Kriza e shumëpritur energjetike e dimrit më në fund ka goditur … por në fund të fundit nuk ishte në Evropë. Të hënën, pothuajse i gjithë Pakistani mbeti pa energji kur një strategji e gabuar e kursimit të energjisë nga qeveria dështoi. Inflacioni i arratisur, një monedhë e dobësuar rëndë dhe zbrazja e shpejtë e rezervave valutore e kanë lënë Pakistanin në prag të kolapsit ekonomik. Vendi prej 230 milionë banorësh është i rrënuar nga pagesat e vonuara të energjisë dhe po kërkonte të ulte kostot duke ulur përdorimin e energjisë kur plani doli nga binarët, duke i lënë njerëzit në të gjithë vendin pa energji ose ujë për më shumë se 12 orë.
Zyrtarët pakistanezë kishin planifikuar të kursenin në kostot e energjisë duke fikur energjinë elektrike në të gjithë vendin brenda natës. Nata ka orët më të ulëta të përdorimit të energjisë në Pakistan, ku dimrat janë relativisht të butë. Problemi erdhi kur teknikët u përpoqën të rindiznin sistemin elektrik në mëngjes dhe zbuluan se infrastruktura nuk ishte në gjendje të ndizte të gjithë rrjetin energjetik të vendit menjëherë. Qytetet e mëdha, duke përfshirë kryeqytetin e Islamabadit, si dhe qytetet dhe qytezat më të vogla në të gjithë vendin u lanë në errësirë për 15 orë të hënën, duke zgjatur deri natën.
“Si një masë ekonomike, ne mbyllëm përkohësisht sistemet tona të prodhimit të energjisë” të dielën mbrëma, tha ministri i Energjisë Khurram Dastgir për mediat lokale. Ai vazhdoi të shpjegoi se kur inxhinierët u përpoqën të ndiznin përsëri sistemet, ndodhi një “luhatje në tension”, e cila “i detyroi inxhinierët të mbyllnin fare rrjetin e energjisë elektrike”.
Miliona njerëz mbetën pa ujë të pijshëm pasi pompat me energji elektrike dështuan. Ndërsa disa shkolla dhe spitale ishin në gjendje të kthehen në gjeneratorë rezervë, shumë prej tyre mbetën pa energji tërësisht gjatë gjithë ditës. Autoritetet pakistaneze shkuan deri në vendosjen e policisë shtesë në tregjet anembanë vendit ndërsa dielli perëndonte, për siguri shtesë në errësirë.
Kjo nuk është hera e parë që Pakistani vuan nga ndërprerjet e mëdha të energjisë elektrike. Raportimi nga Associated Press vuri në dukje se ndërprerja e së hënës ishte “kujton një ndërprerje masive që ndodhi pothuajse saktësisht dy vjet më parë, në janar 2021, që i atribuohej në atë kohë një defekti teknik në sistemin e prodhimit dhe shpërndarjes së energjisë në Pakistan”. Energjia e kësaj jave ka katalizuar mosbesimin para-ekzistues mbarëkombëtar ndaj taktikave dhe kapaciteteve të qeverisë dhe ka ngjallur frikë dhe zemërim për trajtimin e krizës ekonomike të vendit nga qeveria.
Një mungesë e konsiderueshme e energjisë është një nga nxitësit kryesorë të krizës aktuale ekonomike të vendit. Niveli i lartë i varësisë së Pakistanit nga importet e lëndëve djegëse fosile të huaja për të mbajtur dritat ndezur e ka lënë vendin “akute të cenueshëm ndaj rritjes së çmimeve globale të naftës dhe gazit”. Kjo ka çuar në pasoja shkatërruese për vendin me para të gatshme, pasi lufta energjetike midis Evropës dhe Rusisë ka shkaktuar paqëndrueshmëri të gjerë të tregut dhe ka çuar kostot e energjisë deri në nivele të dhimbshme.
Sipas Bankës Aziatike të Zhvillimit, Pakistani importon “gati një të tretën e burimeve të tij energjetike në formën e naftës, qymyrit dhe gazit natyror të lëngshëm (LNG). Vetë Gazeta Dawn e Pakistanit kritikoi qeverinë këtë javë për krizën e saj ekonomike ‘të vetëshkaktuar’ bazuar në “politikat e paqëndrueshme të energjisë – çmimi dhe disponueshmëria – shoqëruar me paqëndrueshmërinë e vazhdueshme të monedhës”, të cilat thotë se “kanë mbajtur të kufizuar potencialin e eksportit të vendit”.
Në të vërtetë, ekspertët thonë se kombit mezi i ka mbetur në arkat e tij për një muaj më shumë importe të rëndësishme të energjisë dhe karburantit. Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) po diskuton aktualisht se si të zbusë krizën që po shpaloset në Pakistan, duke filluar me zbutjen e disa kushteve për një paketë shpëtimi të propozuar prej 6 miliardë dollarësh, për të cilin qeveria ka frikë se vetëm do të nxisë inflacionin. Kjo do të vinte pas një ndihme tjetër prej 1.1 miliardë dollarësh të FMN-së dhënë Islamabadit në gusht. “Që atëherë,” raporton Associated Press, “diskutimet midis dy palëve janë luhatur për shkak të hezitimit të Pakistanit për të vendosur masa të reja tatimore”.
Ndërsa nuk ka pasur mungesë të keqmenaxhimit nga ana e qeverisë pakistaneze, ky problem nuk është vetëm një problem pakistanez. Larg asaj. Ekonomistët dhe ekspertët e zhvillimit kanë paralajmëruar prej muajsh se Evropa nuk do të jetë viktima e vërtetë e krizës energjetike evropiane. Përkundrazi, janë vendet e varura nga importi dhe ato të varfra nga paratë në botën në zhvillim që do të vuajnë më shumë. Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë paralajmëroi se ndërsa Evropa ka arritur të qëndrojë në këmbë gjatë një dimri të butë, për pjesën tjetër të botës, kriza sapo ka filluar. Duke ndjekur hapat e Pakistanit, vendet importuese të naftës në Afrikë, Azi dhe Amerikën Latine do të goditen jashtëzakonisht shumë, pasi çmimet e karburantit vazhdojnë të godasin monedhat e tyre relativisht të dobëta.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “OilPrice.com“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
BE duhet të bashkohet kundër Rusisë!
Cilat shtete kanë çmimet më të shtrenjta të energjisë elektrike?
