Vizitorët në Varshavë në këtë kohë të vitit zakonisht nuk zhyten në temperatura afër 20°C. Bilbao ka tendencë të jetë i ftohtë, jo tropikal, në janar. Por ky dimër është i çuditshëm. Rekordet e temperaturës po thyhen në të gjithë Evropën dhe çmimet e energjisë po bien: çmimi i gazit natyror në qendrën kryesore të kontinentit ka rënë në nivelet e parë të fundit para luftës në Ukrainë.
Një vjeshtë e ngrohtë shtyu sezonin e ngrohjes, duke lejuar që ambientet e depozitimit të gazit të mbusheshin deri në buzë. Ngrohtësia e tanishme ka mundësuar që ato të mbushen sërish, një kthesë befasuese në mes të dimrit. Gjithsesi, Evropa ka thithur gjysmën e më shumë gazit nga objektet e magazinimit sesa në këtë pikë në dy dimrat e fundit. Dhe parashikimet sugjerojnë një fund të butë të sezonit.
Moti i mirë nuk është arsyeja e vetme për të gëzuar. Furnizimi me gaz po rritet me fillimin e punës së terminaleve të reja të gazit të lëngshëm natyror. Një vjeshtë e lagësht dhe dimër me erë kanë ndihmuar në lëvizjen e gjeneratorëve hidro dhe erës. Impiantet bërthamore franceze, të fikur për mirëmbajtje, po kthehen ngadalë në rrjet.
Kjo po i jep kontinentit një nxitje ekonomike. Treguesit e ndjenjës janë rritur për dy muaj rresht. Duke sfiduar parashikimet e zymta, prodhimi industrial gjerman vazhdon të qëndrojë. Papunësia mbetet në nivelin më të ulët në të gjithë Evropën dhe firmat planifikojnë të punësojnë më shumë, në vend që të shkurtojnë vendet e punës. Parashikuesit po heqin parashikimet e tyre të rritjes. Goldman Sachs, një bankë, nuk e sheh më zonën e euros duke rrëshqitur në recesion në vitin 2023. Në një rikthim në kohët mesjetare, një ndryshim i motit po ndryshon fatin ekonomik të Evropës.
Megjithatë është ende herët për të shpallur fundin e krizës energjetike. Si fillim, çmimet mbeten shumë mbi normale. Çmimet e përgjithshme të energjisë janë afërsisht dyfishi i asaj që ishin në mesin e vitit 2021. I njëjti gaz që kushton rreth 75 euro (81 dollarë) për megavat-orë sot shitet për 10 euro para Covid-19. Rënia e mëtejshme nuk ka gjasa. Kërkesa për gaz nga industria ndoshta do të rritet; termocentralet me gaz mund të fillojnë të zëvendësojnë ato me qymyr.
Dhe, edhe me depot e shpërthyera, Evropës ende i mungon ajo që Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë, një parashikues zyrtar, mendon se kontinentit do t’i duhet për një dimër të keq vitin e ardhshëm. Kërkesa aziatike për gaz po rritet dhe do të rritet edhe më tej ndërsa ekonomia e Kinës kthehet në normalitet. Siç vëren Timera Energy, një konsulencë, tregu i gazit është ende duke operuar në kufirin e kapacitetit të furnizimit, që do të thotë se lëvizjet e mprehta të çmimeve mbeten të mundshme.
Evropa do të bënte mirë të bankonte fatin e saj. Udhëheqësit mund të përdorin mundësinë për të rimenduar skemat e panumërta të mbështetjes që ata prezantuan gjatë verës, shumë prej të cilave janë të kushtueshme, joefikase dhe të pa synuara. Ata do të ishin të mençur që t’i përqendronin paratë tek shtresat vulnerabël dhe t’i lidhin ato me investimet e gjelbra. Në fund të fundit, është moti i çuditshëm i nxehtë që i ka dhënë Evropës pushimin aktual. Lufta kundër ndryshimit të klimës do të bëhet më e mprehtë ndërsa kriza e energjisë zbehet.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “The Economist“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
