Ukraina, me ndihmën e perëndimorëve, ka fituar një fitore të madhe dhe qëllimi fillestar i pushtimit të Rusisë – për të pushtuar Kievin dhe zëvendësuar qeverinë ukrainase – është ndryshar plotësisht. Ushtria ruse tani është rigrupuar në lindje për një objektiv shumë më të kufizuar: atë të pushtimit të të gjithë rajonit të Donbasit të populluar nga rusët, të cilin Moska e ka njohur tashmë si të pavarur.
Nëse ushtria ruse mund ta arrijë këtë në javët në vijim, atëherë nuk mund të themi me siguri se cila do të jetë lëvizja e ardhshme e Moskës.
Megjithatë, Rusia ka pësuar shumë viktima në mesin e trupave të saj elitare, madje edhe marrja e qytetit relativisht të vogël të Mariupolit ka marrë dy muaj dhe ka kërkuar që qyteti të kthehet në gërmadha.
Duke pasur parasysh këtë, një fushatë e mëtejshme ruse për të pushtuar qytete shumë më të mëdha si Odesa duket e papranueshme dhe duket e mundur që Rusia mund të shkojë në mbrojtje dhe të ofrojë një armëpushim dhe bisedime paqeje.
Putini do t’i pretendojë popullit rus se marrja e një pjese të territorit shtesë në Donbas ka qenë një fitore për Rusinë, por nuk ka nevojë që perëndimi të pajtohet me të.
E vërteta është se kjo luftë ka dëshmuar një katastrofë ushtarake, politike dhe morale për Rusinë.
Reputacioni i ushtrisë ruse është copëtuar; Ekonomia e Rusisë është dëmtuar rëndë; dhe Bashkimi Evropian po lëviz me shpejtësi dhe zgjidhje të habitshme për t’i dhënë fund varësisë së tij nga nafta dhe, më ngadalë edhe nga gazi rus.
Kjo do të sugjeronte që në të ardhmen, Rusia do të jetë e varur nga Kina si treg për gazin e saj – që do të thotë edhe nënshtrim politik ndaj Kinës dhe aftësinë e saj për të vendosur çmimin për të.
Cilat janë pasojat më të gjera të humbjes së Rusisë?
E para është se në çështjen më të rëndësishme deri tani – atë të sovranitetit, pavarësisë dhe shtrirjes perëndimore të Ukrainës – Ukraina (dhe perëndimi) tashmë kanë fituar.
Kjo duhet të lejojë një shkallë fleksibiliteti kur bëhet fjalë për kompromise mbi çështjet territoriale, veçanërisht pasi shumica e territoreve në fjalë janë mbajtur nga Rusia që nga viti 2014.
Së dyti, nëse ka pasur ndonjëherë një plan rus për të përdorur Ukrainën si trampolinë për agresion të mëtejshëm, edhe kjo tani nuk është më.
Nëse ushtria ruse nuk mund të pushtojë qytete më pak se 20 milje larg Rusisë, vështirë se do të pushtojë NATO-n.
Nëse lufta në Ukrainë vazhdon, do të ketë një rrezik në rritje që Gjeorgjia dhe Azerbajxhani do të kërkojnë përsëri të rimarrin territorin e humbur me forcë. Rezultati do të ishte një konflikt shumë më i gjerë dhe akoma më i rrezikshëm.
Një zgjatje e tillë e luftës do të nxitet edhe shumë nëse Ukraina bëhet një luftë përfaqësuese e SHBA-së kundër Rusisë, siç me sa duket tani synon administrata e Biden.
Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin ka thënë se SHBA-ja duhet të përdorë luftën në Ukrainë për të “dobësuar” Rusinë në mënyrë që të parandalojë pushtimin e saj në më shumë vende.
Njerëz të rëndësishëm në SHBA dhe Britani kanë thënë se ne duhet të ndihmojmë Ukrainën të arrijë një fitore të plotë, me të cilën duket se nënkuptojnë ta dëbojnë Rusinë nga të gjitha territoret që ka marrë që nga viti 2014 dhe të imponojnë një disfatë kaq poshtëruese sa të përmbyset regjimi i Putinit.
Pranimi publik perëndimor për vuajtjet ekonomike nga sanksionet është ndihmuar nga argumenti se kjo është e nevojshme për të mbrojtur Ukrainën dhe për të ndaluar agresionin rus.
Dobësimi i përhershëm apo edhe shkatërrimi i Rusisë është një çështje shumë e ndryshme.
Mbështetja për Ukrainën është legjitime dhe e nevojshme, por ajo gjithashtu ka arritur tashmë qëllimin e saj më të rëndësishëm: atë të ruajtjes së pavarësisë dhe sovranitetit të Ukrainës mbi pjesën më të madhe të territorit ukrainas, dhe frenimin e agresionit të mëtejshëm rus.
Është gjithashtu tmerrësisht e rrezikshme.
Nëse, nga ana tjetër, Ukraina – me mbështetjen perëndimore – do të dukej në prag të fitores së plotë, kërcënimi për regjimin e Putinit dhe për interesat jetike ruse do të dukej vërtet i mundshmë, si dhe Rusia mund të niste sulme raketore kundër furnizimit të NATO-s, në një përpjekje për të tmerruar Francën dhe Gjermaninë.
Sapo një anëtar i NATO-s të sulmohet, do të ketë presion të jashtëzakonshëm në SHBA për të shpallur një zonë ndalim-fluturimi në Ukrainë – me fjalë të tjera, për të dërguar forcën ajrore amerikane në veprim për të mbështetur forcat ukrainase në terren.
Atëherë do të përballeshim me një perspektivë që, gjatë Luftës së Ftohtë, tetë presidentë amerikanë u kujdesën shumë për të shmangur: Rusia dhe NATO të hidhnin raketa në territorin e njëri-tjetrit dhe një konflikt të drejtpërdrejtë në Evropë midis dy superfuqive bërthamore, me aftësinë për të shkatërruar njerëzimin.
Presidentët e SHBA-ve nuk e ushtronin këtë kufizim nga simpatia për Bashkimin Sovjetik, por nga një llogaritje e ftohtë e rreziqeve të tmerrshme.
Dhe të shkosh drejt këtyre rreziqeve është e panevojshme, duke pasur parasysh disfatën strategjike që ne kemi ndihmuar tashmë për t’i shkaktuar Rusisë.
Anatol Lieven është një bashkëpunëtor i Institutit Quincy për Punët Shtetërore dhe autor i Ukraina dhe Rusia: Një rivalitet vëllazëror.
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Putin mund të shpallë një luftë të re botërore brenda disa ditësh”
