Opozita e Turqisë është e bindur se mund të rinisë bisedimet e anëtarësimit në Bashkimin Evropian dhe do t’i japë fund vetos së Ankarasë për anëtarësimin në NATO për Suedinë dhe Finlandën, nëse mposhtin presidentin Rexhep Tajip Erdogan në zgjedhjet e ardhshme të diskutueshme.
Ünal Çeviköz, këshilltari kryesor i politikës së jashtme i kandidatit kryesor të opozitës Kemal Kılıçdaroğlu në zgjedhjet e 14 majit, tha gjithashtu se një qeveri e re do të përpiqet të ndryshojë imazhin e njollosur të Turqisë për të drejtat e njeriut.
Më e rëndësishmja, ai u zotua se opozita do të zbatojë vendimet e Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut që bëjnë thirrje për lirimin e dy prej kundërshtarëve më të njohur të Erdoganit që janë aktualisht në burg: bashkë-udhëheqësit të Partisë Demokratike Popullore pro-kurde Selahattin Demirtaş dhe Osman Kavala.
Zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare të majit pritet të jenë gara më e afërt në qeverisjen dy dekadash të Erdoganit dhe ekspertët po vëzhgojnë nga afër për të përcaktuar nëse një qeveri e re mund të vendosë të ecë drejt perëndimit.
Bisedimet e pranimit në BE kanë qenë në bllokim që nga viti 2018 për shkak të kthimit demokratik të vendit dhe politizimit të gjyqësorit të tij.
Në fillim të këtij muaji, koalicioni i opozitës me gjashtë parti të vendit njoftoi kandidatin e tij të përbashkët presidencial për të kundërshtuar Erdoganin. Erdogani është jashtëzakonisht i dobët këtë vit për shkak të inflacionit dhe reagimit të ngadaltë të Ankarasë ndaj tërmeteve të muajit të kaluar që vranë dhjetëra mijëra njerëz. Megjithatë do të jetë i vështirë të mposhtet, falë aftësisë së tij për të apeluar tek një elektorat kryesor me konservatorizëm fetar, skema të mirëqenies dhe projekte ndërtimi të rëndësishme.
“Ne do të fillojmë me procesin e normalizimit në politikën e brendshme,” tha Çeviköz, një diplomat në pension që shërbeu si ambasador në Baku, Bagdad dhe Londër, në një intervistë për POLITICO. “Kjo thjesht do t’u japë mesazhin të gjithë aleatëve tanë dhe të gjitha vendeve evropiane, se Turqia është kthyer në rrugën e demokracisë dhe kjo sigurisht që do të krijojë një ndryshim shumë serioz në perceptimin për pozicionin e Turqisë.
Kur u pyet për vendet e BE-së që kanë qenë tradicionalisht armiqësore ndaj pranimit të Turqisë në BE – si Franca dhe Austria – Çeviköz theksoi rëndësinë e rifillimit të procesit diplomatik.
“Kjo nuk do të thotë se Turqia do të bëhet anëtare e menjëhershme, megjithatë, është çështje procesi dhe është procesi që ka rëndësi. Sepse ne duam që vendi ynë të bëhet një vend demokratik, si anëtar i komunitetit të kombeve të qytetëruara”.
Çeviköz tha gjithashtu se aleanca opozitare nuk do të bllokojë procesin e anëtarësimit të Suedisë dhe Finlandës në NATO, siç ka bërë Erdogan.
“Nëse i bartni problemet tuaja dypalëshe në një organizatë shumëpalëshe, siç është NATO, atëherë po krijoni një lloj polarizimi me të gjithë anëtarët e tjerë të NATO-s me vendin tuaj,” vuri në dukje ai. “Unë mendoj se anëtarësimi i Suedisë dhe Finlandës do të rrisë dhe forcojë sigurinë e një organizate të mbrojtjes kolektive, siç është NATO.
Çevikoz shtoi se nën udhëheqjen e Kılıçdaroğlu, Turqia do të ishte e gatshme të vazhdojë të veprojë si ndërmjetëse midis Rusisë dhe Ukrainës dhe të zgjasë marrëveshjen e grurit të Detit të Zi.
“Aktualisht, marrëdhëniet midis Turqisë dhe Rusisë janë mjaft asimetrike, sepse Turqia është shumë e varur nga importet e energjisë nga Rusia,” tha ai. “Ne thjesht do të theksojmë faktin që Turqia është anëtare e NATO-s dhe në diskutimet tona me Rusinë, sigurisht që do të kërkojmë një marrëdhënie mes të barabartëve, por gjithashtu do t’i kujtojmë Rusisë se Turqia është anëtare e NATO-s.
Së fundi, mbi përshkallëzimin e fundit të tensioneve me Greqinë fqinje, Çeviköz tha se reagimi i Greqisë ndaj tërmeteve shkatërruese të muajit të kaluar në Turqi “ka dhënë një mundësi dhe ka krijuar një atmosferë të ri”.
“Të dy vendet do të kenë zgjedhje dhe ndoshta do të kenë zgjedhje në të njëjtën ditë,” shtoi ai. “Pra, kjo do të hapë një horizont të ri për të dy vendet.”
Burimi: Politico.eu
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Ndarja’ e Turqisë nga Perëndimi, aspak e papritur
‘Le Monde’: Erdogan s’do heqë dorë nga qëllimet e tij!
