Glioblastoma është një tumor agresiv i trurit, i njohur gjithashtu si glioblastoma multiforme. Është kërcënuese për jetën dhe ka një kohë mesatare mbijetese prej vetëm 15 muajsh. Megjithatë, është gjithashtu e rrallë.
Glioblastoma është një nga një grup i tumoreve të trurit të quajtur astrocitoma. Këto tumore fillojnë në astrocitet – qeliza në formë ylli që ushqejnë dhe mbështesin qelizat nervore të trurit (neuronet). Megjithatë, një glioblastoma mund të përmbajë shumë lloje të ndryshme të qelizave të trurit – duke përfshirë qelizat e vdekura të trurit.
Ky lloj tumori rritet shumë shpejt brenda trurit. Qelizat e tij kopjohen shpejt dhe ka shumë enë gjaku për ta ushqyer.
Megjithëse glioblastomat përfaqësojnë 45.2% të të gjithë tumoreve primare kanceroze të trurit dhe sistemit nervor qendror, incidenca e tyre në mesin e të gjitha kancereve është vetëm 1 në 10,000 raste.
Ndërsa përhapet rrallë në pjesë të tjera të trupit, vetëm 5.6% e të rriturve të prekur mbijetojnë për pesë vjet pas diagnozës. Shkalla e mbijetesës tek fëmijët dhe adoleshentët është më e lartë, megjithëse ende më e ulët se 30%.
Çfarë do të thotë astrocitoma e shkallës 4?
Glioblastomat nganjëherë quhen tumore të astrocitomës së shkallës 4. Tumoret klasifikohen në një shkallë nga 1 në 4 bazuar në atë se sa të ndryshëm duken nga qelizat që funksionojnë zakonisht.
Shkalla tregon se sa shpejt ka të ngjarë që tumori të rritet dhe të përhapet. Një tumor i shkallës 4 është lloji më agresiv dhe me rritjen më të shpejtë. Mund të përhapet në të gjithë trurin shumë shpejt.
Llojet e glioblastomës
Ekzistojnë dy lloje të glioblastomës:
Fillore (de novo). Ky është lloji më i zakonshëm i glioblastomës. Është gjithashtu forma më agresive.
Glioblastoma dytësore. Ky tumor është më pak i zakonshëm. Zakonisht fillon nga një astrocitoma e shkallës së ulët, më pak agresive, por kthehet në një tumor të shkallës 4. Glioblastoma dytësore prek rreth 10% të njerëzve me këtë lloj kanceri të trurit. Shumica e njerëzve që marrin këtë formë të kancerit janë 45 vjeç ose më të rinj.
Glioblastomat shpesh rriten në lobet frontale dhe temporale të trurit. Ato mund të gjenden gjithashtu në trungun e trurit, tru i vogël, pjesë të tjera të trurit dhe palcën kurrizore.
Trajtimet e glioblastomës
Glioblastoma mund të jetë e vështirë për t’u trajtuar. Këto tumore rriten shpejt dhe kanë projeksione të ngjashme me gishtat që janë të vështira për t’u hequr plotësisht me kirurgji.
Këto tumore përmbajnë gjithashtu shumë lloje të ndryshme qelizash. Disa trajtime mund të funksionojnë mirë në disa qeliza, por jo në të tjera.
Trajtimi për glioblastomën zakonisht përfshin:
- kirurgji për të hequr sa më shumë tumor të jetë e mundur
- rrezatimi për të vrarë çdo qelizë kanceroze që ka mbetur pas operacionit
- kimioterapia me medikamentin temozolomide (Temodar)
Barna të tjera që mund të përdoren për të trajtuar këtë kancer përfshijnë:
- bevacizumab (Avastin)
- polifeprosan 20 me implant karmustine (Gliadel)
- lomustine (Ceenu)
Trajtimet e reja për glioblastomën janë duke u testuar në provat klinike. Këto trajtime përfshijnë:
- Imunoterapia: Kjo nënkupton përdorimin e sistemit imunitar të trupit për të vrarë qelizat e kancerit
- Terapia gjenetike: Kjo përfshin rregullimin e gjeneve të dëmtuara për të trajtuar kancerin
- Terapia e qelizave staminale: Kjo nënkupton përdorimin e qelizave të hershme të quajtura qeliza burimore për të trajtuar kancerin
- Terapia e vaksinës: Kjo përfshin forcimin e sistemit imunitar të trupit për të luftuar kancerin
- Mjekësi e personalizuar: Kjo quhet gjithashtu terapi e synuar dhe përfshin shënjestrimin e proteinave që ndihmojnë rritjen e qelizave kancerogjene.
Nëse këto dhe trajtime të tjera miratohen, ato mund të përmirësojnë perspektivën për njerëzit me glioblastomë.