Zgjedhja e Joe Biden si presidenti i 46-të i Shteteve të Bashkuara do të jetë shkak për festime në shumë kryeqytete Evropiane, por jo të gjithë udhëheqësit në kontinentin e vjetër do të hapin shampanjën.
Këtu janë tre fitues dhe humbës evropianë nga zgjedhjet në SHBA.
Fituesit
Angela Merkel
Në përputhje me stilin e saj të zakonshëm diplomatik, kancelarja gjermane bëri të qartë se ajo ishte e gatshme të punonte me çdo president të SHBA të zgjedhur siç duhet. Por nuk ka dyshim se sa Merkel nuk e pëlqen stilin e çrregullt të Donald Trump dhe politikat e tij nacionaliste. Ndjenja është e ndërsjellë. Në përkujtimin e Ditës së D të vitit të kaluar, Trump dhe Merkel nuk i dhanë as dorën njëri-tjetrit. Dhe fundjavën e kaluar, Trump tha se Gjermania, midis vendeve të tjera, “dëshiron të heqë qafe mua”.
Merkel do të preferojë një presidencë të Biden jo vetëm sepse do të shkojë më mirë me të personalisht. Gjermania varet shumë nga një marrëdhënie e fortë dhe mirë funksionuese transatlantike, për arsye ekonomike dhe të sigurisë dhe presidenti i zgjedhur pritet gjerësisht të rivendosë lidhjet që u shkatërruan nën udhëheqjen e Trump.
Obsesioni i Trump me tepricën tregtare të Gjermanisë, kërcënimet e tij tarifore kundër prodhuesve gjermanë të makinave dhe një tërheqje e SHBA.-së nga organizatat multilaterale, të gjitha alarmuan Merkel. Këto çështje tani të gjitha ka të ngjarë të jenë më pak problem për Berlinin, edhe pse analistët paralajmërojnë se marrëdhëniet transatlantike nuk do të jenë aq të qeta sa shpresojnë disa në Evropë.
Mette Frederiksen
Kryeministri danez ka një arsye shumë të veçantë për të qenë i lumtur për largimin e Trump: Marrëdhëniet me presidentin amerikan u prishën vitin e kaluar pasi Frederiksen hodhi poshtë idenë e tij për blerjen e Grenlandës, një territor gjysmë-autonom i Arktikut i cili është një vend përbërës i mbretërisë së Danimarkës.
Frederiksen arriti të qetësonte tensionet duke i marrë telefonin Trump, i cili e vlerësoi atë për të qenë “me të vërtetë i mirë” me të. Por të kesh një president të SHBA që nuk dëshiron të blejë një pjesë të tokës së tij sigurisht që do ta bëjë jetën më të thjeshtë për kryeministrin danez.
Emmanuel Macron
Presidenti francez u përpoq më të mirën e tij për të joshur Trump, duke filluar duke e ftuar atë në paradën ushtarake të Ditës së Bastiljes dhe në një darkë të veçantë në majë të Kullës Eiffel në 2017. Por kjo bromance shpejt u prish ndërsa Trump u përplas me Macron për planet për të taksuar dixhital gjigantë të tillë si Google ose Facebook, ose sugjerimin e tij “shumë fyes” për të ndërtuar një ushtri evropiane.
Presidenti francez, nga ana e tij, u zhgënjye ndërsa u përpoq më kot të bindte Trump të rishikonte tërheqjen e tij nga marrëveshja e klimës së Parisit dhe marrëveshja bërthamore e Iranit.
Një mandat i dytë Trump mund t’i ketë shërbyer interesave të Macron në disa mënyra. Mund të kishte detyruar BE-në të bëhej më “autonome strategjike”, për të përdorur zhargonin francez. Por në fund të fundit një President Biden do të jetë më i rëndësishëm për ambiciet globale të Macron: Ai tani mund të shpresojë në ndihmën e SHBA për të ringjallur marrëveshjen e Iranit, për të forcuar institucionet shumëpalëshe duke përfshirë Organizatën Botërore të Shëndetësisë dhe Organizatën Botërore të Tregtisë dhe për të luajtur një rol kryesor në ndërkombëtarët forume të tilla si bisedimet e drejtuara nga KB për klimën. Edhe katër vjet të tjera të Trump do t’i kishin bërë të gjitha ato gjëra shumë pak të pamundura.
Humbësit
Boris Johnson
Me bisedimet e Brexit në një moment kritik, kryeministri britanik ka më së shumti për të humbur nga ndryshimi i udhëheqjes në Shtëpinë e Bardhë. Ndërsa Trump ka qenë një promovues entuziast i Brexit dhe i premtoi Johnson një marrëveshje të shpejtë tregtare, Biden kundërshtoi largimin e Mbretërisë së Bashkuar nga BE dhe Partia e tij Demokratike lëshoi paralajmërime të forta se nuk do të ketë marrëveshje tregtare nëse Johnson thyen paktin e tij të Brexit me BE mbi kufirin irlandez.
Rezultati i zgjedhjeve madje mund të ketë një ndikim në zhvillimin e negociatave të Johnson me BE. Disa kanë sugjeruar që ai do të ketë më pak të ngjarë të ndjekë një skenar pa marrëveshje tregtare nëse nuk ka një mik në Shtëpinë e Bardhë.
Viktor Orbán
Kryeministri hungarez ndërtoi një bromance të vërtetë me Trump. Kur Orban vitin e kaluar u bë kryeministri i parë hungarez që vizitoi Shtëpinë e Bardhë që nga viti 2005, Trump e vlerësoi atë dhe politikat e tij të diskutueshme anti-migrantë.
Të gjitha këto do të ndryshojnë pasi Biden të inaugurohet.
Janez Janša
Kryeministri i Sllovenisë dikur e përgëzoi Trump. Sigurisht, të dy kanë një lidhje të veçantë pasi Sllovenia është vendlindja e zonjës së parë (tani në largim), Melania Trump. Janša është përshkruar nga Marcel Štefančič Jr, një eseist dhe kritik i filmit slloven, si “pak nga Trump, pak nga Boris Johnson, pak nga Orban”.
Jança tha se ai mendon se Biden “do të ishte një nga presidentët më të dobët në histori”.
Përkthyer dhe përshtatur nga Politico.eu/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Vdekja është mënyra e vetme për të hequr qafe një tiran”
“Diktatura e fundit në Evropë” nuk mund të lihet më në hije!
“Kryeministri Macron”, Trump bën gafën në miting!
