Kërcënimet e Rusisë për të pushtuar Ukrainën po e detyrojnë Kinën të balancojë mbështetjen e Xi Jinping për Vladimir Putin me interesin vetjak të Pekinit për stabilitetin rajonal, thonë analistët.
Kriza, e shkaktuar nga vendimi i Vladimir Putin për të përqendruar 190,000 trupa ruse pranë kufirit me Ukrainën, mbetet e paqëndrueshme. Putin dhe Joe Biden ranë dakord “në parim” për një samit për të lehtësuar tensionet mbi Ukrainën pas paralajmërimeve nga presidenti amerikan se Rusia mund të pushtonte brenda “disa ditësh”.
Kina iu bashkua Rusisë këtë muaj për të kundërshtuar zgjerimin e NATO-s, duke nënvizuar një nivel të ri bashkëpunimi midis Xi dhe Putin. Wang Yi, ministri i jashtëm i Kinës, tha në një konferencë të sigurisë evropiane të shtunën se “sovraniteti, pavarësia dhe integriteti territorial i çdo vendi duhet të respektohen”. “Ne shpresojmë se një zgjidhje mund të gjendet përmes dialogut dhe konsultimit që do të garantojë me të vërtetë sigurinë dhe stabilitetin në Evropë”, tha Wang.
Vërejtjet e ministrit të jashtëm pasqyruan një ndryshim nga fundi i janarit, kur ai ofroi mbështetjen e tij për Rusinë, duke thënë se Moska kishte “shqetësime të arsyeshme për sigurinë”.
Pekini, sipas një studiuesi të marrëdhënieve ndërkombëtare në një universitet të lartë kinez, duhet “të vendosë një ekuilibër” në mbështetjen e Moskës, duke mos dëmtuar gjithashtu lidhjet e veta ushtarake dhe ekonomike me Ukrainën.
“Ka një keqkuptim të përbashkët mes mediave perëndimore – madje edhe disa zyrtarëve perëndimorë – se Kina po mbështet një pushtim rus të Ukrainës, është fiktive”, tha akademiku, i cili kërkoi të mos emërohej.
“Çdo konflikt ushtarak, veçanërisht një luftë në shkallë të plotë, padyshim do të dëmtojë interesat e Kinës atje.”
Përpjekja e Pekinit për të ruajtur neutralitetin e tij do të vihet në provë, megjithatë, nëse Perëndimi vendos sanksione financiare për të presionuar Rusinë.
“Vendimi i Kinës ose për të përqafuar formën e re perëndimore ose për të ndihmuar Rusinë t’i shmangë ato, do të vendosë shtigjet e përshkallëzimit dhe do të përcaktojë shkallën e izolimit ekonomik dhe politik që do të vendoset,” tha Chris Miller, drejtor i programit Eurasia në Institutin e Kërkimeve të Politikës së Jashtme.
Interesat e Kinës në Ukrainë përfshijnë miliarda dollarë në kontrata ndërtimi, si dhe investime në telekomunikacion përmes Huawei dhe blerjen e pajisjeve ushtarake ukrainase.
Pekini i ka kërkuar Kievit dhe Moskës që të ringjallin marrëveshjen e ngecur të Minskut si një rrugë drejt paqes, duke insistuar në respektimin e politikës së saj të mosndërhyrjes.
Ekspertët kanë pasur mendime të ndryshme nëse Pekini, do të kërkonte një rol më të madh diplomatik në zbutjen e tensioneve, apo do të qëndronte mënjanë. hendeku teksa Putini i afrohet konfliktit të armatosur.
Kërcënimet e Rusisë për të pushtuar Ukrainën i kanë dhënë gjithashtu Kinës një “dhuratë” për të rritur ndikimin e saj mbi Moskën, për të forcuar sigurinë e saj energjetike, për të testuar regjimin e ndalimit të Perëndimit dhe për të përfituar nga një Evropë në kalbje, thanë analistët e gjeopolitikës.
Sanksionet perëndimore për krizën e Ukrainës mund të thellojnë gjithashtu varësinë e Moskës nga Pekini, ndërsa suksesi ose dështimi i tyre do të ishte udhëzues për Xi-në për konfliktet e ardhshme me Shtetet e Bashkuara, thanë ekspertët.
“Por nëse Kina do ta ndihmonte Rusinë të zbuste ndikimin e këtyre sanksioneve, Shtetet e Bashkuara do të humbnin një mjet të rëndësishëm dhe aftësia e saj për të detyruar Kinën përmes mjeteve ekonomike do të reduktohej.
Kur Xi dhe Putin u takuan në Pekin këtë muaj, liderët ranë dakord gjithashtu të rrisin furnizimet me gaz rus në Kinë.
Kushtet e marrëveshjes nuk janë shumë transparente, por ekspertët besojnë se marrëveshjet energjetike kino-ruse më parë përfshinin kredi kineze dhe lehtësira krediti. Në mënyrë tipike, Kina jep hua në renminbi, që do të thotë se Rusia më pas duhet të blejë mallra dhe shërbime kineze.
Cao Xin, sekretari i përgjithshëm i Qendrës Ndërkombëtare të Kërkimit të Opinionit, Instituti Charhar, një institut kërkimor në Pekin, tha se ai mendonte se një pushtim rus mbetej “shumë i pamundur” por se Moska dukej se po shfrytëzonte të çarat midis shteteve.
Korolev argumentoi gjithashtu se interesat konfliktuale nuk e kishin minuar partneritetin midis Pekinit dhe Moskës, pasi vendet trajtuan në mënyrë pragmatike krizat e lidhura si ndërhyrja e armatosur e Rusisë në Gjeorgji në 2008 dhe sulmi i tij në Ukrainë në vitin 2014.
“Kina ka shmangur shprehjen e hapur të mbështetjes për veprimet ruse, por as nuk e ka kundërshtuar hapur Rusinë”, tha ai.
Burimi: Financial Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“NATO përgatitet t’u përgjigjet sfidave të reja”
“Kina, tigër që ha ‘kokat’ e aleatëve të NATO-s”
