Në vitin 2020, Bashkimi Evropian përcaktoi strategjinë e re të hidrogjenit si pjesë e objektivit të tij për të arritur neutralitetin e karbonit për të gjitha industritë e tij deri në vitin 2050. Blloku rajonal përshkroi një objektiv jashtëzakonisht ambicioz për të ndërtuar të paktën 40 gigavat elektrolizer brenda kufijve të tij në 2030, ose 160 herë më shumë se kapaciteti aktual global prej 250 MW. BE planifikon gjithashtu të mbështesë zhvillimin e 40 gigavateve të tjera të hidrogjenit të gjelbër në vendet e afërta që mund të eksportojnë në rajon deri në të njëjtën datë. BE-ja synon gjithashtu të ketë të paktën 6 gigavat elektrolizues të pastër hidrogjeni të instaluar deri në vitin 2024. Por duket se kompanitë kryesore evropiane të naftës janë të gatshëm të kërcejnë vetëm me melodinë e tyre. Një studim i ri në emër të Transportit dhe Mjedisit (T&E) ka zbuluar se ndërsa Shell Plc (NYSE: SHEL), BP Plc (NYSE: BP), TotalEnergies SE (NYSE: TTE), ENI S.p.A (NYSE: E) dhe Repsol SA (OTCQX: REPYY) po investojnë në mënyrë aktive në hidrogjen, pjesa më e madhe e investimeve të tyre të gjelbra kanë për qëllim uljen e intensitetit të karbonit të operacioneve të tyre të rafinerisë në vend të zhvillimit të karburanteve të transportit të gjelbër.
Në të vërtetë, studimi ka gjetur se nga 39 miliardë euro investime të planifikuara të sektorit të rafinimit në lëndë djegëse alternative deri në vitin 2030, gati 75% do të shkojnë drejt rritjes së prodhimit të biokarburanteve. Impiantet e reja të avancuara të biokarburanteve (HVO) do të marrin 2 deri në 3 miliardë euro investime, duke dyfishuar kapacitetin e prodhimit në 10 megaton deri në vitin 2030, me analizën T&E që thotë se kjo është 4 herë më e lartë se ajo që mund të merret në mënyrë të qëndrueshme në BE.
“Prodhuesit e naftës po promovojnë hidrogjenin si bastin e tyre të madh për të ardhmen, por në realitet investimet e tyre në hidrogjenin e gjelbër janë të dhimbshme. Në vend të kësaj ata po fokusojnë kapacitetin e tyre të ri përpunues në biokarburantet të cilat nuk mund të plotësojnë në mënyrë të qëndrueshme nevojat e transportit të botës. Kjo nuk është një industri që shtyn kufijtë e teknologjisë së pastër,” tha Geert Decock, menaxher i energjisë elektrike dhe energjisë në T&E.
Industria e përpunimit të naftës është një nga konsumatorët kryesorë të hidrogjenit tani, por shumica e rafinerive përdorin “hidrogjen gri” – që rrjedh nga karburantet fosile, në vend të hidrogjenit të pastër dhe të gjelbër. Studimi i T&E thotë se kompanitë e naftës planifikojnë të investojnë rreth 6.5 miliardë euro në të ashtuquajturin hidrogjen blu “me karbon të ulët” për të pastruar proceset e tyre të prodhimit, duke dyfishuar atë që po shpenzojnë për prodhimin e hidrogjenit të gjelbër dhe e-karburanteve.
“Aty ku prodhuesit e naftës po investojnë në hidrogjen, shumica po shkojnë drejt zëvendësimit të operacioneve të pista të hidrogjenit gri me hidrogjen blu, i cili ende përdor gaz ndotës fosil. Në vend që të humbin kohën e tyre në zgjidhje të lehta dhe afatshkurtra, rafinerët e naftës duhet të kalojnë në prodhimin e hidrogjenit të gjelbër dhe e-karburanteve për anijet dhe aeroplanët sot”, ka përfunduar Geert Decock.
Bast mbi hidrogjenin
Megjithatë, qeveritë evropiane po vënë bast në rritjen e sasive të parave për një revolucion hidrogjeni në një përpjekje për të reduktuar emetimet e karbonit dhe për të përmbushur ambiciet e saj industriale. Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen premtoi kohët e fundit një mjet investimi prej 3 miliardë eurosh, të quajtur një bankë hidrogjeni, që do të “ndihmojë në garantimin e blerjes së hidrogjenit” duke nxitur kërkesën duke përdorur para nga Fondi i Inovacionit të BE-së.
Kontinenti ka parë tashmë 13 miliardë euro në aprovime të ndihmës shtetërore për projekte kombëtare dhe ndërkufitare deri më tani. Këto përfshijnë 5.4 miliardë euro për Hy2Tech, një nismë ndërkufitare që synon të përsos teknologjinë e hidrogjenit; 5.2 miliardë euro për Hy2Use që do të investojë në aplikime në sektorë të vështirë për t’u dekarbonizuar si çimentoja, çeliku dhe qelqi; më shumë se 2 miliardë euro për projektet gjermane në çelik; 220 milionë euro për një fabrikë spanjolle dhe 194 milionë euro për një fabrikë rumune. Strategjia e BE-së për hidrogjenin vjen me një çmim të lartë të vlerësuar në 430 miliardë dollarë. Komisioni Evropian ka vendosur një objektiv për të rritur pjesën e hidrogjenit në 14 për qind të kërkesës përfundimtare për energji të BE-së deri në vitin 2050. Vitin e kaluar hidrogjeni përbënte vetëm 2.5 për qind të kërkesës përfundimtare të energjisë botërore.
Lajm i mirë për kompanitë e gazit natyror: Megjithëse Brukseli favorizon qartë hidrogjenin “të gjelbër” të prodhuar nga energjia e rinovueshme, ai ka sinjalizuar se do të inkurajojë gjithashtu zhvillimin e hidrogjenit “blu” që prodhohet nga gazi natyror i shoqëruar me kapjen dhe ruajtjen e karbonit (CCS). BE-ja ka thënë se hidrogjeni do të luajë një rol kyç në ndihmën për dekarbonizimin e industrive prodhuese dhe sektorit të transportit. Organizata thotë se do të mbështesë hidrogjenin blu gjatë një “faze tranzicioni”, megjithëse nuk e ka përmendur atë në objektivat e saj kryesore. Blloku planifikon të investojë 18 miliardë euro në projektet e hidrogjenit blu.
Vendimi i politikëbërësve evropianë për të mbështetur hidrogjenin blu erdhi pas vitesh lobimi të vështirë nga më shumë se 30 kompani energjetike, duke përfshirë ExxonMobil, ENI, Shell, Total, Equinor ASA (NYSE: EQNR) dhe kompani të tjera evropiane të gazit natyror, të cilat kërkuan një “teknologji” -strategji neutrale” duke argumentuar se burimet e rinovueshme si era dhe dielli nuk mund të rriten aq shpejt sa të fuqizojnë sektorin e “hidrogjenit të pastër” për të përmbushur qëllimet e dekarbonizimit. Nënshkruesit kanë pohuar se industria e gjelbër e hidrogjenit është aktualisht shumë e vogël për të nxitur rritjen e një ekonomie evropiane të hidrogjenit në shkallë të gjerë në hapësirën e vetëm një dekade.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “OilPrice.com“