Gjykatat në Turqi përgjithësisht iu binden dëshirave të presidentit autoritar të vendit, Recep Tayyip Erdoğan.
Kjo nuk është befasuese, duke pasur parasysh spastrimet e tij të gjyqtarëve dhe prokurorëve gjatë dy dekadave të tij në pushtet. Kështu, vendimi i gjykatës i javës së kaluar që dënoi kryetarin e opozitës së Stambollit, Ekrem İmamoğlu, me më shumë se dy vjet burg dukej e pritshme.
Që ky vendim ishte i motivuar politikisht, dihet.
Shumë pak gjëra ndodhin në Turqinë e Erdoganit pa drejtimin apo pëlqimin e tij.
Për Erdoganin, politika është personale – dhe İmamoğlu përfaqëson ndoshta kërcënimin më të madh për mundësitë e tij për rizgjedhje në zgjedhjet presidenciale të vitit të ardhshëm.
İmamoğlu e ka mposhtur presidentin një herë.
Në vitin 2019, ai triumfoi në garën e rikandidimit të Stambollit për kryetar bashkie pasi partia qeverisëse e Erdoganit AKP refuzoi, ashtu si Trump, të pranonte fitoren e tij fillestare.
İmamoğlu i përshkroi zyrtarët e zgjedhjeve pro-qeveritare që urdhëruan rivotimin si “budallenj”, një vërejtje që e çoi atë në gjykatë.
Ai do të apelojë, por është e qartë se Erdogan dëshiron që ta heqë qafe.
Mijëra mbështetës dolën në rrugët e Stambollit, duke u zotuar t’i japin fund epokës së Erdoganit.
Fatkeqësisht, kjo është shumë më e vështirë të bëhet, sesa të thuhet.
Partia kryesore e opozitës, Partia Popullore Republikane, së cilës i përket İmamoğlu, ka tashmë një lider kombëtar – Kemal Kılıçdaroğlu – i cili synon të kandidojë për president. Aleanca e gjashtë partive opozitare është e përçarë lidhur me personin që do të mbështesë. Disa favorizojnë kryebashkiakun e Ankarasë, Mansur Yavaş. Si ai ashtu edhe İmamoğlu mendohet të fitojnë një balotazh të raundit të dytë kundër Erdoganit.
Sfida ndaj sundimit të Erdoganit mund të komplikohet më tej nga zgjedhjet e njëkohshme parlamentare të vitit 2023.
Një sondazh i kohëve të fundit tregoi se opozita nuk mund të fitojë një shumicë pa mbështetjen e partisë pro-kurde Popullore Demokratike. Por një gjykatë do të vendosë muajin e ardhshëm për ndalimin e partisë për lidhje të dyshuara me terrorizmin.
Erdogan nuk meriton një mandat tjetër.
Rënia ekonomike duhet të jetë arsye e mjaftueshme për ta fundosur atë. Inflacioni është rritur dhe standardet e jetesës janë ulur, ndërsa lira ra në një nivel të ulët rekord ndaj dollarit javën e kaluar.
Pasi ka ideuar një presidencë ekzekutive të plotfuqishme dhe ka dominuar politikëbërjen, për këtë ai ka përgjegjësi.
E dëshpëruar për të rifituar votuesit, AKP thuhet se ka në plan të rrisë përfitimet e pensionit dhe pagën minimale. Fatkeqësisht, një nga fushat e pakta ku Erdogan mund të pretendojë sukses ekonomik janë eksportet në Rusi.
Duke anashkaluar sanksionet e vendosura nga NATO-ja dhe aleatët evropianë, tregtia e Turqisë me Moskën është rritur me 198% që nga pushtimi i Ukrainës.
Kjo është një nga arsyet pse qeveritë perëndimore nuk do të mërziten aspak për ”vdekjen politike” të Erdoganit.
Ai shihet si një ngatërrestar brenda NATO-s, jo vetëm për shkak të marrëveshjeve të dyshimta me Vladimir Putin. Vendimi i Erdoganit për të blerë raketa ruse tokë-ajër që mund të rrëzonin aeroplanët e NATO-s shkaktoi një mosmarrëveshje me SHBA-në.
Erdogan po kërcënon se do të sulmojë sërish kurdët në veri të Sirisë.
Marrëdhëniet me BE-në janë komplikuar nga deficiti demokratik i Turqisë, mosmarrëveshjet për refugjatët dhe qëndrimi agresiv i Ankarasë ndaj Qipros dhe Greqisë.
Perspektivat e anëtarësimit të saj mbeten të zymta. Ndërkohë, ajo ende po bën pazare për aplikimet e Finlandës dhe Suedisë në NATO.
Ndërsa shumë do të mirëprisnin rënien e Erdoganit, turqit kanë më shumë për të fituar.
Axhenda e tij neo-islamiste, autoritarizmi dhe abuzimet e panumërta të lirive civile përbëjnë një tradhti të trashëgimisë laike demokratike të Ataturkut.
İmamoğlu dhe opozita duhet të bashkohen për ta mposhtur atë në kutinë e votimit.
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Erdogan duhet të ‘zgjohet’…
