Angela Merkel u largua nga kancelaria gjermane më 8 dhjetor 2021.
Dymbëdhjetë muaj më vonë, është e vështirë të gjesh një rënie më të shpejtë të popullaritetit dhe prestigjit në politikën moderne evropiane.
Zyrat që i janë akorduar ish-udhëheqëses janë në funksion të Ambasadës Ruse, ku që nga pushtimi i Ukrainës në shkurt, berlinezët lënë rregullisht shenja dhe lule duke protestuar kundër luftës.
E quajtur prej kohësh gruaja më e fuqishme në botë, Merkel këto ditë është tërhequr nga qendra e vëmendjes, duke punuar në shkrimin e kujtimeve të saj dhe duke shijuar serialet e herëpashershme televizive, si “The Crown”, i cili tregon historinë e dekadave të Mbretëreshës Elizabeth II në fron.
Por mbështetja gjermane që ajo gëzonte dikur si një mbrojtëse e vendosur e vlerave liberale perëndimore është dobësuar.
“Një vit më vonë, bota është në flakë, Rusia pushtoi Ukrainën, çmimet e gazit dhe benzinës janë në çati dhe Gjermania i frikësohet dimrit,” shkroi Alexander Osang i revistës Der Spiegel, një i besuar prej kohësh i Merkelit.
“Angela Merkel kaloi nga modeli në fajtor, nga menaxherja e krizës në shkaktarja e krizës.”
Kancelarja e parë femër e Gjermanisë është akuzuar se ka qetësuar presidentin rus Vladimir Putin në emër të politikës reale, ndërkohë që ka thelluar varësinë energjetike të Gjermanisë nga Moska – jo më pak duke mbështetur projektin e gazsjellësit Nord Stream 2 edhe pas aneksimit të Krimesë nga Rusia në vitin 2014.
Hedwig Richter, profesoreshë e historisë moderne në Universitetin Bundeswehr të Mynihut, tha se Merkel përfaqëson një brez dështimesh politike.
“Amoraliteti nuk është e njëjta gjë si realpolitika,” tha Richter.
“Qeveritë e 16 viteve të fundit menduan se ishte realiste që vlerat si të drejtat e njeriut dhe mbrojtja e klimës të vendoseshin të fundit në politikë. Por tani realiteti është mbrapsht.”
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ia ka hedhur fajin Merkelit, veçanërisht për një vendim në një samit të NATO-s në Bukuresht të vitit 2008 për të mos pranuar vendin e tij në aleancë.
Në prill, ai i ofroi asaj një ftesë për të shkuar në Bucha, vendi i një masakre të civilëve ukrainas, “për të parë se çfarë ka çuar politika e koncesioneve ndaj Rusisë në 14 vjet”.
Në debatin publik, “Merkel ishte e lidhur me këtë luftë dhe sigurisht fajtore për gazin e munguar”, tha Nico Fried, në revistën Stern.
“Pyetja është se çfarë mbetet nga Merkel pas 16 vitesh”.
Vetëm 23% e gjermanëve do të donin që Merkel të rikthehej në pushtet, sipas një sondazhi të institutit Civey në fund të nëntorit.
Richter tha se Merkel kishte “arritje të mëdha” duke përfshirë lejimin e më shumë se 1 milion azilkërkuesve dhe qëndrimin si një fener “mirësie” dhe “detyre demokratike” kur njerëz të fortë si Putin dhe ish-presidenti i SHBA Donald Trump ishin në ngritje.
Por ajo tha se dy llogaritjet e gabuara kryesore do të hidhnin një hije të gjatë mbi trashëgiminë e saj.
“Së pari, paaftësia e republikës (gjermane) për të mbrojtur veten. Dhe për shkak se kjo është e lidhur ngushtë me varësinë e karburanteve fosile nga Rusia, ajo solli një qendër të vëmendjes në shkatërrimin e planetit, “tha ajo.
“Qeveritë e Merkelit i neglizhuan tmerrësisht të dyja këto çështje.”
Merkel, 68 vjeç, ka ndërmarrë një kundërofensivë tentative, duke argumentuar se ajo veproi me ndërgjegje të pastër duke pasur parasysh faktet në terren në atë kohë.
Ajo tha se u përpoq të përdorte Nord Stream 2 si një mjet negocimi për të siguruar që Putini të respektonte marrëveshjet e Minskut të vitit 2015 që synonin ndalimin e luftimeve në Ukrainë.
Merkel i tha Fried-it se i ishte zotuar presidentit të SHBA-së Joe Biden vitin e kaluar se nëse Rusia pushton Ukrainën, marrëveshja e gazsjellësit do të anulohej – një kërcënim që pasardhësi i saj, Olaf Scholz, e bëri disa ditë para fillimit të luftës.
Osang vuri në dukje ironinë se “Putini i të gjithë njerëzve, të cilin ajo e ka njohur kaq mirë dhe gjatë, me të gjitha truket, gënjeshtrat, mburrjet e tij” e kishte përbaltur reputacionin e saj.
Një nga mësimet e Merkelit nga rënia e Murit të Berlinit në 1989 ishte se ishte “privimi ekonomik, më shumë se demokratik” që çoi në rënien e sistemit komunist.
Osang tha se kjo e kishte ngjyrosur qasjen e saj ndaj tregtisë me Kinën dhe marrëveshjeve energjetike me Rusinë.
Ajo tha se shpenzimet miliarda të Scholz-it për të ndihmuar gjermanët që përballen me çmimet e larta të gazit tani janë të justifikuara.
“Jo të gjithë janë në gjendje të ngrijnë për Ukrainën,” tha ajo.
Burimi: Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al