Presidenti i SHBA Joe Biden të hënën nisi një plan të ri ekonomik rajonal që përfshin 12 shtete Indo-Paqësorit. Njoftimi i Kornizës Ekonomike Indo-Paqësore për Prosperitet, ose IPEF, erdhi gjatë vizitës së Biden në Japoni, ndërsa ishte në udhëtimin e tij të parë në Azi që nga marrja e detyrës.
“E ardhmja e ekonomisë së shekullit të 21-të do të shkruhet kryesisht në Indo-Paqësorin, në rajonin tonë,” tha Biden në ngjarjen e nisjes në Tokio, pas takimit me kryeministrin japonez Fumio Kishida në Tokio. “Ne po shkruajmë rregullat e reja.”
Cili është Korniza Ekonomike Indo-Paqësore për Prosperitet?
Programi synon të integrojë partnerë me standarde të dakorduara në fushat e ekonomisë dixhitale, zinxhirët e furnizimit, infrastrukturën e energjisë së pastër dhe masat kundër korrupsionit. Por ai nuk shtrihet në kërkimin për të negociuar tarifat ose për të lehtësuar aksesin në treg.
SHBA kishte planifikuar t’i bashkohej Partneritetit më të gjerë Trans-Paqësor (TPP), i hartuar në vitin 2015, por ish-presidenti Donald Trump e tërhoqi vendin nga plani në 2017, duke çuar përfundimisht në rrëzimin e të gjithë propozimit.
Australia, Brunei, India, Indonezia, Japonia, Koreja e Jugut, Malajzia, Zelanda e Re, Filipinet, Singapori, Tajlanda dhe Vietnami do të jenë pjesë e grupit të ri.
Vendet thanë në një deklaratë të përbashkët se pakti do t’i ndihmojë ata kolektivisht “të përgatisin ekonomitë tona për të ardhmen” pas pandemisë së koronavirusit dhe pushtimit rus të Ukrainës.
Tajvani e kishte bërë të qartë se do të dëshironte të ishte pjesë e IPEF-it, por këshilltari i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së, Jake Sullivan tha përpara udhëtimit të Biden se Taipei nuk do të ishte një nga vendet e përfshira. Përzgjedhja e Tajvanit me siguri do të shqetësonte Kinën, e cila kërkon që vendet të mos i japin njohje të plotë diplomatike Taipeit.
Aleanca SHBA-Japoni “një gur themeli i paqes dhe prosperitetit” – Biden
Ndërsa ishte në Tokio, Biden siguroi gjithashtu “mikun e tij të mirë” Kishida se SHBA-të ishin të përkushtuara për mbrojtjen e Japonisë, në mes të tensionit të ndezur me Kinën dhe sfondit më të gjerë të pushtimit rus të Ukrainës.
Kishida tha se ishte “absolutisht i kënaqur” për të mirëpritur Biden në udhëtimin e tij të parë në Azi si president.
“Aleanca SHBA-Japoni ka qenë prej kohësh gur themeli i paqes dhe prosperitetit në Indo-Paqësorin,” tha Biden.
Një deklaratë e Shtëpisë së Bardhë tha se të dy vendet ishin “të përkushtuara për të punuar ngushtë së bashku për të adresuar sfidat e sigurisë”. Ata u takuan për të avancuar bashkëpunimin për çështjet dypalëshe, rajonale dhe globale, shtohet në deklaratë.
Të dy liderët u takuan në Pallatin Akasaka në Tokio, ku Kishida priti një mirëseardhje zyrtare shtetërore për Biden, duke përfshirë një roje nderi ushtarak të veshur me të bardhë dhe një bandë në sheshin e përparmë. Biden u takua gjithashtu me perandorin Naruhito të hënën në mëngjes.
SHBA zotohet të mbrojë Tajvanin nga Kina
Biden tha gjithashtu se SHBA do të mbronte Tajvanin ushtarakisht, nëse Kina do të pushtonte.
“Ne ramë dakord me politikën “Një Kinë”, ne e nënshkruam atë … por ideja se ajo mund të merret me forcë nuk është thjesht e përshtatshme,” tha ai.
Presidenti amerikan vuri në dukje pushtimin e vazhdueshëm të Rusisë në Ukrainë, duke thënë se sanksionet kundër Rusisë duhet të vazhdojnë “në shumë mënyra” për t’i dërguar një mesazh të drejtë Kinës mbi Tajvanin.
Kishida komentoi gjithashtu se lufta e Rusisë kundër Ukrainës “minon themelet e rendit global”.
Takimi i katër grupeve të martën
Biden dhe Kishida do të takohen gjithashtu me kryeministrin indian Narendra Modi dhe kryeministrin e sapozgjedhur australian Anthony Albanese për një takim të të ashtuquajturit grupi Quad.
Nga katër, India është e vetmja që nuk e ka dënuar hapur pushtimin rus të Ukrainës apo ndërprerjen e lidhjeve tregtare me vendin. Modi dhe Biden do të takohen veçmas të martën në Japoni për bisedime kokë më kokë.
E freskët prej tre ditësh në Seul
Para kësaj, Biden ishte në një vizitë tre-ditore në Korenë e Jugut. Zyrtarët amerikanë e përshkruajnë Japoninë dhe Korenë e Jugut si shtylla kyçe në reagimin e Uashingtonit kundër rritjes së fuqisë tregtare dhe ushtarake kineze, si dhe partnerë në një aleancë të udhëhequr nga perëndimi për të izoluar Rusinë mbi pushtimin e saj në Ukrainë.
Turneu pesë-ditor në Azi vjen gjithashtu mes frikës se Koreja e Veriut mund të testojë një raketë ose bombë bërthamore. “Nëse Koreja e Veriut vepron, ne do të jemi të përgatitur të përgjigjemi. Nëse Koreja e Veriut nuk vepron, Koreja e Veriut ka mundësinë, siç e kemi thënë vazhdimisht, të vijë në tryezë,” u tha gazetarëve Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së, Jake Sullivan.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga DW
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Fillimi i mbarë’ i Joe Biden
“Epoka e vetmisë gjeopolitike”/ Ku po shkon Rusia e Putinit?
