Duhet pranuar se rrëzimi i një balone të madhe kineze që fluturoi, pa paralajmërim, mbi SHBA dhe Kanada javën e kaluar ka një anë të caktuar qesharake.
Gjeneralët e Pentagonit u vendosën në gatishmëri të lartë, nga frika se kapanonet e tyre të raketave në Montana po spiunoheshin. Joe Biden duhej të bindej të mos e rrëzonte dhe më pas ndryshoi mendje.
Republikanët akuzuan presidentin se ishte i dobët.
Zyrtarët në Pekin u përpoqën të kundërshtonin amerikanët tepër të emocionuar.
Balona, që ka shumë të ngjarë të jetë një pajisje spiunazhi, në fund u konsiderua se nuk përbënte një kërcënim fizik. Kinezët, ndërsa këmbëngulnin se ishte një pajisje moti e humbur aksidentalisht, megjithatë kërkuan falje.
Kur balona u vu re, besimi i ndërsjellë, logjika e ftohta dhe komunikimi mungonin.
Ky incident thotë shumë dhe asgjë të mirë, për gjendjen e marrëdhënieve SHBA-Kinë.
Dy vendet më të fuqishme të botës janë në mosmarrëveshje për shumë çështje, të mëdha dhe të vogla. Kur tullumbace u ngrit, besimi i ndërsjellë, mendjet e ftohta dhe komunikimi në kohë mungonin mjerisht. Kjo nuk është aspak qesharake.
Vendimi i Antony Blinken, Sekretarit të Shtetit të SHBA-së, për të shtyrë një vizitë të fundjavës së akullit në Pekin është për të ardhur keq.
Por, duke pasur parasysh zemërimin oportunist por të fuqishëm anti-Kinë që ka shpërthyer në të djathtën amerikane, dialogu i qetë dhe i arsyeshëm mund të ishte rezultuar i pamundur.
Krizat e paparashikuara të këtij lloji tregojnë qartë se përse rifillimi i bisedimeve për të nxitur përmirësimin e mirëkuptimit të ndërsjellë janë thelbësore.
Konteksti është konkurrenca globale në rritje, disa e quajnë konfrontim, midis Uashingtonit dhe Pekinit. Presidenca e Donald Trump i çoi marrëdhëniet në një nivel të ri të ulët, me mosmarrëveshje të shumta mbi tregtinë, sanksionet e SHBA-së, spiunazhin dhe sigurinë.
Qëndrimi agresiv i Presidentit Xi Jinping, duke përfshirë Tajvanin, Hong Kongun, Detin e Kinës Jugore dhe Xinjiang, është po aq fajtor.
Mes një grumbullimi ushtarak nga të dyja palët, skifterët kanë filluar të sugjerojnë se lufta është e pashmangshme.
Vetëm javën e kaluar, shefi i CIA-s, William Burns, deklaroi se SHBA-të e dinin, “si një çështje inteligjence”, se Xi kishte urdhëruar forcat e tij të ishin gati për të pushtuar Tajvanin deri në vitin 2027. Gjenerali i forcave ajrore amerikane Mike Minihan shkoi më tej, duke u kërkuar trupave që të jenë gati për të mbrojtur ishullin deri në vitin 2025.
Zgjedhjet në Tajvan dhe SHBA vitin e ardhshëm mund të ofrojnë pretekst për një sulm kinez, parashikoi ai.
Siç tregon rasti i balonave, llogaritja e gabuar është po aq e rrezikshme sa çdo politikë e planifikuar.
Nuk ka gjasa që udhëheqësit e Kinës ta silurojnë qëllimisht vizitën e Blinken.
Në të vërtetë, ka shenja se Xi, nën presionin ekonomik dhe pandemik, dëshiron të ulë tensionet.
Vendosja e një balone spiunazhi në një pikë kaq delikate ishte me shumë mundësi një gabim – ose sabotim nga forcat që kundërshtojnë detantimin.
Mundësi të tilla ringjallin pyetje rreth autoritetit dhe kompetencës së Xi.
Ultranacionalizmi i Xi-t, politikat ekspansioniste dhe diplomacia e luftëtarëve të ujqërve kanë rezultuar keq, duke nxitur vende si Japonia dhe Koreja e Jugut të forcojnë mbrojtjen e tyre. SHBA po i shfrytëzon gabimet e tij.
Javën e kaluar, ajo nënshkroi një pakt ushtarak me Filipinet.
Frika nga Kina ka lehtësuar lidhjet më të ngushta të sigurisë së SHBA-së me Indinë, Australinë dhe në të gjithë Azinë juglindore.
Në këtë aspekt, Xi është armiku më i keq i tij (dhe i Kinës).
Amerika e Bidenit gjithashtu ka shumë për të humbur, nëse mbështetet në opsionet ushtarake dhe lejon që marrëdhëniet me kombin më të madh tregtar në botë dhe superfuqinë e sapolindur të përkeqësohen më tej.
Uashingtoni dhe Pekini duhet ta trajtojnë balonën si një paralajmërim nga lart – dhe të gjejnë shpejt mënyra më të mira për t’u marrë vesh.
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Pentagoni rrëzoi balonën kineze, Pekini paralajmëron pasoja
