Për shikuesit e TV shtetëror rus, lufta e fjalëve e ndezur nga intervista e Presidentit të SHBA Joe Biden në 16 Mars me ABC News, në të cilën ai ra dakord që Presidenti rus Vladimir Putin ishte një “vrasës”, ”dukej se provokonte një pjesë të madhe të histerisë patriotike.
Putini u përgjigj se “ne gjithmonë i shohim tiparet tona te njerëzit e tjerë dhe mendojmë se ato janë si ne në të vërtetë” dhe e sfidoi Biden në një duel verbal. Por shkëmbimi i akuzave nuk ndryshon asgjë në marrëdhëniet SHBA-Rusi – ose në opinionin rus, për këtë çështje. Asnjëherë nuk ka pasur ndonjë mundësi që t’i afrojë dy fuqitë dhe se sa pak bashkëpunim ka – për ndryshimin e klimës, pandeminë dhe përhapjen e armëve bërthamore – ka qenë gjithmonë thjesht pragmatike. Akuzat e fundit midis udhëheqjes amerikane dhe ruse nuk janë asgjë më shumë sesa një çështje rutinë.
Kjo nuk është ajo që Kremlini do të donte të besonit. Komentet e Biden në intervistën ABC Neus ishin një dhuratë për makinën ruse të propagandës dhe ajo i ka kapur ata në një përpjekje – të kotë – për të frymëzuar rusët që të tubohen rreth udhëheqësit të tyre. Në të vërtetë, ajo flakë e tifozërisë u shua vite më parë. Për Putinin, e gjitha ka shkuar në tatëpjetë që nga viti 2018, kur ai ngriti normën e tij të miratimit duke bërë një reformë jopopullore në sistemin e pensioneve të Rusisë. Regjistrimi i fundit me miratim prej 63 përqind në mars të këtij viti, është larg rekordit të lartë prej 88 deri në 89 përqind që pasoi aneksimin e Krimesë nga Rusia në 2014.
Kjo nuk do të thotë që Putini dhe shoqëruesit e tij nuk kanë marrë aq mundësi nga intervista, e cila përkoi mirë me valën kombëtare të euforisë artificiale që ata kanë promovuar për të shënuar përvjetorin e shtatë të aneksimit rus të Krimesë. Në përputhje me stilin e tij të markës tregtare, presidenti rus e trolloi Biden në TV shtetëror, një lëvizje që – megjithëse zbavitëse për audiencat perëndimore ndodhte pas shkëmbimit të fjalëbe në Tuitter – nuk kishte gjasa të tërheqte shumë vëmendje nga publiku rus, i cili është mjaft i mësuar me fjalë të tilla verbale ndërhyrjet nga presidenti i tyre.
Si pjesë e këtij zemërimi të stisur, Putini mbajti një tubim dhe koncert të gjerë në Moskë më 18 Mars për të shënuar përvjetorin e Krimesë. Ngjarja tërhoqi skepticizëm nga i gjithë spektri politik.
Rusia aktualisht i nënshtrohet kufizimeve të koronavirusit, të cilat autoritetet po i zbatojnë me lehtësi për të ndjekur penalisht aktivistët e opozitës. Megjithatë, të njëjtat autoritete e panë të arsyeshme të ngrejnë një spektakël vigan në stadiumin më të madh të vendit, ku morën pjesë dhjetëra mijëra njerëz pa asnjë distancë shoqërore. Edhe ata besnikë ndaj regjimit Putin nuk mund të mos i vërejnë këto standarde të dyfishta të egra.
Ashtu si Mbretëresha e Kuqe në filmin Leuis Carroll Through the Looking-Glass, Kremlini tani e gjen veten të detyruar të vrapojë dy herë më shpejt vetëm për të mbajtur vlerësimet e tij në nivelet e tyre aktuale. Sot , rreth 49 për qind e rusëve miratojnë qeverinë, të personalizuar nga Putini, dhe vetëm 32 për qind thonë se i besojnë atij. Këto janë numra të barabartë me para aneksimit të Krimesë; për krahasim, në vitin 2017, 59 përqind e rusëve raportuan se kishin besim te Putini. Për të kompensuar deficitin, Putini duhet të paraqitet personalisht në tubime, gjë që zakonisht e bën vetëm në rrethana të jashtëzakonshme. Propaganda anti-perëndimore duhet të rritet, gjithashtu, së bashku me presionin mbi shoqërinë civile. Por rusi mesatar mbetet një spektator indiferent ndaj të gjithave.
Një rus mesatar është një spektator indiferent ndaj propagandës anti-perëndimore të Kremlinit.
Në vitin 2014, aneksimi i Krimesë nga Rusia ngriti vlerësimet ndaj Putinit dhe qeverisë së tij. Sot, Krimea mbetet një gur themeli i ndërgjegjes kombëtare ruse dhe identitetit të epokës Putin: 86 përqind e rusëve ende mbështetën aneksimin e saj në 2019, një shifër që u ul në 81 përqind në mars. Por Krimea nuk është më një mjet për mobilizimin e mbështetjes për autoritetet. Ai gur themeli i ftohtë nuk është aspak si llava e shkrirë e patriotizmit agresiv që dikur dërgoi lart vlerësimin e miratimit të Moskës drejt qiellit.
E njëjta gjë është e vërtetë për marrëdhëniet me Perëndimin. Çdo nxënës në Rusi e di që Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara nuk e pëlqejnë vendin e tyre. Por fitoret e perceptuara të Rusisë mbi Perëndimin përfshirë kontrollin e udhëheqësve perëndimorë dhe ndërhyrjet ushtarake në Siri, Libi dhe Donbass nuk janë më të mjaftueshme për të zgjuar opinionin publik. Kur Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov poshtëroi kryediplomatin e BE, Josep Borrell, gjatë një vizite në shkurt në Moskë, shkëmbimi u prit me pak reagim nga publiku rus. Në të vërtetë, spektakle të tilla janë bërë një çështje rutinë, një rutinë që është gjithnjë e më e padëshirueshme ndërsa rusët luftojnë me vite të rënies së të ardhurave reale të shtëpive, përkeqësimin e problemeve socio-ekonomike dhe depresionin dhe ankthin e shkaktuar nga pandemia.
Për Putinin, kjo rënie nga piedestali ishte plotësisht e pashmangshme. Vlerësimet e tij mund të gjurmohen drejtpërdrejt në qershor 2018, kur qeveria ruse njoftoi një propozim për të rritur moshën e pensionit nga 55 në 63 për gratë dhe nga 60 në 65 për burrat. (Projekt-ligji jopopullor, i cili u miratua në Tetor, përfundoi duke rritur moshën e pensionit për gratë në vetëm 60.) Ishte një shkelje e kontratës thelbësore, të pashkruar të Rusisë së Putinit: Ne ju votojmë dhe ju nuk prekni përfitimet tona shoqërore. Shkelja e kësaj kontrate nga Kremlini zbërtheu efektet e miratimit të aneksimit, duke bërë që vlerësimet e Putinit dhe qeverisë të kthehen në nivelet e tyre para Krimesë. Ndërkohë, ndjenja anti-amerikane midis rusëve gjithashtu ka qenë në rënie që nga rreth 2018, sipas studimit kryer në janar dhe shkurt të këtij viti nga Këshilli i Çikagos për Çështjet Globale.
Ndryshe nga mjekët e Kremlinit, njerëzit në Shtetet e Bashkuara dhe Rusi kanë një pamje shumë realiste të marrëdhënieve dypalëshe midis vendeve të tyre, tregoi i njëjti studim. Dyzet e tre përqind e amerikanëve dhe 42 përqind e rusëve nuk presin që marrëdhënia të ndryshojë në të ardhmen e afërt, ndërsa 44 përqind e amerikanëve dhe 29 përqind e rusëve parashikojnë që ajo të përkeqësohet. Këto rezultate përputhen me ato të një sondazhi të Qendrës Levada të kryer në fund të vitit 2020, i cili zbuloi se vetëm 12 përqind e rusëve besonin se marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara mund të përmirësoheshin nën një presidencë të Biden.
(Dyzet e gjashtë përqind e rusëve ndien një optimizëm të tillë në vitin 2017, nën drejtimin e Donald Trump.)
Akoma, qëndrimet në Rusi ndaj Shteteve të Bashkuara – të pavarura nga udhëheqësit e saj – janë shumë më të mira sesa ishin disa vite më parë: Në 2016, 28 përqind e rusëve kishin një pamje pozitive për Shtetet e Bashkuara, një shifër që ishte rritur në 35 përqind nga fundi i vitit 2020. Nga fillimi i vitit 2021, qëndrimet ishin përmirësuar edhe më shumë, me 40 përqind të rusëve që i shikonin Shtetet e Bashkuara në mënyrë të favorshme.
Rënia e Putinit nga piedestali ishte plotësisht e shmangshme.
Ashtu si me çështjet e tjera politike, mosha është një faktor kryesor që informon qëndrimet. Rusët e rinj ka më shumë të ngjarë të kenë një pikëpamje pozitive për Shtetet e Bashkuara sesa ata të moshës mbi 55 vjeç, të cilët ka më shumë të ngjarë të kenë një pamje negative. Numrat e një sondazhi tjetër të Qendrës Levada në Shkurt 2021 tregojnë: 58 përqind e rusëve të moshës 18 deri 24 dhe 49 përqind e atyre të moshës 25 deri 39 vjeç i konsiderojnë Shtetet e Bashkuara në mënyrë të favorshme, ndërsa vetëm 30 përqind e atyre mbi 55 e konsiderojnë këtë. Në fakt, 53 përqind e njerëzve në atë grup të vjetër kanë një pamje të qartë negative të vendit.
E gjithë kjo do të thotë që Krimea dhe ndjenjat antiamerikane nuk janë më të afta të mobilizojnë rusët për t’u mbledhur rreth Putinit, i cili ka qeverisur Rusinë ose si president ose kryeministër që nga viti 1999.
Kremlini, megjithatë, nuk mund ta pranojë këtë hap të vëmendshëm dhe do të përdorë çdo goditje kundërshtare të politikës së jashtme për të provuar të flakë njerëzit e saj. Tani, Putini duket se po e bën pikërisht këtë, duke dërguar trupa në kufirin e Rusisë me Ukrainën në atë që Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky e ka cilësuar thjesht si “tërheqje e muskujve”.
Rusia konformiste mesatare është mësuar me këtë taktikë dhe nuk e ka veçanërisht në mendje atë.
Por shqetësimet e tyre prej kohësh janë përqendruar pothuajse ekskluzivisht në problemet e brendshme si sëmundja ekonomike. Megjithëse qeveria është e vetëdijshme për këtë prirje, ajo po përpiqet të zgjidhë çështjet që konkurrojnë për vëmendjen e Rusëve duke përdorur ndërhyrjet e shtetit që do të jenë kundërproduktive në planin afatgjatë. Nëse përvoja Sovjetike është ndonjë tregues, rregullimi i çmimeve, për shembull, mund të përfundojë duke shkaktuar një mungesë të mallrave.
Për rusët që përballen me këtë peizazh të ashpër të brendshëm, komentet e Biden bënë një TV të mirë dhe pak më shumë. Spektakli i ndërtuar nuk do të heq vëmendjen e publikut nga problemet reale të Rusisë për shumë kohë dhe sigurisht nuk do ta bëjë në mënyrë efektive. Megjithëse një rus mesatar mund të jetë ende i bindur se Perëndimi është i lig, ata e kuptojnë mirë se ka përparësi të jashtëzakonshme në bashkëpunimin e Rusisë me ekonomitë shumë më të forta të Shteteve të Bashkuara dhe BE.
Në të vërtetë, autoritetet ruse nuk mund t’i atribuojnë më të gjitha fatkeqësitë e Rusisë intrigave perëndimore. Një herë u tha se “asnjëherë rusët nuk kanë jetuar aq keq sa kanë jetuar nën Barak Obama”. Kjo përfundimisht nuk është e vërtetë.
Përkthyer dhe përshtatur nga Foreign Policy/ F.H, Konica.al
