Arsyeja pse jemi marrë me Kinën muajt e fundit ka qenë e lodhur me koronavirusin që shpërtheu atje në fund të vitit të kaluar.
Por kjo nuk ka ngadalësuar sulmin e Pekinit ndaj lirive themelore dhe të drejtave të njeriut, nga ujgurët tek shkelja e autonomisë së kufizuar të Hong Kong-ut.
Kongresi ka vepruar me një mendjemadhësi të admirueshme dhe unanimitet për të miratuar vendosjen e sanksioneve kundër zyrtarëve dhe ndërmarrjeve kineze.
Ligji i ri për sigurinë kombëtare për Hong Kongun është shembulli më aktual i politikave shtypëse, nacionaliste të Xi. Masa gërryen rëndë liritë civile dhe politike të Hong Kongut, duke shkatërruar modelin “një vend, dy sisteme”.
Një nga arrestimet e para sipas ligjit të ri ishte ai i një protestuesi me një flamur pro-pavarësisë, shfaqja e të cilit tani është vepër penale. Si rezultat, një presion bipartizan tani po zhvillohet në Kongres për t’i dhënë statusin e refugjatit disa banorëve të Hong Kong-ut.
Hong Kong ka tërhequr më shumë vëmendje, por nuk është e vetmja, apo edhe më e keqja, e shkeljeve sistematike të qeverisë kineze të të drejtave themelore të njeriut. Këto janë ndër zhvillimet e tjera të fundit:
■ Një raport i ri nga Fondacioni Jamestown ka ekspozuar detaje tronditëse lidhur me masat zyrtare për tkurrjen e popullsisë ujgure, përfshirë sterilizimin dhe abortet e detyruara. Shtimi natyral i popullsisë në rajon, zbulon raporti, “kishte rënë në mënyrë dramatike”.
■ Të mërkurën, zyrtarët e SHBA dhe të Mbrojtjes së Kufijve në Nju Jork njoftuan se ata kishin sekuestruar një dërgesë të madhe të produkteve të bukurisë për të cilat zyrtarët dyshojnë se ishin bërë nga flokët e njerëzve të mbyllur brenda sistemit të kampit Xinjiang.
■ Më shumë se 50 ekspertë të pavarur të Kombeve të Bashkuara nënshkruan një deklaratë javën e kaluar duke akuzuar se përpjekjet e tyre të përsëritura për të ngritur zërin për autoritetet kineze për shtypjen e demokracisë në Hong-Kong, shtypjen kolektive të pakicave fetare dhe etnike, përdorimin e tepruar të forcës nga policia , dhe shkeljet e tjera janë refuzuar në mënyrë sistematike. Grupi bëri thirrje për një seancë të veçantë të Këshillit të SHBA për të Drejtat e Njeriut për të vlerësuar akuzat e tyre, dhe krijimin e një mekanizmi të pavarur për të monitoruar situatën e të drejtave të njeriut në Kinë.
■ Studiuesit në Lookout, një firmë e sigurisë celulare në San Francisko, raportuan të mërkurën se përpjekjet masive të mbikëqyrjes së Kinës në Xinjiang, të cilat përfshijnë masa si mbledhja e mostrave të gjakut, printimet e zërit, skanimet e fytyrës dhe të dhënat e tjera personale, filluan qysh në vitin 2013 me një fushatë hakimi në celularët e ujgurëve dhe tibetanëve në të gjithë botën.
Nga të gjitha këto tmerre, fakti që Kina po kërkon të zvogëlojë popullsinë ujgure është veçanërisht shqetësuese.
Kina ka kërkuar për dekada të tëra të kontrollojë Xinjiang, një rajon i thatë dhe malor, ku Ujgurët dhe njerëzit e tjerë kryesisht myslimanë kanë kundërshtuar prej kohësh rregullin shtypës të Pekinit.
Raporti i fundit i doktor Zenz dhe një hetim i detajuar nga Associated Press tregon se tani fushata ka përfshirë masa drakoniane për të ulur lindjet. Këto përfshijnë kontrolle të rregullta shtatzënie, pajisje intrauterine, gjobitje, sterilizime dhe madje aborte. Të kesh shumë fëmijë, që zakonisht nënkupton tre ose më shumë, është një arsye kryesore që njerëzit dërgohen në kampe paraburgimi.
Të enjten e kaluar, Senati miratoi me pëlqimin unanim një projektligj që do të vendosë sanksione ndaj zyrtarëve kinezë, bizneseve dhe bankave të përfshira në sulmin ndaj autonomisë së kufizuar të Hong Kong-ut.
Përkushtimi i Trump për të ndryshuar sjelljen e Kinës, megjithatë, nuk duket askund.
John Bolton, ish-këshillatri i sigurisë së Amerikës tregon se në darkën e hapjes së takimit të Grupit 20 në Osaka, Japoni, në qershor 2019, Xi i shpjegoi Trump pse po ndërtonte kampe në Xinjiang. “Sipas interpretimit tonë”, shkroi Bolton në librin e tij, “Trump tha që Xi duhet të vazhdonte me ndërtimin e kampeve”.
Prapëseprapë, mbështetja unanime për këto veprime, janë një sinjal i drejtpërdrejtë dhe i qartë në mënyrë për Kinën dhe do të ketë pasoja të rënda.
Përkthyer dhe përshtatur nga New York Times/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Kampe internimi në Kinë/ Turqia: Turp për njerëzimin
Brenda kampeve të internimit në Kinë…
Më në fund dikush po e ndëshkon Kinën…
