Nga Alissa de Carbonnel*
Aneksimi i planifikuar i Presidentit Vladimir Putin të pjesëve të Ukrainës të pushtuar nga Rusia, pas referendumeve të rreme atje, është të paktën një moment i rrezikshëm në luftë sa spektakli televiziv maratonë që i parapriu pushtimit rus në shkurt.
Natyrisht, gjërat nuk kanë shkuar ashtu siç ka planifikuar Putin.
Në shkurt, ai u përpoq të justifikonte pushtimin me një fjalim të zemëruar të shoqëruar me fjalë juridike të shoqëruar me një shfaqje të para-regjistruar mbështetjeje nga drejtuesit kryesorë të vendit. E vetmja gjë e vërtetë në përpjekjen e Putinit për të inkuadruar “operacionin special ushtarak” si diçka tjetër përveç agresionit të zhveshur, ishte që Putin të shkollonte kreun e shërbimit të tij të spiunazhit, Sergei Naryshkin, teksa e rrahte skenarin e tij dhe tha se mbështeti që shtetet prokurë në Ukrainën Lindore të bëheshin. pjesë e Rusisë.
Naryshkin ishte gjysmë viti shumë herët dhe shumë i poshtër në ambicien e tij. Me pushtimin e saj, Rusia kishte planifikuar t’i prente kokat e shpejta lidershipit politik në Kiev, të pushtonte një pjesë të madhe territori dhe të ushtronte ndikim mbi një Ukrainë rishtazi mike, ndoshta duke lënë disa trupa atje. Rezistenca e ashpër e Ukrainës që kulmoi me rimarrjen e rrufeshme të territorit në rajonin e Kharkiv-it e ka vënë Kremlinin në këmbë, duke e detyruar atë të nxitojë përpara në mënyrë të rastësishme me atë që është shfaqur si plani i tij B.
Referendumet e mundshme në pjesët e kontrolluara nga Rusia të Donetsk, Luhansk, Kherson dhe Zaporizhzhia – pararendës të një aneksimi zyrtar të planifikuar këtë javë – ishin të nxituara dhe të shëmtuara, të mbajtura nën kërcënimin e armëve dhe me predha që shpërthyen në distancë. Atyre u mungonte spektakli i Potemkinit i të ashtuquajturave fletëvotime të ngjashme në Krime në 2014, të cilat u shoqëruan të paktën me përpjekje për të joshur votuesit me premtime për pensione më të larta dhe investime ruse.
Këtë herë, në urgjencën e tij, Kremlini duket se ka hequr dorë nga të gjitha, përveç përpjekjeve më të zhveshura për t’i bërë referendumet të duken bindëse, duke zgjedhur brutalitetin. Pra, pse të shqetësoheni fare?
Kishte një axhendë të brendshme dhe ndërkombëtare për votën simuluese.
Audienca kryesore e Putinit është në shtëpi. Një ditë pas lajmeve për referendumet, ai urdhëroi një mobilizim ushtarak – një lëvizje thellësisht jopopullore që Rusia e ka shmangur prej kohësh, pavarësisht mungesës së fuqisë punëtore në front. Dezinformimi rus nuk është dashur gjithmonë të jetë i sofistikuar për të gjetur blerje, por njerëzve që u kërkohet të vrasin ose të vdesin – ose të dërgojnë të dashurit e tyre për ta bërë këtë – janë më të prirur të pyesin pse.
Pavarësisht nga shtypja e ashpër e Rusisë ndaj mospajtimit, protestat kanë shpërthyer në të gjithë vendin dhe të paktën 200,000 rusë janë larguar nga vendi që nga njoftimi i Putinit, shpesh duke shpenzuar kursimet e tyre të jetës në biletat e avionit të vështirë për t’u nxjerrë ose duke pritur me orë të tëra në radhë në kufi. Aneksimi synon, me një goditje stilolapsi, të transformojë konfliktin nga një “operacion special ushtarak” i largët dhe i kufizuar, që rusët mund të burgosen edhe për thirrjen e një lufte, në një betejë për të mbrojtur territorin e Rusisë, jo të Ukrainës.
Ndërkombëtarisht, objektivi tjetër është ngritja e para në konfrontim me Ukrainën dhe mbështetësit e saj perëndimorë. Njoftimi i Putinit për mobilizimin u shoqërua me kërcënimin e sulmeve bërthamore nëse Ukraina vazhdon të rimarrë tokat e veta. Putin – i cili i kushton rëndësi të madhe patinës së ligjshmërisë së stilit sovjetik, të cilin me sa duket beson se referendumet e lejojnë, sado kafkiane – po synon t’i bëjë kërcënime të tilla të besueshme dhe kështu të detyrojë kapitullimin. Ato shërbejnë gjithashtu për të ndezur narrativën e rreme të luftës që Rusia po përhap përmes mediave sociale dhe diplomacisë dixhitale jashtë vendit, ku ka pasur një tërheqje.
E gjithë kjo përbën një fazë të re të rrezikshme të luftës.
Ukraina po lufton për mbijetesën e saj. Ajo nuk është e shqetësuar për përshkallëzimin dhe nuk ka ndërmend të tërhiqet. Mbështetësit e saj perëndimorë me të drejtë kanë frikë se konflikti do të çojë në një ngërç NATO-Rusi. Por përpjekjet e Putinit për të nxitur Ukrainën me siguri do të nxisin mbështetjen perëndimore në një kohë kur ajo rrezikonte të rëndohej ndërsa politikanët përballen me problemet e inflacionit dhe energjisë. Kështu që lufta do të vazhdojë.
Putin e ka braktisur diplomacinë. Ndërsa atij i pëlqen t’i mbajë opsionet e tij të hapura, ato janë të kufizuara. Rusia mund të përgatisë forcat e saj për një ofensivë të re në dimër. Nëse merr territore të reja, mund të kërkojë përsëritjen e referendumeve të paligjshme atje. Dhe ajo ende, ajo që është më alarmante, mund të zgjerojë objektivat e saj të sulmit në Ukrainë ose, në një lëvizje të dëshpëruar, të veprojë kundër kërcënimit bërthamor të Putinit.
Udhëheqësit amerikanë dhe evropianë kanë absolutisht të drejtë që i cilësojnë kërcënimet e Moskës si një katastrofë të rrezikshme për vetë Rusinë dhe i denoncojnë me shpejtësi referendumet si të pavërteta që ato janë, duke përfshirë edhe prezantimin e një rezolute të OKB-së. Kjo e fundit, e shtruar si një votim mbi parimin e integritetit territorial, shpresojmë se do të mbledhë mbështetje nga vendet në jugun global që kanë qenë më pak të prirura për të marrë anë.
Është një moment kritik për botën, përfshirë mediat, kontrolluesit e fakteve dhe kompanitë e mëdha të teknologjisë, për të dyfishuar përpjekjet për të kundërshtuar dezinformimin rus. Edhe raportimi për referendumet sikur të ishin ndonjë votë tjetër rrezikon të japë atë lloj narrative legjitimuese që nxiti ata politikanë dashamirës ndaj Rusisë ose të kujdesshëm për një luftë. Dhe, në vend që të fajësojnë rusët, veçanërisht ata që kanë ikur në vend që të luftojnë në një luftë me të cilën nuk janë dakord, vendet duhet t’u ofrojnë atyre një port të sigurt. Kjo e privon Moskën nga trupat dhe përputhet me çdo parim humanitar.
Në fund të fundit, shtetet perëndimore duhet të vazhdojnë të ecin në litarin mes mbështetjes së Ukrainës dhe përshkallëzimit të rrezikshëm. Sa më të egra provokimet e Rusisë, aq më e rëndësishme do të jetë përgjigjja me ekuilibrin e maturisë, unitetit dhe vendosmërisë që ka shënuar reagimin e perëndimit deri më sot.
Alissa de Carbonnel është zëvendës drejtore e programit për Evropën dhe Azinë Qendrore në Grupin Ndërkombëtar të Krizave. Oleg Ignatov, analist i lartë i Rusisë i Grupit të Krizave, gjithashtu kontribuoi në këtë artikull.
Burimi: The Guardian
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Incident në Detin Azov/ Rusia sulmon anijet ukrainase
Çfarë pritet të njoftojë Presidenti
Putini po bëhet i parashikueshëm…
