Rusia ka shumë më shumë njerëz, një ekonomi më të madhe dhe një ushtri më të fuqishme se Ukraina.
Me të gjitha, ajo supozohet ta kishte shtypur Ukrainën në fillim të luftës.
Që kjo nuk ndodhi – dhe se lufta po shkon tani në vitin e saj të dytë me Kievin në një pozicion të mirë për të rifituar më shumë terren të humbur – mund të shpjegohet jo pak me realitetin që Ukraina ka shumë aleatë dhe Rusia jo.
Instituti Kiel për Ekonominë Botërore vlerëson se Shtetet e Bashkuara dhe Evropa kanë premtuar rreth 100 miliardë dollarë ndihmë ushtarake dhe ekonomike për Ukrainën që nga pushtimi rus.
Kjo përfshin pajisje ushtarake gjithnjë e më të sofistikuara duke filluar nga sistemet e mbrojtjes ajrore Patriot te tanket Leopard 2 dhe M1A2 Abrams që u premtuan javën e kaluar.
Rusia gjithashtu ka nevojë për ndihmë të huaj.
Po mbaron çdo gjë, nga predha artilerie te dronët e deri te raketat. Por vetëm dy shtete që ne njohim – Irani dhe Koreja e Veriut – deri më tani kanë qenë të gatshëm t’i ofrojnë Kremlinit pajisje ushtarake. Avantazh për Ukrainën.
Furnizuesi më i madh ushtarak i munguar i Rusisë është Kina – eksportuesi më i madh në botë i mallrave të teknologjisë së lartë dhe eksportuesi i katërt më i madh i armëve.
Pekini mund të luajë të njëjtin rol për Rusinë që Shtetet e Bashkuara po luajnë për Ukrainën.
Nëse kjo do të ndodhte, gjasat për një fitore ruse do të rriteshin në mënyrë eksponenciale. Por kjo nuk ka ndodhur, duke sugjeruar se, në praktikë, ka kufij të mprehtë për miqësinë “pa kufi” që presidenti rus Vladimir Putin dhe presidenti kinez Xi Jinping shpallën vetëm disa javë përpara pushtimit rus të Ukrainës më 24 shkurt.
Larg nga të gjithë ndaj Putinit, Xi po përpiqet të balancojë marrëdhëniet mes Perëndimit dhe Rusisë – duke krijuar kështu një mundësi të mundshme për administratën Biden.
Kina ka qenë e lumtur të vazhdojë tregtinë me Rusinë me kushte të favorshme.
Kina dhe India kanë zëvendësuar Evropën si blerësit kryesorë të naftës dhe gazit rus, të cilat kanë ulur çmimet për shkak të sanksioneve perëndimore.
Në këmbim, sipas studiuesve në Silverado Policy Accelerator, Kina është bërë burimi më i madh i importeve të Kremlinit – veçanërisht gjysmëpërçuesit që Rusia ka nevojë për të prodhuar pajisje civile dhe ushtarake.
Për shkak se Apple dhe Samsung ndaluan shitjen e telefonave inteligjentë në Rusi, Kina ndërhyri dhe pushtoi 70 për qind të tregut rus në tremujorin e tretë të 2022.
Kjo tregti e dyanshme subvencionon në mënyrë indirekte përpjekjet e Putinit për luftë – dhe, në rastin e mikroçipave, mund të mundësojë prodhimin e armëve.
Por mbani mend: Kina gjithashtu kishte një marrëdhënie të fortë ekonomike me Ukrainën përpara pushtimit.
Ministri i Jashtëm i Tajvanit, Joseph Wu më tha se “Kina dëshiron të shohë një luftë të zgjatur në Ukrainë, sepse ajo do ta devijojë Perëndimin nga Kina, ndërsa Kina po merr energji me çmime të ulëta nga Rusia”.
Ndoshta, por Kina nuk ka qenë e lumtur për ndërprerjet ekonomike të shkaktuara nga pushtimi rus.
Si huadhënësi më i madh për vendet me të ardhura të ulëta, Kina duhet të shqetësohet se do të shlyhet nga vendet që i kanë parë ekonomitë e tyre të goditura nga rritja e çmimeve të mallrave.
Diplomatët kinezë u kanë thënë privatisht evropianëve se Xi nuk dinte më parë për pushtimin rus dhe duhej të përpiqej të evakuonte 6,000 shtetas kinezë në Ukrainë.
Xi gjithashtu ka shprehur publikisht “pyetje dhe shqetësime” në lidhje me pushtimin rus dhe i ka thënë Putinit të mos përdorë armë bërthamore.
Si një praktikues josentimental i realpolitikës, Xi nuk dëshiron të përfundojë në atë që mund të jetë pala humbëse. Financial Times raporton, bazuar në bisedat me zyrtarët kinezë, se “Kina tani percepton një mundësi që Rusia të dështojë të mbizotërojë kundër Ukrainës dhe të dalë nga konflikti një “fuqi e vogël”, shumë e zvogëluar ekonomikisht dhe diplomatikisht në skenën botërore”.
Me fjalë të tjera, një Rusi e mposhtur mund të mos jetë një aleat shumë i dobishëm në të ardhmen për Kinën – një vend tjetër që ka pak miq në botë.
Dhe Kina, si kombi më i madh tregtar në botë, nuk mund të përballojë të izolohet aq sa është bërë Rusia.
Kjo ndihmon për të shpjeguar pse Pekini po shkon drejt Evropës dhe po përpiqet të kundërshtojë armiqësinë me Shtetet e Bashkuara – për shembull, duke lënë mënjanë një nga diplomatët e tij më të dëmshëm “luftëtarë ujku”.
Në një artikull intrigues këtë muaj në Foreign Policy, dy studiues në Qendrën Stimson – ish-oficeri i inteligjencës Robert A. Manning dhe eksperti i Kinës Yun Sun – argumentuan se administrata Biden duhet të përfitojë nga ambivalenca e Xi-t rreth luftës për ta larguar atë nga Rusia.
Paul Heer, një veteran 30-vjeçar i CIA-s dhe ish-oficer i inteligjencës kombëtare për Azinë Lindore, më tha se ishte dakord se “Putini është bërë një siklet për Xi-n, nëse jo ende një detyrim neto”.
Por pyetja është se çfarë mund të ofrojë Uashingtoni? “Pekini nuk do të jetë me ne kundër Moskës thjesht sepse është gjëja e duhur për të bërë,” vuri në dukje Heer.
Duke vazhduar atë që filloi Donald Trump, Presidenti Biden ka rritur presionin ekonomik ndaj Kinës – duke përfshirë bllokimin e eksportit të mikroçipëve më të avancuar dhe pajisjeve të prodhimit të mikroçipëve.
Ai po jep përshtypjen se qëllimi i politikës së SHBA-së nuk është vetëm të kundërshtojë kërcënimin ushtarak të Kinës, por, siç theksohet nga kolumnisti i Financial Times, Gideon Rachman, të ndalojë rritjen ekonomike të Kinës.
Për të nxitur Kinën që të jetë më bashkëpunuese për luftën në Ukrainë dhe çështje të tjera të ngutshme si Koreja e Veriut, Heer më tha: “Do të na duhet të bindim kinezët se jemi të paktën po aq të interesuar për potencialin për bashkëjetesë paqësore dhe bashkëpunim strategjik sa ne jemi duke ndjekur rivalitetin tonë strategjik sistematik.”
Por, në atmosferën aktuale të tensioneve në rritje, kjo është e vështirë.
Pra, është e dyshimtë që Shtetet e Bashkuara mund ta bindin Kinën që të bëhet një partner në përfundimin e luftës në Ukrainë. Por së paku administrata Biden mund të vazhdojë t’i bëjë presion Kinës që të mos sigurojë pajisje ushtarake për Rusinë.
Për sa kohë që Kina qëndron kryesisht e mënjanuar, Ukraina do të ketë një shans për të fituar.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Arsyet e reja të aleancës së ngushtë midis Kinës dhe Rusisë
Analiza/ Pse zgjedhja e Kinës është vendimtare?
A ‘ka vdekur’ globalizimi? Pyetja kryesore në Davos
