Prova e vërtetë e furnizimit me energji të Evropës është këtu. Ndërsa temperaturat kanë filluar të bien në kontinent ditët e fundit, çmimet e energjisë u rritën përsëri dhe mungesa e gazit natyror mund të përkeqësohet në rast se dimri është më i ftohtë se zakonisht.
Nuk ka një zgjidhje të menjëhershme për krizën e furnizimit me energji dhe gaz natyror, dhe sa më i ftohtë dhe më i gjatë të jetë dimri, aq më keq mund të bëhet situata, thonë analistët. Aktualisht, e vetmja gjë që mund të lehtësojë presionin mbi furnizimin e ngushtë me energji në Evropë është shkatërrimi i kërkesës në industri për shkak të çmimeve të larta të gazit natyror, vërejnë disa.
Disa madje kanë thënë se dyqanet e gazit mund të bien në zero këtë dimër nëse ka mot të ftohtë.
Rusia po përmbush detyrimet e saj kontraktuale me klientët për të dërguar gaz natyror në Evropë përmes tubacioneve, por ajo nuk ka rritur ndjeshëm furnizimin shtesë mes krizës së gazit dhe energjisë në muajt e fundit.
Ndërkohë, projekti i diskutueshëm i drejtuar nga Rusia, Nord Stream 2, goditi një pengesë në fillim të këtij muaji pasi Gjermania tha se kishte pezulluar procesin e certifikimit të gazsjellësit Nord Stream 2. Agjencia Federale e Rrjetit të Gjermanisë, Bundesnetzagentur, tha në mes të nëntorit se pezulloi procedurën për të certifikuar Nord Stream 2 AG si një operator i pavarur transmetimi derisa një operator i gazsjellësit në Gjermani të përfshihet sipas ligjit gjerman.
Reagimi vonon me të paktën disa javë datën më të hershme të mundshme të përdorimit për tubacionin, gjë që mund të lehtësojë mungesën e gazit në rast të një dimri më të ftohtë në Evropë.
Me pasigurinë për datën e fillimit të Nord Stream 2, çmimet evropiane të gazit dhe energjisë mund të tejkalojnë nivelet rekord që kishin arritur në tetor.
“Unë nuk do të përjashtoja një kthim në nivelet rekord të tetorit nëse shikoni se sa i shkurtër është tregu dhe sa i kufizuar flukset ruse,” tha Wayne Bryan, një analist në Refinitiv, javën e kaluar, siç citohet nga Reuters.
“Nëse moti bëhet i ftohtë në Evropë, nuk do të ketë një zgjidhje të lehtë për ofertën, do të ketë nevojë për një zgjidhje të kërkesës,” tha për Bloomberg Adam Lewis, një partner në shtëpinë tregtare Hartree Partners.
Disa industri me energji intensive që përdorin shumë gaz natyror, duke përfshirë amoniakun, plehrat dhe fabrikat e çelikut, kanë kufizuar operacionet në Evropë në muajt e fundit pasi çmimet rekord të gazit natyror e bënë prodhimin e tyre joprofitabël.
Kërkesa mund të bjerë nëse më shumë industri reduktojnë operacionet në muajt e ardhshëm.
Për konsumatorët, përveç rritjes së çmimeve të gazit dhe energjisë elektrike, kriza e gazit natyror mund të nënkuptojë ndërprerje të energjisë elektrike nëse dimri është vërtet i ftohtë, paralajmëroi Jeremy Weir, CEO në një nga tregtarët më të mëdhenj të mallrave, Trafigura, në fillim të këtij muaji.
“Ne nuk kemi mjaftueshëm gaz për momentin, sinqerisht. Ne nuk po magazinojmë për periudhën e dimrit,” tha Weir në Samitin e FT Commodities Asia në mes të nëntorit.
“Pra, prandaj ekziston një shqetësim i vërtetë që… nëse kemi një dimër të ftohtë, mund të kemi ndërprerje të vazhdueshme në Evropë,” tha shefi ekzekutiv i Trafigura.
Kriza e gazit natyror po i shtyn çmimet e energjisë elektrike në Evropë në rekord ose afër niveleve rekord. Një mot shumë i ftohtë dhe ende dimëror me shpejtësi të ulët të erës do të përkeqësonte më tej mungesën e furnizimit me energji elektrike, veçanërisht në Evropën veriore, e cila mbështetet në prodhimin e erës për një pjesë të furnizimit me energji elektrike.
Për shembull, prodhimi më i ulët i energjisë së erës në Francë, së bashku me furnizimin më të ulët të energjisë bërthamore, i çuan çmimet e energjisë në Francë javën e kaluar në më të lartat në gati një dekadë, ndërsa kërkesa u rrit me ardhjen e motit më të ftohtë.
Çmimet e energjisë elektrike në rajonin nordik për ditën e hënë u hodhën në një rekord të lartë në bursën Nord Pool, pasi temperaturat e ulëta të kombinuara me furnizimin më të ulët të energjisë nga burimet e rinovueshme dhe çmimet e larta të gazit.
Me furnizim të ngushtë me gaz natyror dhe pasiguri nëse dhe kur flukset e gazit rus mund të rriten ndjeshëm, sistemet dhe tregjet e energjisë dhe gazit të Evropës po përballen me testin më të vështirë deri më tani këtë sezon dimëror.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga RT