Gjatë Luftës së Dytë Botërore, pilotët e Spitfire e përshkruanin aeroplanin e tyre si një zgjatim të përsosur të gjymtyrëve të tyre – ishte aq i shpejtë dhe intuitiv sa dukej sikur ishte pjesë e trupit të tyre.
Por ajo që po paralajmërohet si një revolucion i madh ushtarak-teknologjik mund ta çojë sinkronizimin e pilotëve dhe avionëve në nivele krejtësisht të reja, fantastiko-shkencore.
Në fakt, në dhjetë vjet, avionët luftarakë mund të lexonin mendjet e pilotëve. Avioni luftarak Tempest, i montuar sipas specifikimeve të tilla, aktualisht po zhvillohet nga BAE Systems britanike, Rolls Royce, grupi evropian i raketave, MDBA dhe Leonardo italiane. Inteligjenca artificiale duhet të ndihmojë pilotin në kohë reale kur vlerëson se është i mbingarkuar ose nën stres ekstrem, shkruan BBC transmeton Kosova ime.
Sensorët në helmetën e pilotit do të monitorojnë sinjalet e trurit dhe të dhëna të tjera mjekësore. Gjatë rrjedhës së fluturimeve të shumta, ideja është që inteligjenca artificiale të mbledhë një bazë të dhënash të madhe të karakteristikave biometrike dhe psikometrike të pilotit “të saj”.
Në këtë mënyrë, inteligjenca artificiale mund të aktivizohet për të ndihmuar pilotin kur dhe nëse ai e sheh të nevojshme. Për shembull, inteligjenca artificiale mund të “ndërhyjë” në momentin kur piloti, për shkak të forcave ekstreme gravitacionale, do të fillonte të humbiste vetëdijen.
Një nga novatorët që punon për zhvillimin e këtij avioni luftarak, kompania britanike BAE Systems, pohon se deri në vitin 2027 do të nisë një avion demonstrues që do të testojë disa nga këto teknologji.
Ky avion do të jetë gjithashtu një platformë testimi për një sërë aftësish dixhitale në të ardhmen. Kur të ngrihet përfundimisht, Tempest ka të ngjarë të rrethohet në mënyrë rutinore nga drone – të cilët konsorciumi i inovacionit thjesht i përshkruan si “aksesorë” të avionit.
“Ne duhet të përballemi me ritmin e ndryshimit teknologjik. Nuk keni parë kurrë diçka të tillë,” thotë John Stocker , drejtor i zhvillimit të biznesit në Tempest. “Ne jemi dëshmitarë se historia është plot me momente ku ishin pikërisht fondet e shpenzuara për mbrojtjen ushtarake ato që çuan përparimin, dhe më pas risitë ushtarake do të arrinin teknologjinë komerciale. Tani është e kundërta, tani teknologjia komerciale është shpesh më e avancuar.”
Stocker gjithashtu parashikon ndërtimin e një avioni të ri luftarak me sisteme që mund të përmirësohen aq lehtë sa shkarkimi i një aplikacioni në një smartphone. Pjesa më e madhe e prodhimit të avionëve luftarakë duhet të bëhet e automatizuar. Robotët në linjën e prodhimit do të ndajnë të dhëna me furnitorët në mënyrë që pjesët të mund të transferohen shpejt.
Mitsubishi japonez do të bashkëpunojë gjithashtu në projekt me BAE Systems britanike dhe Leonardo italiane. Nga rruga, projekti i ardhshëm luftarak i Mitsubishi FX ka shumë të përbashkëta konceptualisht me Tempest./BBC
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Nesër” – me çfarë ndryshimesh pritet të përballemi?
“Pse armët bërthamore nuk do të asgjësohen?”
