MENU
klinika

Analiza

Anëtarësimi i Finlandës dhe Suedisë do të rrisë sigurinë

17.05.2022 - 09:26

Sulmi i Rusisë ndaj Ukrainës ka pasur shumë pasoja të padëshiruara.

Një prej tyre është se Finlanda dhe Suedia do t’i bashkohen NATO-s këtë vit.

Rruga zyrtare drejt anëtarësimit do të fillojë me një njoftim nga Sauli Niinisto, presidenti i Finlandës, që pritet të enjten. Suedia do të veprojë njësoj brenda disa ditësh. Një shprehje e përbashkët e synimit për t’u bashkuar me NATO-n pritet në fillim të javës së ardhshme.

Zgjerimi i nëntë i NATO-s që nga themelimi i saj në 1949 do të mbahet mend si zgjerimi i Vladimir Putinit.

Pa sulmin e Rusisë ndaj Ukrainës nuk do të kishte ndodhur.

Gabimi taktik dhe strategjik i Putinit ishte pika e kthesës. Përfundimi ishte i qartë. Nëse Putini mund të vrasë vëllezërit dhe motrat e tij sllave në Ukrainë, nuk ka asgjë që e ndalon atë të bëjë të njëjtën gjë diku tjetër.

Sondazhet e opinionit mbi anëtarësimin në NATO ndryshuan pothuajse brenda natës.

Tani ka një shumicënë pro anëtarësimit në aleancë si në Finlandë ashtu edhe në Suedi.

Për Finlandën vendimi ka qenë më i lehtë, sepse bazohet në realpolitikë. Gjatë Luftës së Ftohtë ne ishim neutralë për shkak të nevojës, jo zgjedhjes. Finlanda nuk ka qenë neutrale që nga fillimi i viteve 1990. Tradita e neutralitetit të Suedisë ka qenë më e gjatë dhe më ideologjike.

Por kur realitetet ndryshojnë, të dy vendet përshtaten.

Në fund të fundit, siguria ka të bëjë me realitetin, jo ideologjinë. Kjo është, për shembull, arsyeja pse ne e kemi mbështetur gjithmonë bashkëpunimin e mbrojtjes në BE.

Politikisht ndryshimi duket i rëndësishëm, por në realitet nuk është dramatik.

Si Finlanda ashtu edhe Suedia kanë qenë partnerë të ngushtë të NATO-s për tre dekadat e fundit, duke marrë pjesë në operacionet e menaxhimit të krizave në mbarë botën dhe në stërvitje të përbashkëta në rajonin e Detit Baltik.

Anëtarësimi finlandez dhe suedez në NATO është një propozim i favorshëm për rajonin e Detit Baltik, aleancën dhe sigurinë evropiane.

Në rastin finlandez, përputhshmëria ishte një vendim i vetëdijshëm. Që nga fundi i Luftës së Ftohtë, ne kemi ruajtur një opsion për t’u bashkuar me NATO-n dhe jemi siguruar që ushtria jonë të zhvillohet në përputhje me rrethanat.

Kjo është arsyeja pse Finlanda shpenzon 2 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për mbrojtje. Ajo ka 62 avionë luftarakë F-18 dhe së fundmi ka finalizuar blerjen e 64 F-35. Ajo ka një rezervë të përhershme prej 900,000 burrash dhe grash, me një kapacitet për të rritur lëvizshmërinë e kohës së luftës në 280,000. Përveç kësaj, ajo ka një nga artileritë më të mëdha, inteligjencën më të mirë dhe aftësitë kibernetike më të sofistikuara në Evropë.

Kjo e bën Finlandën një aset ideal sigurie për aleancën. E njëjta gjë vlen edhe për Suedinë.

Do të ketë një zonë gri që nga momenti kur Finlanda dhe Suedia tregojnë synimin e tyre për t’u bashkuar, deri në përfundimin e procesit të ratifikimit në të 30 kryeqytetet kombëtare të NATO-s.

Gjatë kësaj periudhe të përkohshme, Finlanda dhe Suedia janë gjithashtu të përgatitura për sulme hibride në hapësirën kibernetike dhe të informacionit.

Këto i kemi parë ndër vite përmes shkeljeve të hapësirës ajrore, sulmeve në rrjetet teknologjike dhe shpërndarjes së dezinformatave.

Profili i anëtarësimit të të dy vendeve do të jetë nordik dhe pragmatik. Norvegjia, Danimarka dhe Islanda ishin anëtarët themelues të aleancës. Qasja e tyre është bazuar në një kombinim sigurie dhe parandalimi.

Pritet që Finlanda dhe Suedia të ndjekin shembullin.

Koha për anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë në NATO është e menduar mirë. Kushdo që sugjeron se anëtarësimi duhet të vonohet është naiv, ndjek librin e lojërave të Putinit ose nuk e kupron situatën e sigurisë në Evropën verilindore.

Realiteti fatkeq është se Evropa do të ndahet. Në njërën anë të perdes së re të hekurt është një Rusi agresive, revizioniste dhe autoritare.

Nga ana tjetër qëndrojnë rreth 40 shtete evropiane që besojnë në paqen, bashkëpunimin dhe demokracinë. Secili prej tyre ka të drejtën sovrane të zgjedhë nëse dëshiron të anëtarësohet në NATO apo BE, apo të krijojë forma alternative partneriteti me të dyja.

Siguria nuk është një lojë me shumën zero.

Shpresoj që edhe regjimi rus një ditë ta kuptojë këtë. Kjo do të na lejojë të kemi sërish marrëdhënie të mira me Rusinë. Ndërkohë, ne do të ndihmojmë për sigurinë në Evropë duke iu bashkuar NATO-s.

Nuk është kundër askujt, por për ne. Të gjithë ne.

Autori është ish-kryeministër i Finlandës.

Përktheu dhe përshtati: Konica.al