Transmetimi i përsëritur i skenave të afganëve në panik të kapur pas aeroplanëve të ngarkesave C-17 pasi kjo nuk po ndodhte më, ishin skena shumë më dramatike, por çorientuese sesa ngritjet e qeta që pasuan gjatë 17 ditëve të ardhshme të evakuimit, megjithatë lajmet vazhdonin të rishfaqnim ato imazhe kaotike, duke krijuar një përshtypje të Biden si të pafat.
Megjithatë, rreth 120,000 njerëz – përfshirë trupat e aleatëve amerikanë si dhe afganët që kishin ndihmuar kauzën amerikane – u evakuuan me ajër nga Kabuli, një triumf logjistik.
Meqenëse Biden zgjodhi t’i japë fund evakuimit deri më 31 gusht, data që ai kishte caktuar, disa qindra amerikanë – disa të cilët nuk ishin gati për t’u nisur, shumë të paaftë për të arritur në aeroportin e Kabulit – si dhe qindra afganë që kishin punuar me Shtetet e Bashkuara, ishin lënë pas. (Disa janë evakuuar që atëherë.) Por Biden u përball vetëm me zgjedhje të këqija.
Nëse ai do të zgjaste praninë e Amerikës, trupat amerikane dhe ato të aleatëve do të ishin vënë në rrezik më të madh, veçanërisht nga dega vrasëse e Shtetit Islamik (ISIS) që kishte filluar një fushatë bombardimesh vetëvrasëse.
Tërheqja nga Afganistani ka zbuluar shumë për natyrën e qeverisë që drejton Biden dhe si e drejton atë. Megjithëse Donald Trump-i cili gjithashtu donte të dilte nga Afganistani-e la Biden me një marrëveshje të pazbatueshme me talebanët, vendimet e Biden për tërheqjen u mbështetën kryesisht nga besimi i tij i vjetër, se kur Al-Kaeda u dëbua nga Afganistani dhe Osama bin Laden u vra, nevojat strategjike të Amerikës ishin plotësuar.
Megjithë bindjet e tij të thella për korrektësinë e vendimeve të tij, Biden i shkaktoi telashe vetes duke ofruar parashikime të tilla si që qeveria afgane nuk do të binte së shpejti.
Kur kjo rezultoi joreale, Biden u bë mbrojtës, madje edhe luftarak, gjë që dëmtoi reputacionin e tij si një djalë i mirë.
Një faktor tjetër që mund të ketë luajtur një rol në formësimin e politikës afgane të Biden është ndryshimi i habitshëm në natyrën e ekipit të presidentit të politikës së jashtme dhe mbrojtjes dhe këshilltarëve të tij të politikës së brendshme.
Ky i fundit përbëhet nga ish -kryetarë bashkish, guvernatorë, anëtarë të kongresit dhe të paktën një ekzekutiv biznesi – njerëz me pozitë të pavarur. Por ekipi i sigurisë kombëtare të Biden dominohet nga ish ndihmësit. S
ekretari i Shtetit me fjalë të buta Antony Blinken është një këshilltar besnik, i vjetër i Biden. Këshilltari për Sigurinë Kombëtare, Jake Sullivan, një i ri 44-vjeçar, ishte këshilltari i sigurisë kombëtare të Biden si nënkryetar.
Biden shpesh citon pajtimin e këshilltarëve të tij si konfirmim të mençurisë së vendimeve të tij, por krijohet përshtypja e fortë se ai u bën të qartë atyre se çfarë këshille dëshiron.
Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin mbart një atmosferë pavarësie dhe gravitash. Austin flet ngadalë dhe me kujdes, dhe me atë autoritet që i vjen pothuajse natyrshëm një ish-gjenerali të Ushtrisë Amerikane me katër yje. Një senator tha: “Unë nuk do të doja të luaja poker me të.” Austin menaxhoi tërheqjen e trupave amerikane në Irak, ku ai kishte punuar ngushtë me djalin e vdekur të presidentit Beau, të dyja këto kualifikime që padyshim i dolën mirë me presidentin.
Republikanët, të cilët ishin të frustruar në kërkimin e një mjeti efektiv për të sulmuar Biden, kanë shfrytëzuar mundësinë e ofruar nga tërheqja kaotike pavarësisht faktit se vendimi për t’i dhënë fund luftës 20-vjeçare amerikane në Afganistan ishte shumë i popullarizuar.
Pavarësisht nga kjo mospërputhje nga ana e elektoratit amerikan, për herë të parë që nga inaugurimi vlerësimet e miratimit të punës së Biden kanë rënë nën 50%.
Edhe disa demokratë, me gishtat e tyre të mbajtur deri në erë, po planifikojnë t’i bëjnë pyetje të vështira Bidenit dhe ekipit të tij.
Por për çfarë saktësisht duhet fajësuar Biden? Administrata e tij akuzohet gjerësisht se nuk kishte planifikuar një evakuim, por senatori Tim Kaine i Virxhinias, një demokrat dhe anëtar i Komitetit të Senatit për Marrëdhëniet me Jashtë, i cili merret shumë me Shtëpinë e Bardhë, më tha: “Ata kishin një plan për evakuimin, ata nuk menduan se do të kishin nevojë të ekzekutonin kaq shpejt. ”
Administrata e Bidenit, edhe pse më pak e egër se shumica (deri më tani), ndjek traditën e udhëheqësve ushtarakë dhe të inteligjencës që ndryshojnë dukshëm në vlerësimet e tyre për cilësinë e ushtrisë afgane.
Pasi ka shpenzuar 83 miliardë dollarë për trajnimin dhe pajisjen e ushtrisë afgane, ushtria ka prirur t’i shikojë përpjekjet e saj si një sukses.
Agjencitë e inteligjencës kanë qenë më skeptike. Kaine tha, “Ushtria ka qenë gjithmonë më optimiste, komuniteti i inteligjencës ka qenë gjithmonë më pesimist, dhe Departamenti i Shtetit është në mes – në varësi të rrethanave. Në fund të ditës, ekipi i Biden ndoshta besoi pak më shumë në optimizmin ushtarak. ”
Presidentët e mëparshëm amerikanë tentuan t’i transmetonin publikut anën e ndritshme të përpjekjeve të Amerikës në Afganistan. Në një seri novatore të botuar në vitin 2019, The Washington Post ekspozoi gënjeshtrat që presidentët George W. Bush, Barack Obama dhe Trump i thanë të gjithë vendit, të tilla si sa mrekullisht po shkonte lufta në Afganistan. Kështu, shumica e amerikanëve nuk ishin të përgatitur për kolapsin e papritur të ushtrisë afgane.
Zyrtarët e Departamentit të Mbrojtjes këmbëngulin se askush nuk i paralajmëroi ata se ushtria afgane do të shembet brenda 11 ditëve, por kjo mund të jetë një dështim i imagjinatës, si dhe i inteligjencës.
Në çdo rast, ka inteligjencë dhe pastaj ka se si interpretohet inteligjenca. Për shembull, administrata e Bushit kishte marrë dëshmi të shumta se al-Kaeda po përgatitej të sulmonte SHBA-në, madje edhe Qendrën Botërore të Tregtisë, por figurat kryesore i hodhën poshtë paralajmërimet.
Franca, duke vepruar me të njëjtën inteligjencë për Afganistanin që kishte qeveria amerikane, filloi të tërhiqte trupat e saj në 2014.
Një administratë e tronditur e Biden tani po përpiqet të ndryshojë temën, larg Afganistanit duke iu drejtuar çështjeve të brendshme.
Por largimi nga pasojat e vendimeve në Afganistan, sado të justifikuara, mund të zgjasë më shumë nga sa parashikon Biden.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A është kthyer Amerika?
A ka marrë Biden vendimin e duhur? Historia tregon se…
