OVID-19 ka shkaktuar vuajtje të mëdha në të gjithë Evropën, dhe përhapja e ngadaltë e vaksinave të Bashkimit Evropian kërcënon të zgjasë agoninë.
Nëse udhëheqësit e rajonit nuk ndërmarrin veprime vendimtare shpejt, pandemia mund të shkaktojë dëme të pakthyeshme në vetë BE.
Kur koronavirusi goditi kontinentin në vitin 2020, vendet anëtare të BE nuk ishin në gjendje të bien dakord për vendosjen e vaksinave .
Qeveritë kombëtare i besuan prokurimin e vaksinave Komisionit Evropian, por më pas dështuan të harmonizojnë strategjitë e tyre të prodhimit dhe shpërndarjes, ose të arrijnë një konsensus se cilat grupe duhet të vaksinohen së pari.
Kohët e fundit, 13 vende evropiane pezulluan përdorimin e vaksinës Oxford-AstraZeneca pasi një numër i vogël i njerëzve që e kishin marrë atë patën trombozë vaskulare atipike.
Përfundimi pasues i Agjencisë Evropiane të Barnave se vaksina Oxford-AstraZeneca është “e sigurt dhe efektive” nuk i ka siguruar të gjithë.
Këto ndryshime të vazhdueshme po nxisin rritjen e mosbesimit të publikut, jo vetëm të vaksina Oxford-AstraZeneca por e të gjithë fushatës së vaksinimit COVID-19.
Prioriteti i parë i BE-së për javët e ardhshme duhet të jetë zgjidhja e problemit të mungesës së vaksinës.
Edhe këtu, vendet anëtare nuk kanë arritur të bien dakord dhe disa nuk hezitojnë të blejnë furnizime jashtë BE-së.
Hungaria po shpërndan vaksinën ruse Sputnik V, Sllovakia e ka blerë atë dhe Republika Çeke po mendon ta bëjë këtë, ndërsa Hungaria ka blerë gjithashtu qindra mijëra doza të vaksinës kineze Sinopharm.
Për më tepër, Austria dhe Danimarka kohët e fundit njoftuan një marrëveshje të veçantë me Izraelin për prodhimin e vaksinave.
Ky pakt parashikon veçanërisht krijimin e një fondi të përbashkët për kërkimin dhe zhvillimin dhe bashkëpunimin në provat klinike jashtë programeve të rregullta të BE-së.
Në të njëjtën kohë, Evropa duhet të mbrojë njerëzit në rrezik të cilët ose presin të vaksinohen ose nuk do t’u përgjigjen vaksinave sepse kanë një sëmundje të veçantë ose po marrin trajtime të caktuara.
Përballë këtyre sfidave, Komisioni Evropian krijoi një task forcë për të menaxhuar furnizimin e vaksinave në muajt e ardhshëm.
E udhëhequr nga Thierry Breton, Komisionerja e BE për Tregun e Brendshëm, task forca synon të mobilizojë të gjithë kapacitetin e prodhimit evropian në dispozicion, me objektiv ambicioz të imunizimit të 70% të të rriturve evropianë deri në fund të verës.
Paralelisht, Presidentja e Komisionit Ursula von der Leyen njoftoi në shkurt krijimin e Inkubatorit të Autoritetit të Gatishmërisë dhe Reagimit të Urgjencës Shëndetësore (HERA), një agjenci e ngarkuar për të trajtuar variantet e reja të koronavirusit.
HERA ka për qëllim të luajë një rol të ngjashëm me atë të Autoritetit të Kërkimit dhe Zhvillimit të Avancuar Biomjekësor të SHBA (BARDA), i cili ka qenë thelbësor në zhvillimin e shpejtë të paparë të vaksinave Oxford-AstraZeneca, Moderna dhe Johnson & Johnson.
Dhe përmes BARDA, SH.B.A. siguruan shpejt një furnizim masiv të vaksinave COVID-19 që i ka mundësuar vendit të fillojë një mekanizëm imunizimi më të shpejtë sesa Evropa.
Suksesi i përpjekjes së qeverisë amerikane Operation Warp Speed për të zhvilluar vaksinat COVID-19 i detyrohet jo vetëm buxhetit të skemës prej më shumë se 12 miliardë dollarë, por edhe integrimit të saj dhe koordinimit të hapave në të gjithë zinxhirin e vlerës së vaksinës, nga kërkimet themelore në prodhimi dhe shpërndarja në shkallë.
Kjo strategji përfshinte ndërmarrjen e rrezikut të konsiderueshëm, të ndarë ndërmjet sektorit publik dhe atij privat.
Nëse ambicia e BE-së është të riprodhojë një iniciativë si kjo në Evropë, është e qartë se mobilizimi i burimeve të mjaftueshme financiare do të jetë një pengesë e rëndësishme – megjithëse ndoshta jo më e madhja.
Në vend të kësaj, sfida kryesore mund të jetë arritja e një marrëveshje midis shteteve anëtare dhe Komisionit Evropian për t’i dhënë HERA-s autonomi të mjaftueshme.
Këshilli Evropian i Inovacionit, i përuruar së fundmi nga von der Leyen dhe Presidenti francez Emmanuel Macron, mund të ofrojë një model interesant në këtë drejtim.
Së bashku me Bankën Evropiane të Investimeve, EIC bëri të mundur mbajtjen e një baze evropiane në CureVac, vaksina tjetër COVID-19 që do të dalë në treg.
Cilado qoftë forma që merr agjencia e re, udhëheqësit evropianë duhet të përshpejtojnë urgjentisht përhapjen e vaksinave COVID-19.
Për më tepër, ata duhet të përcaktojnë një strategji të re ambicioze për të mbështetur inovacionin farmaceutik në Evropë për të mirën e njerëzve kudo që ndodhen.
Michel Goldman, Presidenti i Institutit për Inovacion Ndër-Disiplinor në Shëndetësi (I3h) dhe Profesor Emeritus i Imunologjisë në Université Libre de Bruxelles, ishte drejtor ekzekutiv i Iniciativës së Ilaçeve Inovative nga 2009 në 2014.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Krishtlindjet këtë vit do të jenë ndryshe, vaksina mund të dalë në…”
BE dhe yjet e popit bashkë për financimin e vaksinës anti COVID
BE bie dakord mbi procesin e shpërndarjes së vaksinave anti-Covid
