Një “rrugë e ngushtë” është hapur për MB dhe BE për të arritur një marrëveshje tregtare pas Brexit, ka thënë presidenti i Komisionit Evropian.
Ursula von der Leyen tha se “ditët e ardhshme do të jenë vendimtare”, me vetëm dy javë të mbetura para se MB të heqë dorë nga rregullat e tregtisë në BE.
Ajo tha se mosmarrëveshjet rreth zbatimit të një marrëveshjeje “janë kryesisht duke u zgjidhur”, por bisedimet mbi peshkimin mbeten “të vështira”. Kryeministri Boris Johnson u tha deputetëve se kishte “çdo mundësi” për të arritur një marrëveshje. Zyrtarët nga të dy palët po vazhdojnë bisedimet në Bruksel, pasi ata garojnë për të arritur një marrëveshje para se periudha e tranzicionit e Mbretërisë së Bashkuar pas Brexit të përfundojë më 31 dhjetor.
Megjithë javë bisedimesh intensive, ata kanë mbetur të mbërthyer mbi të drejtat e peshkimit dhe sa Britania e Madhe duhet të jetë në gjendje të largohet nga rregullat e BE? MB dëshiron marrëveshje tregtare me BE por jo ‘me çdo kusht’.
Cilat janë pikat e bllokimit në bisedimet tregtare Brexit?
Çfarë duhet të dini në lidhje me largimin e Mbretërisë së Bashkuar nga BE?
Duke azhurnuar Parlamentin Evropian në samitin e udhëheqësve të BE javën e kaluar, zonja von der Leyen tha: “Ndërsa bisedimet vijojnë, unë nuk mund t’ju them nëse do të ketë një marrëveshje apo jo.
“Por ka një rrugë për një marrëveshje tani – rruga mund të jetë shumë e ngushtë, por ajo është atje.” Ajo tha se negociatorët kishin rënë dakord për një “mekanizëm të fortë” për të siguruar që asnjëra palë të mos ulë standardet e tyre mjedisore ose shoqërore, e cila ishte një “hap i madh përpara”. Por ajo shtoi edhe sesi do të rregullohen mosmarrëveshjet në “provat e ardhshme” në këtë fushë, megjithëse mosmarrëveshjet mbi mënyrën e zbatimit të një marrëveshje “deri tani janë zgjidhur kryesisht”. Një zyrtar britanik tha të mërkurën: “Ne kemi bërë disa përparime, por jemi akoma shumë larg në fushat kryesore”.
Bazat e një marrëveshjeje:
Brexit ndodhi por rregullat nuk ndryshuan menjëherë: Mbretëria e Bashkuar u largua nga Bashkimi Evropian më 31 Janar 2020, por udhëheqësve u duhej kohë për të negociuar një marrëveshje për jetën më pas – ata morën 11 muaj kohë në dispozicion. Bisedimet po ndodhin: MB dhe BE kanë kohë deri më 31 dhjetor 2020 për të rënë dakord për një marrëveshje tregtare si dhe gjëra të tjera, të tilla si të drejtat e peshkimit.
Nëse nuk ka marrëveshje: Kontrollet dhe taksat kufitare do të vendosen për mallrat që udhëtojnë midis MB dhe BE. Por do ketë marrëveshje ose jo, kjo mbetet për t’u parë ende…
Çfarë ndodh më pas me Brexit?
Duke folur pas zonjës von der Leyen, Johnson tha: “Ka çdo mundësi, çdo shpresë që kam, që miqtë dhe partnerët tanë në të gjithë Kanalin të shohin kuptim dhe të bëjnë një marrëveshje. “Gjithë sa duhet është që ata të kuptojnë se Mbretëria e Bashkuar ka një të drejtë natyrore, si çdo vend tjetër, të jetë në gjendje të dëshirojë të kontrollojë ligjet e saj dhe bazat e veta të peshkimit.” Ai u tha deputetëve se “çfarëdo që të ndodhë në ditët e ardhshme”, MB do të “përparojë fuqishëm” nëse një marrëveshje gjendet apo jo.
Progresi në subvencione
Von der Leyen gjithashtu raportoi progres në një fushë tjetër e cila ka rezultuar e diskutueshme – rregulla të rëna dakord se si dhe kur secila palë mund të japë subvencione qeveritare për firmat private. Ajo konfirmoi që të dy palët tani po përpiqen të bien dakord në “parimet e përbashkëta” për kur mund të ofrohen subvencione.
Në një fazë të hershme në bisedime, BE kishte këmbëngulur që MB duhet të ndiqte rregullat e saj aktuale dhe të ardhshme të “ndihmës shtetërore” në këtë fushë – një kërkesë e refuzuar nga MB. Politikani gjerman shtoi se kishte pasur progres në “garancitë e zbatimit të brendshëm” të rregullave, si dhe lejimin e të dy palëve “në mënyrë autonome” të ndërmarrin veprime atje ku lindin mosmarrëveshje.
Problemet e peshkimit vazhdojnë
Sidoqoftë, ajo ishte më e dobët në peshkim, ku të dy palët po bëjnë pazar për hyrjen në ujërat e njëri-tjetrit për peshkatarët e tyre pas 1 janarit. “Me gjithë sinqeritetin, ndonjëherë ndihet se nuk do të jemi në gjendje ta zgjidhim këtë pyetje” tha ajo, por shtoi se vazhdimi i bisedimeve ishte rruga e “veprimit të vetëm të përgjegjshëm”.
Ajo shtoi se BE respektonte “sovranitetin” britanik mbi ujërat e saj, por kishte nevojë për “parashikueshmëri dhe stabilitet” për flotat evropiane të peshkimit.
Përkthyer dhe përshtatur nga BBC/ F.H, konica.al