Pas mesit të shekullit IV p.e.s., rajoni midis gjirit të Ambrakisë, maleve të Keraune dhe vargmalit të Pindit do të përmendet si ”Epir” dhe banorët e tij “Epiriotë”, në të gjitha burimet letrare.
Emrat që kanë lindur pas bashkimit të Molosit. Thesprotët, kaonët dhe fiset më të vogla në një entitet të madh politik, nuk u bënë kurrë shprehje e një entiteti etnik, por me sa duket u krijuan me kompromis, për të zbutur rivalitetet e vjetra hegjemoniste mes fiseve të mëdha të këtij rajoni.
Në veri të tij, ky ent kufizohet me botën ilire.
Nëse burimet letrare sjellin dëshmi të plota se popullsia e kësaj treve nuk ishte greke, ata heshtin për lidhjet etnike me fqinjët e tyre veriorë.
Ndërkohë në burime të tilla letrare nuk përmendet as prania e një grupi të tretë etnik, ky vendosur në zonat midis grekëve dhe ilirëve.
Dihet se këta dy popuj të mëdhenj të Ballkanit ishin vendosur tashmë patjetër në pjesën perëndimore dhe jugore të gadishullit, si dhe kishin kontakte të drejtpërdrejta me njëri-tjetrin si fqinjë, në fillim të mijëvjeçarit të fundit p.e.s. Si Herodoti dhe Skylaks, si dhe dy historianë të tjerë të mëdhenj grekë, Tukididi dhe Efori, vendosën kufirin etnik për botën greke, nga gjiri i Ambrakia dhe lumi Peneos.
Prandaj, përtej atij lumi në veri, popullatat e përshkruara si barbare dhe jo helenofone, nuk mund t’i përkisnin askujt tjetër veç trungut ilir.
Pa dyshim, zona e kontaktit ndërmjet këtyre dy botëve është karakterizuar nga ndërhyrje ndëretnike, që është universalisht normale, por kjo nuk e ndryshon kornizën e përgjithshme etnike.
© Selim Islami / Problems of Illyrian History – Albanian Archaeology
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Nga Parga deri në Veles, shumica shqiptarë”
“Rrënojat e Gradishtës fqinje, janë ato të Bylisit antik”
