Njoftimi i fundit i Katarit se do të ndërtojë impiantin më të madh në botë të prodhimit të LNG nuk nxiti asnjë duartrokitje nga prodhuesit e tjerë të LNG. Tani, vendi i vogël i Gjirit është gjithashtu duke ulur çmimet e tij dhe duke u zgjeruar në tregun vendas për të ruajtur pozicionin e tij numër një në eksportet e LNG. Kjo mund të rezultojë në vdekjen e disa projekteve të planifikuara LNG të SHBA.
Gazi i lëngshëm natyror amerikan shpejt u bë një kërcënim për eksportuesin më të lartë në botë. Ndërsa Katari është ende prodhuesi më i lirë i LNG-së, bollëku i gazit shist argjilor e bëri atë të lirë dhe konkurrues në disa tregje, gjë që çoi në një stuhi të projekteve të LNG-së ndërsa SHBA-të ngritën pretendimet e tyre në tregun ndërkombëtar
Vendi shpejt gjeti një vend në mes të eksportuesve më të mëdhenj në botë, falë jo vetëm faktit që prodhuesit e LNG-së amerikane indeksojnë gazin e tyre në standardet e Henry Hub sesa naftën e papërpunuar. Tregu i spoteve në rritje të shpejtë për LNG ishte gjithashtu i favorshëm për këta prodhues. Nuk është çudi që kaq shumë projekte ndoqën valën e parë të kapacitetit të GNL-së. Megjithatë, jo të gjithë e arritën atë, dhe më shumë janë nën kërcënimin për t’u bërë komercialisht të paqëndrueshëm.
Disa tashmë kanë: lista e projekteve të GNL-së në pritje të një vendimi përfundimtar për investime është tkurrur vitin e fundit dhe ndërsa një pjesë e arsyes ishte pandemia, pjesa tjetër ishte se ekonomia për shumicën e këtyre projekteve kishte ndryshuar. Sipas Wood Mackenzie, këtë vit, asnjë projekt i ri LNG në Shtetet e Bashkuara nuk do të arrijë një vendim përfundimtar investimi. Arsyeja: është e vështirë të gjesh blerës afatgjatë.
“Në përgjithësi, ne kemi parë një ngadalësim të ritmit të aktivitetit të kontratës së shitjes,” tha analisti kryesor Wood Mackenzie për LNG të Amerikës së Veriut, Alex Munton, siç citohet nga Natural Gas Intelligence. “Projektet para-FID do të vazhdojnë të luftojnë për të siguruar blerës, duke pasur parasysh valën e madhe të LNG aktualisht në ndërtim e sipër globalisht. Për këtë arsye, ne shohim një dritare të kufizuar për të projektuar FID në SHBA për dy vitet e ardhshme.”
Konkurrenca është sigurisht e vështirë në hapësirën e LNG-së, dhe me Katarin në mënyrë të vendosur në rrugën për të siguruar vendin e tij numër një për një periudhë afatgjatë, ai do të bëhet edhe më i ashpër. Ka shumë prodhues të LNG në të gjithë botën, por të gjithë janë me kosto më të lartë se Katari.
“Askush nuk mund të konkurrojë me kostot e Katarit”, sipas Jonathan Stern, një studiues i vjetër në Institutin e Studimeve të Energjisë në Oksford, siç citohet nga Bloomberg në një raport të fundit. “Ata mund të bëjnë çfarë të duan dhe të gjithë do të duhet të përgjigjen në mënyrën e tyre të mundshme. Dhe, veçanërisht kur tregu është me tepricë dhe çmimet janë të ulëta, kjo do të ndikojë në fitimet e konkurrencës.”
Dikush mund të pyesë në mënyrë të arsyeshme pse shqetësohet me LNG atëherë nëse askush nuk mund të konkurrojë me Katarin në çmime. Arsyeja për t’u shqetësuar është se blerësit e mëdhenj pëlqejnë të kenë komoditetin e shumëllojshmërisë së furnizimit, dhe kjo i bën ata të gatshëm të paguajnë pak më shumë, ose shumë më tepër në disa raste, për të mos u varur plotësisht nga një i vetëm, megjithëse me kosto më të ulët, prodhuesi.
Megjithatë, kostoja është e rëndësishme, dhe për disa tregje të importit, ashtu janë edhe emetimet. Evropa është një konsumator i madh i gazit, por është gjithashtu një ithtar i madh i energjisë së rinovueshme dhe emisioneve të ulëta. Për momentin, energjia e rinovueshme po fiton luftën kur bëhet fjalë për kapacitetin e ri gjenerues të energjisë elektrike.
“Shumica e ndërmarrjeve evropiane nuk dëshirojnë të prekin projektet e lidhura me gazin me një shtyllë maune pasi kompanitë kërkojnë të përmirësojnë matjet e tyre ESG, të përmirësojnë vlerësimin dhe të shmangin rreziqet e aseteve të bllokuara,” tha analisti i Bloomberg Intelligence Elchin Mammadov më parë këtë muaj.
Ç’është më e keqja, sipas një raporti të Bloomberg nga fillimi i këtij muaji, ndërmarrjet evropiane po përpiqen të dalin me përdorime alternative për gazin e lëngshëm natyror sepse nuk ka kërkesë të mjaftueshme për të për prodhimin e energjisë elektrike.
Pra, Azia mbetet fokusi kryesor për prodhuesit e LNG në SHBA. Problemi këtu është se ai është gjithashtu fokusi kryesor për çdo prodhues tjetër të LNG-së në botë, nga Katari në Mozambik dhe Australi.
“Me Katarët që shtojnë më shumë kapacitet me një kosto shumë të lirë, nuk ka kuptim financiar që kompanitë amerikane të ndërtojnë projekte të fushës së gjelbër,” citoi Reuters të thoshte këtë javë Matt Smith, drejtori i kërkimit të mallrave në Clipper Data. Smith tha se në mjedisin aktual të furnizimit kishte shumë më shumë kuptim të shtoje trena në objektet tashmë ekzistuese.
Aktualisht ekzistojnë tre ose katër projekte LNG në SHBA që planifikojnë të kenë një vendim përfundimtar të investimeve deri në fund të vitit. Tellurian duket i bindur se do të jetë në gjendje të marrë një vendim përfundimtar investimi për projektin e saj Driftwood këtë vit. Nga ana tjetër, Sempra Energy, ka shtyrë FID për projektin e saj Port Arthur LNG për vitin e ardhshëm. Kjo është e fundit në një seri vonesash në vendimin përfundimtar të investimeve për projektin.
Gjetja e blerësve afatgjatë për të bërë angazhimet e nevojshme për një fabrikë krejt të re të LNG ishte e vështirë edhe para pandemisë. Tani, me Katarin në luftë, parashikimi i Wood Mackenzie mund të dalë i saktë, dhe të gjitha këto FID të planifikuara për këtë vit mund të shtyhen përpara për në 2022 ose më vonë. Më keq, projektet mund të zmbrapsen ndërsa Evropa heq hidrokarbure LNG dhe blerësit aziatikë shmangin kontratat afatgjata që sigurojnë paratë për objektet e reja të LNG që kushtojnë miliarda për t’u ndërtuar.
*Nga Irina Slav
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga OilPrice.com
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Sfida e Katarit
Nord Stream 2 dhe lufta gjeoenergjetike
