“Në fillim ata vodhën vendin tonë. Tani ata po vjedhin më të mirën prej nesh. ” Kështu tha Svetlana Alexievich, një shkrimtare fituese e çmimit Nobel.
Që kur protestat masive shpërthyen në Bjellorusi pas një zgjedhjeje presidenciale të manipuluar në gusht, policia ka rrahur demonstruesit.
Në 7 shtator, në mes të ditës, disa burra rrëmbyen Maria Kolesnikova, një nga tre gratë që udhëheqin protestat dhe e vetmja ende brenda vendit. Ata e futën në një furgon dhe e çuan në kufirin me Ukrainë. Padyshim, ajo grisi pasaportën e saj, kështu që nuk mund të kalonte. Ajo tani është në paraburgim në Bjellorusi.
Kolesnikova është anëtarja kryesore e Këshillit Kombëtar të Koordinimit. Ky organ u krijua nga Svetlana Tikhanovskaya, e cila ndoshta fitoi zgjedhjet në 9 gusht, por që është detyruar të internohet. Ajo synon të negociojë një fund paqësor të diktaturës jopopullore të Aleksandër Lukashenko. Ai ka refuzuar të negociojë, ashtu siç ka refuzuar të flasë me kancelaren gjermane, Angela Merkel.
Ai preferon të flasë me Vladimir Putin, presidentin e Rusisë fqinje, i cili mbështet regjimin e tij.
Putin, kundërshtari i tij, Alexei Navalny, është helmuar nga një agjent nervor, ka mbështetur zgjedhjet e Lukashenkos dhe përdorimin e dhunës. Ai ka paralajmëruar Perëndimin të mos përzihet në Bjellorusi, të cilin Rusia e ka subvencionuar për shumë vite dhe me të cilën ka një treg të përbashkët.
Me kërkesë të Lukashenkos, Putin është zotuar të mbështesë Bjellorusinë me zbatuesit e tij të ligjit nëse është e nevojshme. Ai gjithashtu ka dërguar propagandues për të drejtuar valët e tij dhe konsulentë për të menaxhuar krizën. Kryeministri dhe ministri i financave të Rusisë kanë fluturuar në Minsk për të biseduar në lidhje me një paketë të shpëtimit ekonomik.
Reagimi i Perëndimit ka qenë i ngadaltë dhe i dobët. Shtetet Baltike dhe Polonia, kanë vendosur sanksione ndaj Lukashenkos dhe i kanë ofruar mbështetje opozitës Bjelloruse.
Gjermani dhe Franca, megjithatë, duket se kanë dëgjuar paralajmërimin e Putinit për të qëndruar larg.
Bashkimi Evropian ende nuk ka vendosur asnjë sanksion ndaj Lukashenkos, megjithëse disa masa janë duke u diskutuar. Kjo bie në kontrast me deklaratat më të guximshme në lidhje me helmimin e Navalny. Merkel ia ka drejtuar gishtin Kremlinin dhe ka shtruar mundësinë e anulimit të Nord Stream 2, një projekt i madh dhe i diskutueshëm i tubacionit të gazit.
BE-ja duhet të flasë me zë të lartë për Bjellorusinë, dhe me një zë.
Thjesht paralajmërimi i Putinit nuk është i mjaftueshëm.
Bjellorusët janë zgjuar. Ata nuk do t’i nënshtrohen në heshtje sundimit të Moskës dhe ata vazhdojnë të protestojnë. Ata meritojnë mbështetje.
BE-ja duhet të vendosë sanksione personale kundër Lukashenkos dhe ndihmësve të tij. Dhe duhet të thuhet se çdo marrëveshje me Rusinë e nënshkruar nga Lukashenkos në emër të njerëzve që e kanë refuzuar qartë atë nuk ka asnjë bazë ligjore ose vlefshmëri.
Askush nuk duhet të njohë një marrëveshje të dyshimtë të arritur nga një despot i dëshpëruar që do të shiste vendin e tij për të shpëtuar veten.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Economist/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Diktatura e fundit në Evropë” nuk mund të lihet më në hije!
BE i bën dhuratë diktatorit Lukashenko për vizat
A do të ketë dhe Putini fatin e Lukashenkos?
