Mbështetja e saj është kritike për konfliktin, por SHBA po dështon të mësojë mësimet e luftërave të saj të përhapura në Irak dhe Afganistan
Lufta e drejtë dhe e nevojshme për Ukrainën i vendos luftërat e fundit katastrofike të zgjedhjes, si Iraku dhe Afganistani, në kontekstin e mjerë që meritojnë. Megjithatë, ka shenja shqetësuese se politikëbërësit perëndimorë nuk e kanë mësuar mësimin më jetik të këtyre konflikteve – domosdoshmërinë për objektiva të qarta dhe një strategji të paqartë për sukses.
Mund të duket e qartë, por duhet të përsëritet se kjo është një fushatë ushtarake, dhe kur bëhet fjalë për mbështetjen ushtarake, SHBA-ja është, nëse jo i vetmi lojtar, deri tani më i rëndësishmi. Siç qëndrojnë gjërat, SHBA-ja nuk ka arritur të artikulojë qëllimet e saj të luftës. Ne dëgjojmë shumë për atë që SHBA “mbështet”, si “integriteti territorial i Ukrainës”. SHBA mbështet shumë gjëra: të drejtat e njeriut, proceset demokratike e kështu me radhë. Këto nuk janë të njëjta me qëllimet e saj të luftës. Synimet e NATO-s në luftën e Kosovës të vitit 1999, për shembull, ishin të qarta: forcat serbe jashtë Kosovës; një forcë paqeruajtëse dhe një administratë civile ndërkombëtare; dhe kthimin e refugjatëve. Objektivat e luftës së Gjirit të vitit 1991 ishin edhe më të thjeshta: dëbimi i forcave irakiane nga Kuvajti. Vlen të kujtohet, dhe jo rastësisht, se këto ishin fushatat e fundit të suksesshme ushtarake të perëndimit.
Është koha e kaluar që SHBA-ja (dhe për rrjedhojë NATO-ja dhe aleatët e saj) të artikulojnë objektivat e saj dhe të ofrojnë mbështetjen e saj në përputhje me rrethanat. Dështimi për ta bërë këtë rrezikon një konflikt pa qëllim, të gjatë – dhe në të vërtetë të papërcaktuar – me humbje të mëdha të panevojshme jetësh.
Deri më tani kemi pasur të paktën tre artikulime shumë të ndryshme të strategjisë së gjerë të SHBA-së për Ukrainën. Së pari, në mars 2022 Joe Biden – ndoshta në një moment të pambrojtur që u tërhoq shpejt – bëri një vërejtje se Vladimir Putin “nuk mund të qëndrojë në pushtet”. Ndryshimi i regjimit, me fjalë të tjera. Menjëherë më pas, në deklaratën më bindëse mbi politikën amerikane që kemi dëgjuar deri më tani, sekretari i mbrojtjes i SHBA-së, Lloyd Austin, deklaroi: “Ne duam ta shohim Rusinë të dobësuar në atë shkallë sa nuk mund të bëjë gjërat që ka. bërë në pushtimin e Ukrainës”. Kjo mund të përmblidhet si “gjakoji derisa të dhemb dhe vazhdo t’i gjakosësh”.
Së fundi, muajin e kaluar sekretari i shtetit, Antony Blinken, deklaroi qartë: “Fokusi ynë është të vazhdojmë të bëjmë atë që kemi bërë, që është të sigurohemi që Ukraina të ketë në duart e saj atë që i nevojitet për të mbrojtur veten, atë që duhet të zmbrapset kundër agresionit rus, të marrë përsëri territorin që i është marrë që nga 24 shkurti”. Ne mund ta përmbledhim këtë si “u jepni atyre mjaftueshëm për të mbrojtur veten dhe për të rimarrë pak tokë, por kjo do t’i bëjë”. Kjo nuk përfshin Krimenë apo në të vërtetë pjesën më të madhe të Donbasit.
Nëse supozojmë se Biden foli gabim për ndryshimin e regjimit (jo domosdoshmërisht një supozim i saktë), ne kemi të paktën dy synime shumë të ndryshme, që nënkuptojnë rezultate shumë të ndryshme. Së pari, qasja e “gjakderdhjes së Rusisë së thatë” trajtohet më së miri duke vazhduar luftën për aq kohë sa të jetë e mundur, duke angazhuar dhe degraduar forcat e armatosura të Rusisë sa më thellë dhe për aq kohë sa të jetë e mundur, ndërsa mundësisht të ruhet lufta në një nivel të menaxhueshëm intensiteti. Kjo do të thotë përdorimi i forcave të Ukrainës si një ushtri përfaqësuese. Dan Crenshaw, një kongresmen republikan, e përmblodhi këtë qasje si “investim në shkatërrimin e ushtrisë së kundërshtarit tonë, pa humbur asnjë trupë të vetme amerikane”.
Në qasjen e dytë, të përshkruar nga Blinken, deklarohen një grup shumë i kufizuar objektivash territoriale. Por ata në asnjë mënyrë nuk përputhen me qëllimin e deklaruar dhe të qartë të Ukrainës për të rikuperuar të gjithë kufijtë e saj të njohur ndërkombëtarisht – duke përfshirë të gjithë Luhanskun, Donetsk dhe mbi të gjitha Krimenë. Në fakt, në asnjë moment nuk është bërë një deklaratë e qartë dhe e paqartë nga SHBA se është politika e saj për të mbështetur operacionet ushtarake për të rimarrë territoret e humbura të Ukrainës.
Deri më tani, armatimi i transferuar në Ukrainë nuk ka përfshirë sasi të konsiderueshme të llojit të pajisjeve të rënda që do t’i lejojnë Ukrainës të rimarrë tokën e saj. Aftësitë kryesore këtu, siç kërkohet nga komanda ushtarake e Ukrainës, janë tanke të prodhuara nga SHBA, automjete të blinduara luftarake dhe një ndryshim në sasinë e artilerisë. Këtu po flasim për qindra, jo për dhjetëra. Në fillim të këtij muaji, SHBA njoftoi transferimin e 50 automjeteve të blinduara luftarake Bradley. Ukrainasit kërkuan deri në 700.
Ndërsa mbështetja e perëndimit është bujare dhe e vlerësuar shumë, ka një të vërtetë të ashpër në qendër të saj. Ajo që u dha ishte e mjaftueshme për ukrainasit për të sfiduar forcat tokësore të Rusisë – veçanërisht avantazhin e saj të mëparshëm të artilerisë – dhe për të mbrojtur hapësirën e saj ajrore. Por është e pamjaftueshme që Ukraina të zhvillojë një luftë manovruese në shkallë të gjerë për të rimarrë provincat gjithnjë e më mirë të mbrojtura nga Rusia. Okupimi i vazhdueshëm i këtyre provincave, meqë ra fjala, përbën qëllimin e qartë parësor të luftës së Rusisë.
Furnizimi me pika i pajisjeve ushtarake perëndimore tregon si drejt “Rusisë së thatë të gjakosur” të Austinit dhe objektivit shumë të kufizuar të Blinken për ta rikthyer Ukrainën në linjat e kontrollit të 24 shkurtit 2022. Sigurisht që nuk ka asnjë provë që SHBA do të mbështesë diçka të ngjashme me objektivin ukrainas rifitimi i të gjitha territoreve të saj të pushtuara – një fitore e paqartë. Në të vërtetë, ka indikacione se SHBA-ja ngurron me vendosmëri që Ukraina të përpiqet ta bëjë këtë.
Vendosja e qëllimeve të mirëpërcaktuara do t’i lejonte SHBA-së të kalibrojë ndihmën e saj me një sërë planesh dhe planesh të qarta. Kjo do t’i jepte Ukrainës një shkallë sigurie se çfarë mund të presë dhe do t’i mundësonte asaj të planifikonte operacionet e saj në përputhje me rrethanat. Nëse synimet e Austin-it ose në të vërtetë Blinken përfaqësojnë politikën e vërtetë të SHBA-së, atëherë është thelbësore që Ukraina ta kuptojë këtë. Alternativa është që Ukraina mund ta gjejë veten duke planifikuar operacione në shkallë të gjerë të pasigurt nëse do të marrë materialin e nevojshëm për t’i përfunduar ato, dhe të ketë një rrezik të madh dështimi. Kjo është situata në të cilën ndodhet tani.
Ashtu si në luftërat e krijuara keq të dy dekadave të fundit, rëndësia e synimeve dhe strategjisë së qartë të luftës mund të mos bëhet e dukshme në ditët e para të një fushate. Përkundrazi, bëhet e qartë kur gjërat shkojnë keq. Ne nuk mund të rrezikojmë përsëri, në një kauzë vërtet të drejtë, të mos artikulojmë qartë objektivat tona.
Ky nen u ndryshua më 10 janar 2023. Një version i mëparshëm thoshte se objektivi i luftës së Gjirit të vitit 1991 ishte dëbimi i forcave irakiane nga Iraku, kur duhej thënë nga Kuvajti.
Frank Ledwidge është një avokat dhe ish-oficer ushtarak që ka shërbyer në Ballkan, Irak dhe Afganistan
Burimi: The Guardian
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Epoka e vetmisë gjeopolitike”/ Ku po shkon Rusia e Putinit?
“Diplomacia e butë”, ilaçi i kësaj bote të sëmurë
