Britania duhet të “bëjë veprimin e madh”, me një stimul fiskal 190 miliardë paund që përputhet me ambicien e Joe Biden në mënyrë që të rifillojë ekonominë dhe të shmangë amullinë afatgjatë, ka paralajmëruar një think-tank në Mbretërinë e Bashkuar.
Aktualisht, Britania e Madhe po planifikon një rritje shumë më të vogël fiskale gjatë vitit të ardhshëm sesa ajo që po zhvillohet në vendet e tjera, edhe pse ekonomia e saj është goditur më shumë se shumica nga pandemia, sipas analizës nga Instituti për Kërkime të Politikave Publike.
Kancelari Rishi Sunak deri më tani ka angazhuar qeverinë për shpenzime shtesë prej 40 miliardë funte, ekuivalente me rreth 2 përqind të produktit të brendshëm bruto në vitin e ardhshëm fiskal në krahasim me planet parapandemike, tha IPPR. Gjermania ka në plan të shpenzojë pothuajse dy herë më shumë, në krahasim me madhësinë e ekonomisë së saj, në të njëjtën periudhë. Kanada mund të shpenzojë midis 3 dhe 4 përqind të PBB-së, megjithëse koha është më pak e qartë. Por planet e këtyre vendeve janë të dobëta krahasuar me propozimet e administratës së re të SHBA për një paketë stimuluese prej $ 1,9 tn me vlerë gati 9 përqind të PBB-së gjatë vitit të ardhshëm.
IPPR argumenton se MB duhet të nisë një paketë stimuluese në një shkallë të ngjashme me SHBA, me vlerë 190 miliardë funte ose 8.6 përqind e PBB-së në vitet 2021-22, për të shmangur një cikël vicioz të falimentimeve të biznesit, pushimeve nga puna dhe kërkesës në depresion. Ai e llogarit këtë si shumën e shpenzimeve shtesë të nevojshme për të çuar përsëri ekonominë e Mbretërisë së Bashkuar drejt potencialit të saj të plotë dhe argumenton se duhet të drejtohet drejt shpenzimeve të lidhura me pandeminë, një shtrirje të skemave të mbështetjes së punës dhe të ardhurave dhe ndihmë për bizneset dhe investimet publike.
“Rreziku për të bërë shumë pak tejkalon rrezikun për të bërë shumë. Joe Biden e ka kuptuar këtë. Rishi Sunak duhet të ndjekë shembullin e tij,” tha Carsten Jung, ekonomist i vjetër në IPPR.
Një zgjatje e masave të ndihmës emergjente ka të ngjarë të ndodhë kur kancelari i MB-së të përcaktojë planet për vitin e ardhshëm në Buxhetin e tij të 3 Marsit. Por IPPR po peshon në një debat të ngarkuar politikisht. Sunak u ka thënë kolegëve të partisë Konservatore se ai dëshiron ta bëjë disiplinën fiskale një “vijë ndarëse” me Laburistët në zgjedhjet e ardhshme dhe mund të përdorë Buxhetin për të përcaktuar se çfarë do të thotë kjo. Por ai është nën presion nga deputetët për të shmangur rritjen e taksave në një periudhë afatshkurtër dhe afatmesme.
Anneliese Dodds, kancelarja në hije, ka argumentuar, në përputhje me ortodoksinë aktuale ekonomike, se një “qasje e përgjegjshme ndaj politikës fiskale” do t’i lejojë qeveritë të marrin hua më shumë pas një goditjeje për ta lënë ekonominë “të vendosur mirë për një kohë të gjatë”.
Por ndërsa FMN dhe OECD kanë mbështetur politikën fiskale më të lirshme për të ndihmuar rimëkëmbjen, shkalla e gjerë e stimulit të planifikuar në SHBA shkon shumë më larg sesa shumica kishin parashikuar. Propozimet e Biden-it kanë ndarë mendimin midis ekonomistëve, me disa ithtarë të hershëm të stimulit fiskal që nënvizojnë rreziqet e rritjes së kërkesës shumë larg dhe çlirimin e inflacionit.
Stimulimi në një shkallë të ngjashme do të ishte edhe më i diskutueshëm në MB, e cila ka një histori të inflacionit më të lartë dhe më pak të ngadaltë në tregun e saj të punës sesa në SHBA.
Por Jung tha se rreziqet inflacioniste duhet të ishin më të ulëta në Mbretërinë e Bashkuar sepse ekonomia e saj ishte goditur më rëndë dhe ishte ende duke ecur shumë më poshtë se potenciali sesa ekonomia e SHBA. Duke pasur parasysh kostot e ulëta të huamarrjes, borxhi qeveritar mund të përfundojë më i ulët si një pjesë e PBB-së si rezultat i paketës, argumentoi ai, nëse kjo çonte në një rimëkëmbje më të shpejtë dhe huamarrje më të ulët në vitet e ardhshme.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Financial Times
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Ekonomia e luftës” apo ”korona-ekonomia”?
