MENU
klinika

Analiza

A do me të vërtetë Perëndimi që Ukraina të fitojë luftën?

20.06.2022 - 15:55

The Economist është skeptik për sa i përket vendosmërisë së Perëndimit për të armatosur Ukrainën në masën që do të ndalojë pushtimin rus, duke pyetur veten nëse vendet perëndimore duan që Ukraina të fitojë luftën.

Kur liderët e Francës, Gjermanisë, Italisë dhe Rumanisë vizituan Kievin të enjten e kaluar, ata mbështetën ofertën e Ukrainës për anëtarësimin në Bashkimin Europian, një qëndrim i ripërsëritur të nesërmen nga Ursula von der Leyen, Presidente e Komisionit Europian. Ata gjithashtu ofruan mbështetje të plotë për përpjekjet ushtarake të Ukrainës.

“Ne po bëjmë gjithçka që mundemi për të ndihmuar Ukrainën të fitojë këtë luftë”, tha presidenti francez Emmanuel Macron.

Ata gjithashtu premtuan më shumë nga armët që Ukraina ka kërkuar për të luftuar luftën kundër Rusisë. Macron ka premtuar të dërgojë gjashtë sisteme të tjera Cesar “në javët e ardhshme”, përveç 12 të dorëzuara deri më tani.

Nga ana e tij, Boris Johnson, kryeministri britanik, mbërriti në Kiev një ditë më pas dhe premtoi trajnimin e ushtarëve. Kiev ka nevojë të dëshpëruar për një ndihmë të tillë. Në javët e fundit, Ukraina ka shënuar disa suksese në provincën jugore të Khersonit dhe të premten pretendoi se kishte shkatërruar një anije në Snake Island, një kështjellë e vogël e pushtuar nga Rusia në Detin e Zi.

Por ky është vetëm një ngushëllim përballë fitimeve të qëndrueshme që ushtria ruse ka bërë në rajonin lindor të Donbasit, ku janë përqendruar luftimet. Rusia tani kontrollon dy të tretat e Sheverodonetsk, një qytet  në lindje të Ukrainës dhe i sulmuar nga tre anët, me rezistencë të kufizuar në një zonë industriale në perëndim.

Forcat ruse po shënojnë gjithashtu sukses në perëndim të Sheverodonetsk, rreth Slavyansk, duke sulmuar nga veriu. Rochan Consulting, një kompani që monitoron luftën, tha se vendbanimet e Bohorodichne, Dolina dhe Krasnopilia, në veriperëndim të Slavyansk, janë jetike.

“Ekziston mundësia që mbrojtja ukrainase në këtë zonë të shembet nëse rusët ruajnë ritmin e sulmeve tokësore,” tha ai në një deklaratë të fundit. Edhe në verilindje të Kharkovit, ku kundërsulmet ukrainase në maj kanë zmbrapsur trupat ruse pothuajse pas kufirit, trupat e Vladimir Putin janë sërish nën sulm.

Një arsye për këto disfata është se ushtria ruse po përqendron forcat e saj dhe po i përdor ato në mënyrë më metodike sesa në fazën e parë të konfliktit, kur sulmoi disa akse të ndryshme njëkohësisht, duke lënë mënjanë disa nga parimet bazë të luftës. Rusia gjithashtu ka një avantazh të madh në fuqinë e zjarrit.

Të martën e kaluar, Anna Malyar, zëvendësministrja e mbrojtjes e Ukrainës, tha se Ukraina po gjuante 5000-6000 predha në ditë, një e dhjeta e sulmeve të Rusisë. Rusia po përdor gjithashtu raketa me rreze të gjatë veprimi. Ukraina ka mbetur kryesisht pa municion për raketat e saj Smerch dhe Uragan të epokës sovjetike, të cilat mund të gjuajnë shumë më tepër se artileria konvencionale.

Ukrainës i kanë mbaruar gjithashtu raketat balistike Tochka.  Në një video të publikuar shihen ushtarët ukrainas duke përdorur një raketë të improvizuar – një raketë avioni të lidhur me një rimorkio. Humbjet në Ukrainë kanë arritur nivele marramendëse. Më 9 qershor, Pontoliak tha se 100-200 ushtarë ukrainas po vdisnin në ditë, një numër që Mark Milli, gjenerali më i lartë amerikan, e përshkroi si “brenda vlerësimeve” të Pentagonit.

Të mërkurën e kaluar, një grup prej rreth 50 vendeve të udhëhequra nga SHBA u takuan në margjinat e një takimi të ministrave të mbrojtjes të NATO-s në Bruksel për të koordinuar ndihmën për Ukrainën. Gjenerali Milli dhe Sekretari i Mbrojtjes i SHBA Lloyd Ostio u përpoqën të qetësonin Ukrainën.

Oreksi i vendit ishte, në një farë kuptimi, i pangopur, sugjeroi Austin, duke cituar përvojën e tij në këtë fushë: “Unë dhe gjenerali Milli kemi qenë të përfshirë në disa konflikte dhe kur je në një betejë nuk je i kënaqur kurrë.

“Ju gjithmonë dëshironi më shumë.” Disa zyrtarë perëndimorë sugjerojnë se ajo që Ukraina po kërkon publikisht nuk është e njëjtë me atë që kërkon privatisht .

Në fakt, Ukraina mori atë që kërkoi dhe akoma më shumë, tha gjeneral Mili. Shpejtësia e mbështetjes ishte “e pakrahasueshme” – shpesh kalonin vetëm disa ditë midis miratimit të një kërkese ukrainase dhe dorëzimit të një arme në duart e Ukrainës.

Në të njëjtën ditë me takimin ministror në Bruksel, Shtëpia e Bardhë premtoi 1 miliard dollarë armë të reja, përveç gati 6 miliardë dollarëve ndihmë ushtarake tashmë të ofruara. Më shumë armë gati: Rreth 10 raketahedhës të shumëfishtë do të mbërrijnë së shpejti në Ukrainë nga SHBA dhe Britania, dhe qeveria Biden po konsideron dërgimin e katër të tjerëve. Këto raketa të drejtuara kanë një rreze të gjatë veprimi deri në 84 kilometra.

Disa luftëtarë të artilerisë ukrainase tashmë janë duke u trajnuar në Gjermani. Gjenerali Milli tha se cilësia e këtyre armëve do të shihej përfundimisht në fushën e betejës: “Rusët thjesht po qëllojnë masivisht pa arritur domosdoshmërisht një rezultat ushtarak. “Ukrainasit, nga ana tjetër, përdorin teknika shumë më të mira artilerie.”

Gjermania, e cila është kritikuar për hezitimin e saj për të dërguar armë të rënda, dërgon gjithashtu MLRS dhe tha më 14 qershor se pothuajse kishte përfunduar stërvitjen e trupave ukrainase për përdorimin e Panzerhaubitze 2000, një obus i fuqishëm vetëlëvizës.

Në publik, të paktën, liderët amerikanë dhe europianë tingëllojnë agresivë në lidhje me dërgimin e armëve: “Ne do të qëndrojmë të fokusuar në këtë për aq kohë sa të jetë e nevojshme,” këmbënguli Austin në Bruksel.

“Për sa kohë që paqja të rivendoset në një Ukrainë të lirë dhe të pavarur, ne do të mbetemi të përkushtuar”, shkroi Macron në Twitter.

Por pas kamerave ka dyshime. Vendet e NATO-s kanë dorëzuar tashmë të gjithë municionin e nevojshëm për armët e Ukrainës të epokës sovjetike: “Tashmë janë tre muaj larg”, thotë një zyrtar europian i mbrojtjes. “Nuk ekziston më”.

Plani, i cili do të zyrtarizohet në Samitin e NATO-s më 27 qershor, kërkon të ndihmojë aleancën të furnizojë forcat e armatosura të Ukrainës me pajisjet e NATO-s. Kjo është një ndërmarrje e madhe dhe do të marrë kohë.

Rezervat e municioneve të Europës janë të ulëta dhe trajnimi i ushtarëve për armët e avancuara, si raketat kundërajrore Javelin ose Stinger, kërkon kohë. Për më tepër, ndërsa vende të tilla si Gjermania dhe Polonia po riarmatosen me shpejtësi marramendëse, kërkesa do të tejkalojë kapacitetin e prodhuesve të mbrojtjes.

Pak para udhëtimit të tij në Kiev, Macron paralajmëroi se Franca kishte hyrë në një “ekonomi lufte në të cilën besoj se do të zgjasë”. 18 sistemet Cezar që Franca ka dërguar ose premtuar në Ukrainë përbëjnë pothuajse një të katërtën e rezervave totale të vendit.

Ukrainian Flag is raised at the EP building in Brussels

Ka çështje të tjera. Disa  thonë se frika e përshkallëzimit midis partnerëve të Ukrainës vazhdon të kufizojë rrjedhën e armëve. Zyrtarët amerikanë po vëzhgojnë nga afër ndërsa Ukraina përdor raketat e reja të fuqishme Himar, ajo ka premtuar të mos synojë territorin rus dhe se si Rusia përgjigjet, një politikë që kërcënon t’i japë Kremlinit ndikim të panevojshëm mbi furnizimet e ardhshme.

Të enjten e kaluar, Macron përsëriti pretendimin e tij, fillimisht në mars, se NATO kishte rënë dakord zyrtarisht të mos furnizonte Ukrainën me “disa armë, si avionë apo tanke” – një vijë e kuqe që me sa duket duhet t’i referohet tankeve të prodhimit perëndimor që ish-sovjetikët i kanë dhënë Ukrainës nga Republika Çeke dhe Polonia.

Amerika dhe aleatët e saj europianë kanë shfaqur unitet të madh gjatë pothuajse katër muajve të luftës. Pothuajse të gjithë duan të shohin Ukrainën të fitojë si një shtet i sigurt dhe sovran. Por çfarë do të thotë kjo në praktikë nuk është gjithmonë e qartë dhe duket se ndryshon me kalimin e kohës.

Në prill, Austin tha se qëllimi i Amerikës ishte të dobësonte Rusinë: “Ne duam ta shohim Rusinë të dobësuar deri në atë pikë sa nuk mund të bëjë atë që bëri kur pushtoi Ukrainën.”  Në një takim të ministrave të mbrojtjes të nesërmen, ai shtoi: “Ukraina beson qartë se mund të fitojë, si të gjithë këtu.”

Javën e kaluar ai u tregua më i kujdesshëm, duke thënë në mënyrë të paqartë se qëllimi i Amerikës ishte një “Ukrainë demokratike, e pavarur, sovrane dhe e begatë”.

Kur sekretari i Mbrojtjes të SHBA-së u pyet nëse dëshironte që Ukraina të fitonte, ai u shmang 2 herë iu shmang pyetjes.

Burimi: The Economist