Pas vizitës së kryetares së Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-së, Nancy Pelosi në Tajvan, Kina ka zbuluar plane për stërvitje të paprecedentë ushtarake pranë ishullit, duke shkaktuar frikën e një krize në ngushticën e Tajvanit.
Pelosi vizitoi ishullin vetëqeverisës këtë javë në kundërshtim me një seri kërcënimesh nga Pekini, i cili e sheh Tajvanin si një provincë të shkëputur dhe paralajmëroi se do ta konsideronte vizitën një provokim të madh.
Teksa tensionet në ngushticën e Tajvanit ziejnë, çfarë është në rrezik për Kinën dhe sa të shqetësuar duhet të jemi?
Ushtria e Kinës njoftoi stërvitje të përbashkëta ajrore dhe detare pranë Tajvanit dhe hodhi raketave konvencionale në detin në lindje të Tajvanit. Sipas mediave shtetërore kineze, tre nga gjashtë stërvitjet do të justifikohen me pretendimin se Tajvani është territori i tij.
Përpara stërvitjeve, të cilat do të fillojnë të enjten, Tajvani tha se 27 avionë luftarakë kinezë kishin hyrë në zonën e tij të mbrojtjes ajrore.
Tajvani nuk ka qenë kurrë pjesë e Republikës Popullore të Kinës dhe thotë se tashmë është një komb sovran që nuk ka nevojë të shpallë pavarësinë.
Ajo dëshiron të ruajë sigurinë e status quo-së dhe nuk dëshiron një konflikt, por ka thënë se do të mbrojë veten.
Ministria e Mbrojtjes e Tajvanit i quajti stërvitjet e planifikuara të Kinës një bllokadë ajrore dhe detare të Tajvanit.
“Kjo është një punë e madhe duke qenë se një bllokadë është një akt ligjor lufte,” tha eksperti i politikës së mbrojtjes Indo-Paqësorit, Blake Herzinger. “Unë mendoj se duhet t’i sinjalizohet Tajvanit se nuk është koha për t’i ndezur gjërat më tej.”
Këtë javë, Tajvani është goditur gjithashtu nga një seri sulmesh kibernetike, megjithëse ende nuk është e qartë se kush ishte përgjegjës. Kina, partneri më i madh tregtar i Tajvanit, pezulloi gjithashtu një numër importesh nga ishulli.
Çfarë rrezikon udhëheqësi kinez Xi Jinping?
Që kur Xi erdhi në pushtet në vitin 2012, ai e ka bërë të qartë se ribashkimi me Tajvanin është në axhendën e tij kryesore.
Megjithatë, disa ekspertë thonë se përgjigja e Xi-t ndaj vizitës së Pelosit ka të ngjarë të jetë po aq për çështjet e brendshme në Kinë, sa edhe për forcimin e pushtetit.
Kina kontinentale është rrënuar nga një krizë pronash që ka provokuar protesta dhe ngadalësim ekonomik që rezulton nga politika e saj e rreptë me zero Covid dhe mbylljet e vazhdueshme.
“Kur bëhet fjalë për vizitën e Pelosit, ndoshta mund të jetë një mundësi për Xi Jinping që të largojë fokusin nga çështjet e brendshme dhe të fokusohet nga jashtë si një metodë shpërqendrimi”, tha Jennifer Hsu, një studiuese në Institutin Lowy të Australisë.
Sipas Jade Guan, një eksperte në politikën e jashtme të Kinës në Universitetin Deakin, veprimet e Xi për t’u dukur i fortë ndaj Tajvanit dhe kundër SHBA-së ka të ngjarë të ndikohen gjithashtu nga Kongresi i ardhshëm i 20-të Kombëtar, një takim që zhvillohet çdo pesë vjet për të miratuar ndryshime të mëdha në lidership.
“[Xi] e projekton veten si mbrojtës i sovranitetit dhe integritetit territorial të Kinës, pjesë qendrore e së cilës është Tajvani”, tha Guan.
“Pra, administrata e Xi nuk mund të lejojë të duket e dobët përpara Kongresit Kombëtar.”
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Diplomacia e Tajvanit: një ekuilibër delikat
