Edhe pse zgjedhjet presidenciale franceze janë vetëm dy muaj larg, ende duket sikur fushata nuk ka filluar vërtet.
Si në të djathtë ashtu edhe në të majtë, kandidatët janë të zënë duke i ndarë territoret e tyre nga rivalët. Secili duket se është më i fokusuar në zgjidhjen e llogarive të brendshme sesa në përballjen me presidentin aktual, Emmanuel Macron.
Në të majtë, shtatë kandidatë po luajnë një lojë me shumën zero për jo më shumë se 25 përqind të elektoratit. Në të djathtë, një garë e ngjashme po luhet midis qendrës dhe ekstremit, me tre kandidatë që konkurrojnë përfundimisht për rreth 45 përqind të elektoratit. Sondazhet e opinionit aktualisht tregojnë se Macron fiton raundin e parë me 25 për qind dhe rizgjidhet në raundin e dytë, pavarësisht nëse ai përballet me Marine Le Pen apo Valérie Pécresse të partisë tradicionale të qendrës së djathtë, Les Républicains. .
Ndërkohë, Macron duket i kënaqur duke parë sfiduesit e tij që luftojnë mes tyre.
Ai ka shtyrë deri në minutën e fundit shpalljen zyrtare të kandidaturës dhe ka bërë të qartë se nuk do të marrë pjesë në debatet e raundit të parë.
Mbajtja e jashtëzakonshme e Macron në jetën politike franceze është anomali.
Në shumicën e demokracive të mëdha, politika është bërë gjithnjë e më e polarizuar, me të majtën dhe të djathtën në një gjendje urrejtjeje reciproke. Si ka arritur Macron të mbajë një linjë të moderuar qendrore? Një pjesë e përgjigjes qëndron në rrethanat e jashtëzakonshme në të cilat ai u zgjodh në vitin 2017.
Në ato zgjedhje, kandidati kryesor i së majtës, presidenti aktual François Hollande, ishte aq i papëlqyeshëm – vlerësimi i miratimit të tij ishte vetëm 4 për qind një vit para përfundimit të mandatit të tij – saqë në fund vendosi të mos kandidojë. Në të njëjtën kohë, kandidati i së djathtës kryesore, François Fillon, u përfshi në një skandal financiar dhe u dënua me pesë vjet burg për akuzat e përvetësimit.
Macron përfitoi gjithashtu nga radikalizimi në rritje si i së majtës ashtu edhe i së djathtës, gjë që i mundësoi atij të konsolidonte kontrollin mbi një bllok të madh votuesish që ishin të shqetësuar për ekstremizmin nga të dyja palët.
Meqenëse e majta ka qartë nevojë për një “ringjallje” ideologjike, kandidatët e saj në këto zgjedhje janë të fokusuar kryesisht në përgatitjen e terrenit për largimin e Macron nga skena.
Problemi si për të majtën ashtu edhe për të djathtën është se këto zgjedhje, sondazhi i Ipsos tregon se dy shqetësimet e përmendura më shpesh nga votuesit janë rënia e fuqisë blerëse (44 përqind) dhe COVID-19 (35 përqind).
Këto çështje – të cilat kanë të bëjnë kryesisht me vaksinimin dhe çmimin e karburantit – vështirë se janë të favorshme. E djathta nuk mund të akuzojë Macron për renie fiskale, sepse votuesit duan më shumë mbështetje të financuar nga deficiti dhe borxhi. Por as e majta nuk mund të kapitalizojë situatën.
Përsëri, politika franceze nuk mbetet kurrë e fjetur për një kohë të gjatë, siç zbuluan të dy Charles de Gaulle dhe Valéry Giscard d’Estaing në kohën e tyre.
Fushata e këtij viti, gjithashtu, mund të na befasojë. Në fund të fundit, protagonisti kryesor ende nuk ka hyrë në skenë.
Daniel Cohen, President i Bordit të Drejtorëve të Shkollës Ekonomike të Parisit, është autori, së fundi, i “Vitet e palavdishme: Kolapsi i rendit industrial dhe ngritja e shoqërisë dixhitale (Princeton University Press, 2021 ))” .
Burimi: Project Syndicate
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Macron do të përfundojë si Robinson Kruzo…
A do të votojnë më francezët për Macron-in?
