MENU
klinika

Nga "AlJazeera"

Vendet në botë ku mund të keni pensionin më të gjatë

16.03.2023 - 18:43

Projektligji për rritjen e moshës së pensionit nga 62 në 64 vjeç po përballet me protesta në të gjithë Francën.

Reforma e propozuar u përshpejtua nga senati i vendit të shtunën dhe vjen pasi Franca përballet me një sfidë demografike.

Numri i punëtorëve aktivë në gjendje të mbështesin sistemin publik të pensioneve po zvogëlohet me më shumë njerëz që dalin në pension.

Grafiku më poshtë tregon ndryshimet midis moshës mesatare të daljes në pension për burrat dhe gratë dhe jetëgjatësinë e tyre përkatëse në disa vende.

Jetëgjatësia, e përpiluar nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH), mat numrin mesatar të viteve që një i porsalindur mund të presë të jetojë, duke pasur parasysh normat e vdekjeve specifike për gjininë dhe moshën në kohën e lindjes së tij/saj.

Mosha e daljes në pension, e mbledhur nga Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD) në vitin 2020, mat moshën e detyrueshme dhe vullnetare në të cilën një person që hyri në fuqinë punëtore në moshën 22 vjeç do të punojë deri në.

Ku jetojnë njerëzit më gjatë pas daljes në pension?
Në Afrikën e Jugut, burrat kalojnë mesatarisht vetëm dy vjet në pension.

Në vendet e Evropës Lindore si Polonia, Hungaria, Bullgaria, Lituania, Rumania, Letonia dhe Rusia – si dhe në Argjentinë, Meksikë dhe Afrikën e Jugut – burrat kalojnë mesatarisht më pak se 10 vjet në pension.

Islanda, Izraeli dhe Norvegjia kanë moshat më të vjetra të daljes në pension në 67 vjeç. Megjithatë, jetëgjatësia është gjithashtu rreth 81 – që do të thotë mesatarisht burrat në këto vende kalojnë 14 vjet në pension.

Gratë në përgjithësi kanë një jetëgjatësi më të gjatë se burrat – dhe për këtë arsye perspektiva më të mira për një pension më të gjatë.

Në Afrikën e Jugut, gratë kalojnë më pak se 10 vjet në pension, me një jetëgjatësi mesatare 68 vjeç dhe një moshë pensioni 60. Kjo pasohet nga Meksika dhe India, ku gratë kalojnë rreth 14 vjet në pension.

Në Arabinë Saudite, gratë kalojnë mesatarisht 26 vjet në pension me moshën mesatare të daljes në pension 47 vjeç.

Megjithatë, përvojat individuale të jetës reale ndryshojnë shumë nga mesataret e marra më lart, duke pasur parasysh faktorë të ndryshëm si pasuria, gjeografia dhe prevalenca e sëmundjeve.

Rritja e moshës së pensionit
Ndërsa jetëgjatësia rritet, disa vende duan të rrisin moshën e pensionit në të ardhmen.

Kjo përfshin Mbretërinë e Bashkuar, ku qeveria ka sinjalizuar se shpreson të mbajë konstant përqindjen e jetës së rritur të shpenzuar në pension me mesataren e 10 viteve të fundit.

Në shumë vende, ju mund të dilni në pension përpara moshës së caktuar nga pensionet e qeverisë dhe disa vende kanë një moshë pensioni fleksibël – që do të thotë se pensionet mund të merren brenda një diapazoni të caktuar. Kjo përfshin Kanadanë, Finlandën, Norvegjinë, Suedinë dhe Shtetet e Bashkuara, sipas Qendrës Finlandeze për Pensionet.

/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “AlJazeera