Guy Verhofstadt është anëtar i Parlamentit Evropian. Ai është ish-udhëheqësi i Aleancës së Liberalëve dhe Demokratëve për Evropën dhe ish-kryeministër i Belgjikës.
Evropa lind nga situata krize, ose kështu është klishe. Por gjatë dekadës së fundit, kjo ka rezultuar e pavërtetë. Ndërsa bota u trondit, herë pas here, institucionet dhe politikat aktuale të Bashkimit Evropian ishin të paafta për t’u përballur, dhe politika evropiane thjesht vazhdoi si më parë. Dukej se liderët tanë nuk ishin në gjendje ose nuk donin të udhëhiqnin Evropën.
Tani, gjithçka mund të ndryshojë. Koalicioni i ri gjerman mund të jetë pjesa e fundit që mungon për të kthyer valën në të gjithë kontinentin.
Tek Emmanuel Macron, Franca ka tashmë një president jashtëzakonisht “evropian”, me një zgjedhje shumë të rëndësishme përpara tij dhe presidencën e Këshillit të Bashkimit Evropian në duart e tij nga janari e në vazhdim.
Tek Mario Draghi, Italia ka një kryeministër shumë të aftë, i cili ia akrediton mbijetesën e tij politike trajtimit të krizës COVID-19 dhe fondeve të rimëkëmbjes së BE-së të dedikuara për të trajtuar ndikimin e saj ekonomik.
Në shumicën e kryeqyteteve evropiane, debati është bërë më konstruktiv, ndërsa qeveritë Polonia dhe Hungaria – më në fund kanë shkuar aq larg sa janë izoluar.
Dhe në Gjermani, tani ekziston një qeveri e etur për të udhëhequr Evropën!
Marrëveshja e koalicionit gjerman, Koalitionsvertrag, nganjëherë nuk lexohet si një kompromis i dobët, por më shumë si një manifestim partiak parazgjedhor – dhe i një partie për të cilën do të votoja.
Marrëveshja qartësisht i ka bazat e duhura: Një “imazh për një Gjermani evropiane” që është “ngulitur në projektin historik të paqes dhe lirisë që është Bashkimi Evropian”. Qëllimi i saj, “një BE sovrane si një aktor më i fortë në një botë të formuar nga pasiguria dhe sistemet politike konkurruese”. Roli dhe përgjegjësitë e tij si një vend i madh anëtar, për të shkuar përtej asaj thjesht kombëtare, “për BE-në në tërësi”.
Kjo është një shkëputje nga e kaluara e afërt, ku arsyetimi ishte se “ajo që është e mirë për Gjermaninë është e mirë për Evropën”, dhe jo shumë më tepër.
Shkurtimisht, “frena e Merkelit” – e cila gjithmonë ngadalësonte dhe pengonte çdo veprim të BE-së kundër sulmeve të kryeministrit hungarez Viktor Orbán ose zëvendëskryeministrit polak Jarosław Kaczyński ndaj institucioneve demokratike të vendit të tyre – tani është shuar.
Megjithatë, jo gjithçka është muzikë për veshët e mi. Kriza aktuale nuk do të mbarojë së shpejti dhe financimi i programit të rimëkëmbjes përmes eurobonove ishte pikërisht ndryshimi i paradigmës që i duhej Evropës.
Mënyra se si financojmë buxhetin e BE-së, përmes kontributeve kombëtare, është një recetë për katastrofë. Sipas përkufizimit, ajo çon në luftime të ashpra midis qeverive dhe automatikisht çon në kthimin e fondeve kryesisht në projekte kombëtare. Ekonomikisht, si dhe politikisht, financat e BE-së janë të palogjikshme dhe e kundërta e “evropiane”. Një zgjerim i logjikës dhe ambicieve të pjesës tjetër të marrëveshjes së koalicionit do të kishte çuar në vend të një fondi të rishikuar, sigurisht jo një ndërprerje.
Më e rëndësishmja, megjithatë, qeveria e re gjermane tani është e etur për ta bere atë debat seriozisht.
Ai nënvizon fuqimisht nevojën e Konferencës për të Ardhmen e Evropës për reforma të mëtejshme dhe mbështet ndryshimet e propozuara të traktatit që mund të rezultojnë nga përfundimet e saj. Synimi i deklaruar se “Konferenca duhet të kulmojë në një konventë kushtetuese dhe zhvillimin e mëtejshëm të një shteti federal evropian” shkon më tej se çdo qeveri tjetër deri tani.
Kjo Gjermani e re dëshiron të rivlerësojë metodën e komunitetit, por do të ecë përpara me grupet kryesore të vendeve kur është e nevojshme.
Do të luftojë për një Parlament më të fortë me të drejtë iniciative de facto, nëse jo de jure.
Bilanci në këtë marrëveshje është i lavdërueshëm dhe premtues.
Në botën e sotme, një Evropë më e fortë është e nevojshme dhe një Evropë më demokratike është rezultati i nevojshëm.
Dhe me Olaf Scholz si kancelar, do të jetë jashtëzakonisht interesante të shohësh një brez të ri yjesh politikë që më në fund të rreshtohen.
Problemet e botës reale nuk janë më pak për të. Por ndoshta, së shpejti, më në fund, dobësia më e madhe e Evropës nuk do të jenë më politikanët që e udhëheqin atë.
Përkthyer dhe përshtatur nga Politico.eu/ konica.al