MENU
klinika

Analiza

“Trilema” që po i shkakton dhimbje koke Gjermanisë…

18.01.2022 - 20:57

Annalena Baerbock, ministrja e jashtme e Gjermanisë, takoi homologun e saj Sergei Lavrov të martën në Moskë, pas një vizite në Kiev një ditë më parë. Me sa duket, një erë perëndimore e ndoqi atë.

SHBA dhe aleatët e saj evropianë mbajtën pozicionin e tyre në tre raunde bisedimesh me rusët javën e kaluar. Ata ishin të gatshëm të diskutonin mbi kontrollin e armëve dhe masat e ndërtimit të besimit, thanë ata, por kërkesat kryesore të Kremlinit nuk ishin fillestare.

Evropa e gjen veten në një stuhi të krijuar prej saj. Ajo përballet me një krizë të çmimit të gazit dhe furnizimit që e bën atë të pambrojtur ndaj shantazheve politike.

“Trilema e energjisë” është një term që përshkruan aftësinë e vendeve për të ofruar energji në aspektin e qëndrueshmërisë mjedisore, ndikimit social dhe sigurisë. Evropa i ka privilegjuar dy kriteret e para ndërsa ka lënë pas dore të tretin. Tani po paguan çmimin.

“Marrëveshja e Gjelbër” e BE-së synon ta bëjë Evropën neutrale ndaj karbonit deri në vitin 2050 dhe të reduktojë emetimet me të paktën 55 për qind deri në vitin 2030.

Këto janë synime të lavdërueshme, duke pasur parasysh rreziqet e ndryshimeve klimatike dhe mbështeten nga opinioni publik europian.

Për vite, vendet evropiane kanë subvencionuar karburantet e rinovueshme dhe kanë kaluar nga qymyri ose energjia bërthamore në gaz natyror relativisht më të pastër.

Paketa e Tretë e Energjisë e BE-së e vitit 2009 liberalizoi tregjet e gazit dhe shkatërroi monopolin e Gazprom, konglomeratit të gazit të kontrolluar nga shteti rus, mbi tregun evropian të gazit. Mekanizmat e transferimit fiskal të BE-së synojnë të ndihmojnë ekonomitë më të dobëta evropiane gjatë tranzicionit.

Rusia, e cila siguron mbi 40 për qind të importeve të gazit të BE-së, mohon kufizimin e furnizimeve në Evropë. Por Putin tallet me BE-në se po sjell paqëndrueshmëri në furnizim.

Nëse vetëm rregullatorët gjermanë do të miratonin gazsjellësin Nord Stream 2, gazi rus do të vinte sërish me bollëk në Evropë, sugjeron Putin. Fatih Birol, kreu i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë, tha se Rusia “mund të rrisë dërgesat me të paktën një të tretën” nëse vendos.

Koalicioni qeverisës i Berlinit ka trilemat e veta. Ai synon të heqë gradualisht energjinë bërthamore deri në dhjetor 2022 dhe qymyrin deri në vitin 2030.

Robert Habeck, ministri i ekonomisë së Gjelbër, prezantoi një program ambicioz për tranzicionin klimatik javën e kaluar, por duket se do të humbasë një luftë me BE-në, e cila dëshiron të etiketojë gazin dhe energjinë bërthamore si investime të gjelbra.

Sa i përket sigurisë energjetike, Gjermania është blerësi kryesor i huaj i Gazprom. Në vitin 2021, vlerësohet se 50-75 për qind e importeve të saj të gazit vinte nga Rusia.

Kapaciteti gjerman i magazinimit të gazit është më i madhi në BE dhe Gazprom zotëron shumë nga objektet nëntokësore. Nord Stream 2, sapo të vinte në punë, do të konsolidonte varësinë energjetike të Gjermanisë nga Rusia.

Megjithatë, kërcënimet dhe shantazhet e Putinit po ndajnë Berlinin.

Mes këtyre konflikteve, një person ka autoritetin të bëjë një ndërhyrje potencialisht vendimtare. Ai është Olaf Scholz, kancelari socialdemokrat, deklaratat e të cilit deri më tani mbi krizën e kanë drejtuar gamën nga shumë të kujdesshëm në ultra të kujdesshëm. Ndërkohë do të zbulojmë nëse Baerbock pati mundësinë në Moskë të takohej me shoqërinë civile ruse siç ishte planifikuar.

Anëtarët e Memorial, grupi i të drejtave civile i shpërbërë me forcë, ose Dmitry Muratov, bashkëthemelues i gazetës së pavarur Novaya Gazeta dhe bashkëpërfitues i Çmimit Nobel për Paqen 2021, mund t’i kujtojnë Berlinit kuptimin e guximit të vërtetë.

Burimi: Financial Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al