MENU
klinika

Analiza

Çfarë është ‘Konventa e Luganos’ dhe rëndësia që ka për Britaninë?

29.07.2021 - 11:33

Nga Mary Honeyball dhe Stefano Stefanini, euobserver

Shumë nga pengesat tregtare që ekzistojnë tani pas Brexit midis BE-së dhe Mbretërisë së Bashkuar do të vazhdojnë për një periudhë të pacaktuar. Një përplasje e tillë është  pasojë e pashmangshme e largimit të Britanisë nga BE – e demonstruar nga përpjekja për zbatimin e protokollit të Irlandës së Veriut.

Prandaj logjika kërkon që barrierat e komunikimit të minimizohen ndërsa marrëdhënia e re BE-Mbretëria e Bashkuar evoluon. Pas daljes nga  Bashkimi Europian, Mbretëria e Bashkuar pushoi së qeni anëtare e Konventës Luganos, një traktat ndërkombëtar i cili përmirëson  mosmarrëveshjet juridike civile dhe tregtare ndërkufitare, raporton abcnews.al

Në maj, Komisioni Europian njoftoi një qasje që bënte thirrje për mos-rikthimin e MB në konventë. Javën e kaluar, komisioni njoftoi se u kishte thënë administratorëve të konventës, Këshillit Federal Zviceran, se blloku nuk do të miratonte rikthimin e Mbretërinë e Bashkuar. Tani kjo  çështje është në dorë të shteteve anëtare përmes një votimi në Këshill.

BE-ja ka argumentuar se anëtarësimi në Lugano është një “masë ” e Tregut të Vetëm dhe se Mbretëria e Bashkuar është bërë një vend i tretë,  dhe se nuk ka arsye të kërkojë rikthimin në konventën e Luganos.

Ndërsa teknikisht është rasti, ky pozicion nuk merr parasysh marrëdhënien e vazhdueshme të veçantë midis BE -së dhe Mbretërisë së Bashkuar.

Konventa e Luganos në shumë mënyra mishëron kompleksitetin dhe sfidat e realitetit pas Brexit.

Në dukje është një çështje teknike dhe burokratike e cila ka potencialin të zgjidhet në interesin e qytetarëve, anëtarësimi është ngatërruar si çështje politike. Para-Brexit, Londra dhe Brukseli zhvilluan disa negociata.

Pas Brexit, ata tani duhet të “kurojnë” plagët dhe të ushqejnë një marrëdhënie të re – një marrëdhënie e cila nuk mund të injorojë njerëzit, gjeografinë, historinë, kulturën ose realitetin ekonomik.

Një marrëdhënie e mirë me Europën kontinentale do ta bëjë Mbretërinë e Bashkuar më të fortë,  thelbësore për një Britani globale, veçanërisht pasi administrata e re e SHBA-së kërkon të rindërtojë marrëdhëniet e mbrojtjes dhe sigurisë me Europën.

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar tani duhet të përqendrohet në një mënyrë për të punuar me BE -në për të trajtuar sfidat që ata ndajnë për shkak të afërsisë së tyre – nga kërcënimi rus ose rritja e fuqisë kineze, tek ndryshimet klimatike dhe Covid -19.

Pretendimi i BE-së se Mbretëria e Bashkuar është një vend i tretë si çdo vend tjetër është një realitet i gabuar. Nuk është gjeografikisht dhe as historikisht dhe sigurisht që nuk është pas 40 vitesh anëtarësimi në BE edhe pas dekadash bashkëpunimi gjyqësor dhe  sigurie.

NATO është dëshmia e gjallë se siguria e BE -së dhe Britanisë së Madhe janë të ndërlidhura. Rivaliteti  është një luks vetë-mohues që europianët nuk mund ta përballojnë. Rivalët e tyre të vërtetë – do të përfitojnë nga kjo, raporton abcnews.al

Qasja në gjykatat e Mbretërisë së Bashkuar

Motivet e diskutueshme që qëndrojnë pas  mohimit të ri-bashkimit të Mbretërisë së Bashkuar në Lugano duhet të peshohen kundër pasojave të tmerrshme të përjashtimit të saj, të cilat do të bënin që shtetet anëtare të BE të humbnin qasjen në gjykatat e MB.

Sistemi ligjor i Mbretërisë së Bashkuar është i njohur në të gjithë botën për integritetin, efikasitetin, praktikën gjyqësore dhe gjuhën e tij, duke e bërë atë historikisht vendin e preferuar për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve ndërkufitare të BE-së.

Nëse autoriteti i gjykatave britanike nuk njihet më automatikisht në çështjet tregtare të BE -së, bizneset e BE -së në mënyrë të pashmangshme nuk do të lejohen për të kërkuar ndihmë në mënyrë efikase siç ndodhi me  Mbretërinë e Bashkuar.

Zhvillimi i një sistemi tjetër gjyqësor të BE -së i cili është i aftë të trajtojë me efikasitet një mosmarrëveshje tregtare, për shembull midis një kompanie spanjolle dhe një konsumatori hungarez – të cilët nuk flasin të njëjtën gjuhë dhe zgjidhin mosmarrëveshjet nga dy kode tregtare të ndryshme në vendet e tyre përkatëse – është një proces i gjatë, raporton abcnews.al

Ndërkohë, koha është thelbësore në të gjitha mosmarrëveshjet tregtare, dhe veçanërisht për shkak të pasojave të  krizës Covid-19, e cila ka të ngjarë të çojë në një vëllim të shtuar të proceseve gjyqësore.

Refuzimi i ribashkimit të Mbretërisë së  Bashkuar në Konventën e Luganos do të pengojë sigurinë juridike në të cilën mbështeten bizneset e BE-së dhe MB-së. Marrëdhënia e Mbretërisë së Bashkuar me Tregun e Vetëm të BE -së është një punë ende në progres.

Covid në mënyrë efektive ka ndaluar formulimin e marrëdhënieve midis  Mbretërisë së  Bashkuar dhe BE-së. Por bisedimet do të rifillojnë. Ndërsa procesi i normalizimit pas Brexit është konsumuar, BE-ja mund të konsiderojë të arsyeshme që Mbretëria e Bashkuar të përfshihet në Konventën e Luganos.

Refuzimi i Mbretërisë së Bashkuar tani do të shërbente vetëm për të kristalizuar një situatë që nuk është në interesin e asnjë pale. Bashkëpunimi efektiv politik dhe gjyqësor midis BE -së dhe fqinjit të tij më të ngushtë, domosdoshmërish, gjithmonë do të jetë i favorshëm për të dyja palët.