Nga Gideon Rachman
Vjen një moment në shumë luftëra ku palët ndërluftuese pyesin veten në çfarë janë futur.
Sipas disa llogarive, Vladimir Putin arriti në atë fazë në shtator. Pas një sërë pengesash ushtarake, udhëheqësi rus po shfaqte zemërim – madje edhe panik.
Putini tani thuhet se ka rifituar qetësinë e tij. Me rënien e përvjetorit të parë të pushtimit rus këtë javë, është aleanca perëndimore që mbështet Ukrainën ajo që ka debate të vështira.
Në ngjarjet publike në Forumin e Sigurisë në Mynih, të cilat u zhvilluan gjatë fundjavës, udhëheqësit perëndimorë shtruan disa zgjidhje. Mesazhet mund të përmblidhen si “drejt fitores” dhe “mbështetje e pakushtëzuar për Ukrainën”.
Por, privatisht, diskutohet me ankth për një sërë pyetjesh të hapura.
Cila palë ka iniciativën në fushën e betejës? A mund të detyrohet Rusia të pranojë një paqe me kushte të pranueshme për Ukrainën? Nëse lufta zvarritet, a kanë Ukraina dhe mbështetësit e saj perëndimorë fuqinë e nevojshme?
Nga ana pozitive, është e qartë se lufta ka shkuar shumë më keq për Rusinë sesa pritej në prag të pushtimit.
Në atë kohë, supozohej gjerësisht se Putini do të fitonte shumë shpejt.
Aleanca perëndimore, e cila kaloi pjesën më të madhe të Luftës së Ftohtë duke u shqetësuar për tanket ruse që përfshinin Evropën, ka zbuluar se Rusia nuk mund të marrë dhe të mbajë as Kharkivin, një qytet 50 km nga kufiri i saj.
Por ndërsa ushtria ruse ka performuar më keq se sa pritej, ekonomia ruse ka performuar më mirë.
Kur u vendosën sanksionet e forta perëndimore, u parashikua se Rusia do të pësonte një tkurrje ekonomike prej 20 për qind ose më shumë. Por konomia e saj mendohet të jetë tkurrur me rreth 3-4 për qind – dhe mund të rritet gjatë vitit të ardhshëm.
Fakti që sanksionet nuk janë vërtet globale i ka bërë ato relativisht të lehta për t’u anashkaluar.
Në të kundërt, ekonomia e Ukrainës është në telashe të thella dhe e varur nga ndihma perëndimore.
Për këtë arsye, analistët perëndimorë argumentojnë se koha nuk është në anën e Ukrainës – dhe se nëse Kievi dëshiron të fitojë, duhet ta bëjë këtë shpejt. Në Mynih, pati thirrje të shpeshta për t’i dhënë Ukrainës të gjithë ndihmën e nevojshme për të shkuar në ofensivë këtë pranverë dhe për t’i shkaktuar një disfatë vendimtare Rusisë.
Një skenar shpresëdhënës i skicuar nga disa zyrtarë perëndimorë është se nëse Ukraina e shtyn Rusinë përsëri në portat e Krimesë, atëherë Putini mund të detyrohet të ulet në tryezën e bisedimeve.
Rasti më i mirë është që kjo të arrihet deri në verë.
Për momentin, janë rusët ata që po bëjnë përparime të vogla në fushën e betejës. Ukrainasit mund të detyrohen së shpejti të tërhiqen nga Bakhmut, ku një konflikt brutal vazhdon. Një kundërofensivë ukrainase është parashikuar gjerësisht. P
or forcat e armatosura ukrainase kanë mungesë municionesh dhe u mungojnë disa nga pajisjet që mund t’u nevojiten për të arritur përfitime të shpejta – në veçanti, avionë luftarakë.
Edhe nëse ukrainasit përparojnë, nuk ka absolutisht asnjë garanci se bisedimet e paqes do të pasojnë.
Përballë poshtërimeve të mëtejshme në fushën e betejës, Putini ka më shumë gjasa të përpiqet të përshkallëzojë konfliktin sesa të pranojë humbjen. Edhe pse bisedat se lideri rus mund të përdorë armë bërthamore janë reduktuar gjatë muajve të fundit, ato nuk janë zhdukur.
Një formë tjetër e përshkallëzimit që po rritet në listën e shqetësimeve perëndimore është se Kina mund të ndryshojë pozicionin dhe të fillojë të furnizojë Rusinë me armatim.
Kjo mundësi mund të rritet nëse Putini duket se është në prag të humbjes.
Është gjithashtu e qartë se ka një divergjencë të fshehtë mbi luftën e synuar midis Ukrainës dhe aleatëve të saj perëndimorë. Ukrainasit këmbëngulin se ata synojnë të rimarrë të gjithë territorin e pushtuar nga Rusia, duke përfshirë Krimenë. Zyrtarët perëndimorë nuk e kundërshtojnë këtë qëllim në publik.
Por, privatisht, janë të paktë ata që besojnë se rimarrja e Krimesë është një qëllim realist lufte.
Disa argumentojnë se roli kritik i perëndimit në mbështetjen e Ukrainës do të thotë që SHBA dhe aleatët e saj mund ta shtyjnë Kievin në tryezën e bisedimeve në çdo kohë që ata e konsiderojnë të përshtatshme.
Megjithatë, në praktikë, ukrainasit janë aq këmbëngulës, saqë qeveritë perëndimore do të ngurrojnë të bëjnë presion të hapur mbi ta, veçanërisht nëse ata janë duke përparuar.
Ukrainasit ende duhet të marrin në konsideratë mundësinë që mbështetja perëndimore mund të gërryhet me kalimin e kohës.
Si republikanët ashtu edhe demokratët në delegacionin e madh të kongresit amerikan në Mynih ishin të bindur se mbështetja amerikane për Ukrainën është e fortë.
Por zgjedhjet presidenciale në SHBA mund të ndryshojnë atmosferën.
Klima politike mund të ndryshojë gjithashtu në Evropë, nëse populistët korrin fitore.
Kjo, natyrisht, është ajo që po pret Rusia.
Siç thotë një zyrtar perëndimor: “Putini mendon se na mungon durimi strategjik dhe do të humbasim interesin”.
Por ashtu si Moska shpreson se vendosmëria perëndimore do të marrë fund, po ashtu Ukraina dhe aleatët e saj po e vëzhgojnë Rusinë.
Për shkak se të dyja palët kanë disa arsye për të shpresuar se tjetra do të tërhiqet, të dyja kanë një nxitje për të vazhduar luftën.
Është e drejtë të kërkohet për një zgjidhje të shpejtë të kësaj lufte. Mund të jetë më realiste të presësh një konflikt të gjatë.
Burimi: Financial Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“E gjithë Ukraina do të digjet, nëse SHBA…!”
“Rusia, gati të negociojë por Ukraina e Perëndimi refuzojnë”
