Udhëheqësit e NATO-s po takohen më vonë këtë muaj në Madrid, me luftën në Ukrainë që dominon axhendën e tyre.
Është gjithashtu çështja e aplikimeve për anëtarësim nga Finlanda dhe Suedia për t’u shqyrtuar – një proces që pritej të ishte i drejtpërdrejtë për aleancën ushtarake, por që ka ngecur pasi Turqia kundërshtoi.
Çështjet e ngritura nga presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan përfshijnë mbështetjen e perceptuar nga Stokholmi dhe Helsinki për grupet kurde që Ankaraja thotë se janë kërcënime sigurie.
Këto shqetësime janë më të përqendruara në Suedi, me diasporën e saj të madhe kurde, dhe në një masë më të vogël Finlandën.
Pra, a duhet të konsiderojnë finlandezët shkëputjen e tyre për anëtarësim në NATO nga ajo e Suedisë, nëse mund të ketë ndonjë vonesë në proces?
“Gjërat mund të ndryshojnë shumë shpejt në vetëm gjashtë muaj siç kemi parë,” thotë Charly Salonius-Pasternak, nga Instituti Finlandez i Marrëdhënieve Ndërkombëtare.
“Për këtë arsye, mendova se ishte veçanërisht e pamend që tani të them se do ta bëjmë këtë dorë për dore. Sigurisht, politikanët finlandezë kanë thënë se Finlanda dhe Suedia do ta vlerësojnë njëri-tjetrin dhe se nuk do të ketë surpriza… por është e çuditshme,” tha ai për Euronews.
Sigurisht që ka pasur një shkëputje në mesazhet nga lidershipi i lartë politik i Finlandës në javët e fundit rreth kësaj teme.
Presidenti Sauli Niinistö dhe kryeministrja Sanna Marin kanë thënë se Finlanda dhe Suedia do të vazhdojnë procesin e tyre të aplikimit në hap.
Megjithatë, kjo duket të jetë një kontradiktë me qëndrimet e mëparshme finlandeze se kombi nordik duhet të marrë vendime sovrane bazuar në një vlerësim të nevojave të veta të veçanta të sigurisë – dhe se anëtarësimi në NATO duhet të ndodhë sa më shpejt që të jetë e mundur.
“Është plotësisht e imagjinueshme që Turqia, për çdo numër arsyesh, mund t’i thotë po Finlandës, por jo Suedisë për momentin, duke lejuar NATO-n të vazhdojë të shqyrtojë aplikimin e Finlandës. Dhe është një aplikim më vete,” shpjegon Salonius-Pasternak.
“Do të ishte e vështirë për NATO-n tani, pasi ka folur për një politikë të dyerve të hapura për kaq gjatë, të thotë se kemi një aplikim finlandez, por do ta paraqesim atë për shkak të një marrëveshjeje tjetër. Është e mundur, por është e vështirë për NATO-n që të bëj”, shton ai.
Qëllimi i tij është: Finlanda dhe Suedia kanë vepruar në koordinim deri më tani, por nëse oferta suedeze vonohet nga Turqia, Finlanda mund të ecë përpara vetë – megjithëse nuk ka një afat kohor konkret se kur do të ishte momenti i duhur për të shkëputur kërkesat.
Shumica e politikanëve dhe analistëve finlandezë thonë se ka ende arsye për të mbetur të bashkuar me Suedinë.
“Për mua, është e rëndësishme që Finlanda dhe Suedia të mund ta ecin së bashku këtë proces. Ka kuptim për arsye sigurie, për qëllime strategjike dhe sepse njerëzit ndihen më rehat duke qenë një anëtar i ri i NATO-s së bashku me fqinjin tonë më të afërt,” thotë Eva Biaudet. , një deputet i Partisë Popullore Suedeze, i cili është pjesë e komitetit të marrëdhënieve të jashtme të Finlandës.
Minna Ålander, një studiuese finlandeze në Institutin Gjerman për Çështjet Ndërkombëtare dhe të Sigurisë, thotë se mendon se do të ishte një “dështim” nëse Finlanda do të vazhdonte pa Suedinë në procesin e saj të aplikimit në NATO.
Ålander tregon një model shumëvjeçar të rritjes së bashkëpunimit dypalësh të mbrojtjes midis Finlandës dhe Suedisë dhe thotë se do të ishte “një përçarje e çuditshme e unitetit nordik” që Finlanda të vazhdonte e vetme me aplikimin e saj në NATO.
“Edhe nëse nuk është loja e Erdoganit që të na ndajë, do të ishte në favorin e Rusisë që ta bënin këtë”, shton ajo.
Burimi: Euronews
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
