genocidit grek ndaj popullit shqiptar.”
Në përfundim të aktivitetit përfaqësuesit e shoqatave shqiptare lanë një kurorë të zezë para konsullatës greke në Kordon, Izmir, Turqi me mbishkrimin “Çamërinë nuk e harruam”.
Fjalimi i plotë:
Sot u mblodhëm për të dënuar gjenocidin që ka bërë Greqia ndaj shqiptarëve Çamë më 27 Qershor 1944. Këtë ne do ta zhvillonim më 27 Qershor javën e kaluar, por për shkak të pandemise dhe që nuk ka qenë e lejuar të dalim përjashta, e shtymë atë për një javë më vonë, pra për sot.
Të nderuar pjesëmarrës;
Ne jemi me origjinë shqiptarë, nënshtetas e qytetarë të Republikës së Turqisë që jetojmë në qytete të ndryshme të Turqisë. Ne jemi shqiptarë nga Shqipëria, nga Shkodra, nga Çamëria, nga Janina, nga Kosova, nga Presheva, nga Plava e Gucia, nga Ilirida, nga Manastiri, të dëbuar të internuar e të shpërngulur nga trojet tona etnike. Ne jemi elemente thelbësore dhe qytetarë besnikë të këtij vendi dhe themeluesve të Republikës së Turqisë, që neve na përqafoi në ditët e vështira.
Ne jemi anëtarë dhe fisnikë të kombit Turk, me të cilët së bashku mposhtëm forcat shoviniste greke nënkontraktore në Luftën e Pavarësisë së Turqisë, po ashtu jemi nga ata të cilët u martirizuan në Çanakkale e në frontin e Kaukazit.
Me fuqinë që marrim nga historia jonë e përbashkët; vlerat tona që i kanë shërbyer vendit ku ne sot jetojmë; Hoxha Hasan Tahsin-in, Sami Frashëri, Mehmet Akif Ersoy-in, dhe heronjtë e heshtur të Luftës së Pavarësisë të Turqisë: tani e tutje do t’i sjellim në aktualitetin e ditës edhe më shumë.
Kështu për shqiptarët që janë mposhtur, për shqiptarët që jua kanë ngrënë hakun dhe i kanë plagosur deri më sot në mbarë trevat dhe botën shqiptare; ne do të mbajmë një qëndrim krenar e paqësor, që të kemi e ta kërkojmë të drejtën tonë në arenën ndërkombëtare. Tani e tutje, ne si shqiptarë të Turqisë, do të kemi këtë vetëdije dhe do të fokusohemi më shumë dhe do t’i dalim zot më tepër historisë dhe kulturës tonë.
Sigurisht që tani e tutje, ne do të kujtojmë më shumë Çamërinë dhe do ta përmerndim edhe më shumë. Meqenëse ekziston një “komunitet çam” shumë i madh dhe që jeton këtu në vendin tonë, ne do ta sjellim në axhendë edhe më shumë genocidin çam. Ne do të kërkojmë të drejtat e bashkëqytetarëve tanë dhe fëmijëve të tyre, që i janë nënshtruar genocidit në Çamëri. Ne do të punojmë edhe më shumë, ta sjellim në axhendën e aktualitetit botëror genocidin që populli shqiptar i Çamërisë pësoi nga Greqia.
Në 27 qershor të vitit 1944, shovinistët grekë masakruan dhe bënë genocid në mbi 3,000 shqiptarë çamë të çdo grupmoshe, nga 2 deri në 80 vjeç. Ne këtë do t’ia tregojmë botës, me zë më të lartë.
Tani e tutje ne, pasardhësit e shqiptarëve të Çamërisë, të cilët të parët tanë u shtypën, u persekutuan dhe u masakruan vetëm sepse ishin shqiptarë myslimanë, axhendën e “Genocidit Çam” do ta mbajmë me studime shkencore dhe akademike në fushën e së drejtës ndërkombëtare.
Ne i bëjmë thirrje botës shqiptare, nga perla e Egjeut, nga Izmiri. Shqiptarët e Çamërisë, duhet të marrin të drejtat e tyre. Në këtë mënyrë, ju arbëreshët e Italisë dhe ju arvanitët e Greqisë, ejani në ndihmë të shqiptarëve të Turqisë dhe na ndihmoni në këtë drejtim. Ju lutemi, mbështesni përpjekjet tona paqësore që të përmbushet drejtësia.
Të gjithë shqiptarët që jetojnë në Turqi, janë pranë shqiptarëve të Çamërisë. I gjithë populli turk, jep mbështetjen pa masë për shqiptarët çamë që vuajtën genocidin grek.
Tani e tutje ne shqiptarët e Turqisë “genocidi çam” do ta sjellin në rendin e ditës çdo vit dhe do ta kthejmë në një traditë të ngjarjeve përkujtimore të “genocidit çam” dhe do ta vendosim këtë si çështje e pazgjidhur në axhendën ndërkombëtare.
Gjithashtu qëllimi ynë është të kërkojmë që Shqiptarët e Çamërisë që iu nënshtruan genocidit sistematik ushtarak nga Greqia më 1944, po ashtu edhe ata të cilët, arritën të largohen të gjallë nga Çamëria, në përputhje me të drejtat dhe liritë themelore të njeriut, t’u sigurohet lëvizja e lirë në atdheun e tyre dhe e drejta e pronës.
Genocidi është një krim kundër njerëzimit dhe gjykimi i tij nuk ka asnjë pengesë kohore. Për këtë drejtim, për 76 vjet duke e injoruarur dhe duke mbuluar të vërtetën mbi “çështjen çame”, duke u përpjekur me çdo kusht ta lërë atë në errësirën e historisë, ne edhe si shqiptarë, por edhe si OJQ shqiptare të Turqisë, të ndjeshëm ndaj çështjes çame, po shprehim reagimin tonë sot dhe po vendosim një kurorë të zezë në Konsullatën e Greqisë në Izmir.
Ne i kujtojmë me respekt shqiptarët që humbën jetën gjatë këtij gjenocidi dhe dëbimi. Shpresoj të takohemi në ngjarje që sjellin më shumë zë në vitet e ardhshme dhe dua të jua jap besen, se do të përmbushim kërkesën e kësaj përgjegjësie të nderuar që mbajmë në të gjitha rrethanat; Lufta e shqiptarëve të Çamërisë, është beteja jonë.
Me respekt, për mbarë opinionin publik.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Anthony Arnoux shpjegon aneksimin e Shqipërisë së Jugut
“Baca jem … u kry amaneti”
