Hormoni i testosteronit (T) shpesh lidhet me mashkulloritetin, por trupi femëror mund të prodhojë gjithashtu testosterone. Megjithatë, shumë pak ose shumë testosterone tek burrat ose gratë mund të tregojnë probleme të rënda shëndetësore.
Tek meshkujt, testikujt prodhojnë testosterone. Tek femrat, vezoret prodhojnë hormonin.
Çfarë është testosteroni?
Testosteroni është përgjegjës për tipare të tilla si:
qime trupi
masë muskulore
forcë
Meshkujt me nivele të ulëta të testosteronit mund të vërejnë një reduktim të këtyre tipareve, ndërsa femrat me shumë testosterone mund të vërejnë një rritje në këto tipare.
Ju madje mund të bëni një test të nivelit të testosteronit nëse besoni se nivelet e testosteronit nuk janë brenda intervalit standard.
Shumica e testosteronit është e lidhur me proteinat në gjak, por disa notojnë lirshëm. Kjo do të thotë se dy lloje të testosteronit mund të maten:
testosteroni total – një masë e testosteronit që është e lidhur me proteinat dhe e lirë
testosteroni i lirë – testosteroni që nuk është i lidhur me proteinat; mund të matet në mënyrë specifike kur përjashtohen disa kushte mjekësore.
Kuptimi i niveleve të testosteronit
Një interval standard për nivelin e testosteronit tek meshkujt është 300 deri në 1000 nanogram për decilitër (ng/dL). Për femrat, është midis 15 dhe 70 ng/dL. Megjithatë, nivelet e testosteronit mund të ndryshojnë gjatë gjithë jetës.
Nivelet e testosteronit mund të ulen natyrshëm për shkak të moshës ose kushteve të tjera shëndetësore.
Pas moshës 30 vjeç, nivelet e testosteronit të një mashkulli mund të ulen deri në 2 për qind çdo vit. Disa simptoma të testosteronit të ulët, veçanërisht mosfunksionimi erektil, zakonisht vërehen te meshkujt mbi 30 vjeç. Nivele të ulëta të testosteronit janë vërejtur shpesh te njerëzit me obezitet, pavarësisht nga mosha e tyre.
Problemi më i zakonshëm i lidhur me testosteronin tek meshkujt është hipogonadizmi, i quajtur edhe niveli i ulët i testosteronit. Për t’u diagnostikuar me hipogonadizëm, një person nuk duhet të ketë vetëm nivele të ulëta të testosteronit, por edhe të përjetojë simptoma të testosteronit të ulët.
Simptoma të testosteronit të ulët
Niveli i testosteronit mund të jetë anormalisht i ulët nëse keni një ose më shumë nga simptomat e mëposhtme:
pamundësia për të arritur një ereksion (disfunksion erektil)
pamundësia për të konceptuar një fëmijë
lodhje e përgjithshme
Simptoma e testosteronit të lartë
Femrat me shumë testosterone mund të kenë shumë qime në fytyrë, të zhvillojnë një zë më të thellë ose të pësojnë ulje të madhësisë së gjoksit. Shumë testosterone tek femrat gjithashtu mund të shkaktojë akne.
Një shkak i mundshëm i shumë testosteronit tek femrat është sindroma e vezores policistike (PCOS). PCOS mund ta bëjë të vështirë ngeljen shtatzënë dhe të ndërhyjë tek menstruacionet.
Si mund të trajtohen nivelet jonormale të testosteronit?
Pyesni mjekun për testet e testosteronit nëse dyshoni se keni nivele hormonale nën standarde ose nëse vëreni probleme zhvillimi tek fëmijët. Ekziston një gamë e gjerë trajtimesh.
Disa trajtime përfshijnë implantet e peletit të testosteronit dhe një suplement oral të testosteronit të miratuar nga Administrata e Ushqimit dhe Barnave (FDA).
Trajtimi më i zakonshëm për testosteronin e ulët është terapia e zëvendësimit të testosteronit (TRT). TRT jepet si një injeksion ose një xhel që përmban testosteron dhe që zëvendëson testosteronin që mungon nga trupi.
Megjithëse ky trajtim është i zakonshëm, TRT dihet se ka disa rreziqe dhe efekte anësore, duke përfshirë:
apnean e gjumit
aknet
formimi i mpiksjes së gjakut
përkeqësim i mundshëm i hiperplazisë beninje të prostatës, ose rritjes së prostatës
rrit rrezikun e sulmeve në zemër dhe goditjeve në tru
Nëse jeni duke marrë ndonjë medikament ose suplement (siç janë steroidet) që ndikojnë në mënyrë jonormale në nivelet e testosteronit, mjeku mund t’ju kërkojë të ndaloni marrjen e tyre ose të sugjerojë një alternative tjetër.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
