Ka diçka gjithnjë e më shumë ritualiste në lidhje me ngërçin gjeopolitik midis Perëndimit dhe Kinës.
Amerikanët dhe evropianët i drejojnë gishtat kinezëve për shkeljen e të drejtave të njeriut në Xinjiang, demokracinë në Hong Kong, paqen në ngushticën e Tajvanit etj.
Kinezët u thonë Perëndimorëve që të marrin parasysh biznesin e tyre dhe të ndalojnë së qeni hipokritë.
Kurdoherë që diplomatët kinezë ndihen të lehtësuar, ata sillen si “luftëtarët e ujkut” që mendojnë se presidenti i tyre, Xi Jinping, dëshiron që ata të jenë.
Ky term vjen nga dy filma aksion në lidhje me hunks kinezë që shkelmojnë bishtat e liga perëndimore. Mesazhi i Pekinit është: Ju nuk mund të ngatërroheni me ne më.
Në breshërinë e hapjes së Perëndimit, Bashkimi Evropian shënjestroi katër individë kinezë dhe një njësi me ndalime udhëtimi dhe kufizime të tjera.
Amerikanët, Kanadezët dhe Britanikët imponuan masa të ngjashme.
Pa shkelur sytë, kinezët u përgjigjën me sanksionet e tyre më të pacipa, duke goditur disa grupe studimore, akademikë dhe madje edhe anëtarë të Parlamentit Evropian.
Qëllimi i kinezëve në përleshje si kjo është të tregojnë se ata janë gjithmonë të gatshëm të përshkallëzohen – më shpejt dhe më furishëm sesa Perëndimi.
Ndërkohë, Amerikanët e Veriut dhe Evropianët, e dinë që sanksionet janë pak më shumë sesa një gjest simbolik, por mendojnë se kjo është akoma më mirë sesa asnjë gjest fare.
E megjithatë ekziston një levë tjetër që BE mund të zbatojë kundër Kinës: Marrëveshja Gjithëpërfshirëse për Investime (CAI) midis dy fuqive.
E negociuar në dhjetor, kjo marrëveshje ende nuk është ratifikuar nga Parlamenti Evropian mbi të cilin Kina sapo goditi sanksionet.
Në vend të kësaj, PE duhet të marrë peng marrëveshjen.
Unë gjithmonë kam qenë kundër CAI.
Marrëveshja synon të krijojë një fushë të barabartë loje midis kompanive kineze dhe evropiane që bëjnë biznes me njëri-tjetrin. Dhe Kina pranoi më shumë sesa BE. Por kjo sepse ekonomia e Evropës ishte tashmë mjaft e hapur ndaj kinezëve.
Pjesa më e dobët e marrëveshjes, megjithatë, është një angazhim i paqartë nga Kina për të lëvizur drejt – ndoshta, një ditë – ratifikimin e konventave të Organizatës Ndërkombëtare të Punës që ndalojnë punën e detyruar. Pse jo vetëm të ratifikohet? Çështja këtu është Xinjiang, ku Pekini shtyp brutalisht popullsinë e madhe dhe kryesisht myslimane të Ujgurëve.
Dyshimi kinez në këtë pikë ishte një ndërprerje e marrëveshjeve për shumë anëtarë të Parlamentit Evropian edhe para sanksioneve më të fundit.
Si kurrë më parë, problemi në BE është që vendet anëtare kanë interesa të ndryshme.
Gjermania, në veçanti, kujdeset shumë për biznesin dhe lidhjet e saj tregtare – për pesë vjet me radhë, Kina ka qenë partneri i saj më i madh tregtar, përpara SHBA (megjithëse Amerika është akoma marrësja më e madhe e eksporteve gjermane).
Merkel ka thënë se dëshiron të shmangë zgjedhjet midis SHBA dhe Kinës, që të mos kthehet bota në blloqe të ngurtë siç ekzistonin gjatë Luftës së Ftohtë. \
Në këtë aspekt, qëllimet e saj përputhen me ato të Xi Jinping.
Objektivi i tij është të mbajë SHBA dhe BE nga bandat kundër Kinës.
Kështu që ai bëri disa lëshime për të marrë një marrëveshje investimi që ai e konsideron si një ilaç hyrje në paktet e tjera.
Por ky motiv gjeopolitik do të thotë gjithashtu që Kina ka më shumë për të humbur sesa BE nëse dështon marrëveshja – një asimetri që Evropa mund të përdorë.
Gjermania dhe pjesa tjetër e Evropës duhet të kujtojnë atë që është në rrezik: një konflikt midis sistemeve të vlerave që ngre nocione perëndimore në lidhje me sundimin e ligjit dhe shoqërive të hapura (sidoqoftë në mënyrë të papërsosur ato shpesh mund të vërehen në praktikë) kundër një modeli kinez të autokracisë së hapur.
Evropa nuk mund të pretendojë të mbetet neutrale në këtë garë. Një mënyrë e mirë për t’ia shpjeguar këtë Pekinit është që BE ta mbajë marrëveshjen e investimit për shpërblim.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Diplomacia e maskave’, si Kina po e bën për vete Evropën Juglindore
‘Epoka e artë’ e marrëdhënieve SHBA-Kinë ka mbaruar!
”Kina ndjek me forcë dhe pa skrupuj interesat e saj!”
