Administrata Biden ka përcaktuar objektivat e saj në luftën kundër Vladimir Putinit: “një Ukrainë e lirë dhe e pavarur, një Rusi e dobët dhe e izoluar dhe një Perëndim më i fortë, më i bashkuar, më i vendosur”.
Por takimet e kësaj jave të Fondit Monetar Ndërkombëtar dhe Bankës Botërore duket se tregojnë se sa larg është administrata nga përmbushja e këtij misioni afatgjatë. Nëse ekipi i Biden dëshiron të ringjallë strategjinë e së Ftohtë, ai duhet të vlerësojë rolin e ekonomisë – dhe duhet të mendojë më shumë se Perëndimi.
Që kur Moska pushtoi Ukrainën fqinje, Perëndimi dhe pjesa tjetër janë ndarë. Politikisht, NATO-ja anti-Putin dhe aleatët e saj të pasur janë në kundërshtim me vendet që kanë refuzuar të dënojnë Rusinë në votat e Kombeve të Bashkuara.
Ekonomikisht, Perëndimi po përballet me stagflacionin, por vendet më të varfra përballen me parashikimin për kriza ushqimore, kriza të borxhit dhe madje edhe kolaps regjimi.
Kjo ndarje e dyfishtë – ndjenja anti-perëndimore së bashku me ankesat ekonomike dhe paqëndrueshmërinë politike – është një lajm i keq për ekipin Biden.
Nëse vendet në zhvillim “rreshtohen” për të blerë naftë dhe gaz nga Rusia, Putini nuk do të izolohet.
Ndjenja anti-perëndimore mund të ndikojë drejtpërdrejt edhe në sigurinë e SHBA-së. Ky ishte mësimi i sulmeve terroriste të vitit 2001, të shkaktuar nga shteti i dështuar i Afganistanit. Ishte gjithashtu mësimi, gjatë Luftës së Ftohtë, i revolucionit të Fidel Kastros në Kubë dhe i “ngjitjes” së mullahëve në Iran.
As dështimi i shtetit dhe as ndjenja anti-perëndimore nuk mund të eliminohen, por një strategji serioze e SHBA-së duhet të synojë t’i frenojë ato. Fondi Monetar Ndërkombëtar dhe Banka Botërore u krijuan në vitin 1944 pikërisht për këto rreziqe; kur revolucioni kuban vërtetoi se këto institucione kishin nevojë për përforcim, vendet e pasura pajisën Bankën Botërore me burime për të dhënë kredi shumë më të lira. Pas sulmeve terroriste të vitit 2001, Xhorxh W. Bush nisi tre iniciativa zhvillimi: bisedimet e tregtisë globale që synonin t’i jepnin përparësi nevojave të vendeve të varfra; Korporata e Sfidës së Mijëvjeçarit, e krijuar për të shpërblyer vendet në zhvillim që përqafuan politika të mirëmenduara; dhe Plani i Emergjencës së Presidentit për Ndihmën ndaj SIDA-s.
Sot, vendet e varfra përballen me një goditje të dyfishtë ekonomike dhe nëse Perëndimi nuk i ndihmon ata, ai do të fajësohet për pasojat.
Rezerva Federale është vendosur të rrisë normat e interesit, gjë që do të godasë vendet e varfra që kanë marrë hua në dollarë. Ndërkohë, sanksionet perëndimore ndaj Rusisë po rrisin koston e jetesës; Çmimet e ushqimeve janë plotësisht një të tretën më të larta se një vit më parë.
Egjipti, i varur shumë nga importet ruse dhe ukrainase të grurit, ka pësuar një humbje të papritur të besimit të investitorëve dhe është dashur të zhvlerësojë monedhën e tij. Sri Lanka, që po përballet me protestat në rrugë dhe inflacionin, ka pezulluar pagesat për borxhin e saj të jashtëm. Siç ka raportuar David J. Lynch i The Post, furrat tuniziane shpesh nuk kanë bukë deri në mesditë. “Do të ketë një revolucion së shpejti,” thotë një akademik vendas.
Një raport i FMN-së i publikuar të martën vëzhgon rrezikun që këto telashe të përhapet. Çmimet e ushqimeve kanë kaluar pikën e tyre më të lartë të vitit 2011, kur një kulm ndihmoi në përshpejtimin e trazirave të Pranverës Arabe.
Kostot e shërbimit të borxhit, tashmë në rritje, do të rriten akoma. Investitorët ndërkombëtarë po tërheqin para nga tregjet në zhvillim, duke lënë më shumë obligacione qeveritare në banka lokale.
Tani, megjithatë, ajo është duke rënë. Propozimet për një program afat-gjatë të lehtësimit të borxhit të njohur si Korniza e Përbashkët “kanë ngecur”. Një premtim vitin e kaluar për të ndihmuar vendet e varfra duke u ofruar atyre të drejta të veçanta tërheqjeje, një kuazi valutë e emetuar nga FMN, ende nuk është zbatuar.
Edhe para luftës në Ukrainë, krerët e Bankës Botërore dhe FMN-së shprehën publikisht zhgënjimin e tyre, duke u bërë thirrje vendeve kreditore që të merreshin me sfidën e borxhit përpara se krizat të përhapeshin. Tani, me ekonominë botërore të rrëmbyer nga konflikti, sfida është dyfish urgjente.
Shtetet e Bashkuara kanë po aq faj sa çdo vend tjetër për këtë lëvizje. Administrata nuk ka arritur t’i japë përparësi lehtësimit të borxhit.
Për pjesën më të madhe të epokës së pas Luftës së Dytë Botërore, takimet pranverore të Bankës Botërore dhe FMN-së ishin një mundësi për Shtetet e Bashkuara për të treguar lidershipin ekonomik global.
Nëse administrata Biden është serioze në lidhje me gjeopolitikën lidhur me luftën në Ukrainë, ajo duhet të bindë Kongresin të financojë “prioritetet”, duke nisur që nga lehtësimi i borxhit deri te të drejtat e veçanta të tërheqjes. Lufta e do të kërkojë një koalicion sa më të madh që të jetë e mundur. Perëndimi nuk mjafton.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Me Rusinë, do jemi të ashpër!”
“Dërgoni në Ukrainë sistemin raketor rus!”
“The Times”: Dilema hamletiane e Zelenskyt
