Lipoproteina me densitet shumë të ulët (VLDL) është një lloj lipoproteine që luan një rol të rëndësishëm në metabolizmin e kolesterolit.
Nëse i dini nivelet tuaja të kolesterolit, mund të jeni të njohur me lipoproteinën me densitet të lartë (HDL) (kolesterol “i mirë”) dhe lipoproteinën me densitet të ulët (LDL) (kolesterol “i keq”). Por çfarë ndodh me VLDL?
VLDL është një tjetër faktor i rëndësishëm në historinë e kolesterolit.
Ruajtja e niveleve të shëndetshme VLDL është jetike për ruajtjen e një zemre të shëndetshme dhe mirëqenien e përgjithshme.
Çfarë është lipoproteina me densitet shumë të ulët?
VLDL është një nga tre llojet kryesore të lipoproteinave, së bashku me HDL dhe LDL.
Lipoproteinat janë një kombinim i proteinave dhe lipideve (yndyrave) që transportojnë trigliceridet, një formë yndyre, në qarkullimin e gjakut.
VLDL përfshin kryesisht lipide, të cilat përbëjnë rreth 90% të strukturës së tij. Lipidet përfshijnë substanca si trigliceridet dhe kolesterolin. 10% e mbetur e VLDL përfshin proteina.
Termi “densitet shumë i ulët” i referohet densitetit të grimcave VLDL në qarkullimin e gjakut. Dendësia është një masë se sa fort janë të paketuara grimcat.
Dendësia e VLDL varion nga 0,96-1,006 gram për mililitër (g/ml). Ekspertët e konsiderojnë këtë densitet shumë të ulët (pra, më larg) krahasuar me lipoproteinat e tjera si LDL (1,019-1,063 g/ml) dhe HDL (1,063-1,21 g/ml).
Cili është funksioni i lipoproteinës me densitet shumë të ulët?
Funksioni kryesor i VLDL është të transportojë trigliceridet nga mëlçia në pjesë të ndryshme të trupit ku qelizat kanë nevojë për to. VLDL vepron si një bartës që i shpërndan këto yndyrna në qeliza për të siguruar energji ose për t’i ruajtur ato për përdorim në të ardhmen.
Cilat janë diapazoni i zakonshëm i VLDL?
Nivelet e shëndetshme të kolesterolit VLDL zakonisht variojnë midis 2 dhe 30 miligramë për decilitër (mg/dL). Por diapazoni i zakonshëm për nivelet e VLDL mund të ndryshojë pak, në varësi të laboratorit dhe metodës së matjes së përdorur.
Është një ide e mirë që ekspertët të interpretojnë nivelet e VLDL me masa të tjera lipidike, të tilla si kolesteroli total, trigliceridet dhe kolesteroli HDL, për të pasur një vlerësim të plotë të profilit të lipideve.
A është VLDL e mirë apo e keqe për kolesterolin?
Ekspertët shpesh mund ta konsiderojnë VLDL-në më pak të dëshirueshme, sepse ajo mbart trigliceride në qeliza. Kur VLDL zbërthen trigliceridet, ajo lëshon grimcat e kolesterolit LDL, të quajtura shpesh kolesterol “i keq”.
LDL bart kolesterolin në inde të ndryshme të trupit dhe LDL e tepërt mund të grumbullohet në arterie, duke çuar në formimin e pllakave dhe duke rritur rrezikun e sëmundjeve të zemrës.
Prandaj, ekspertët mund ta konsiderojnë si më të dobishme të kesh nivele më të ulëta të VLDL për të mbajtur një profil të shëndetshëm të kolesterolit.
Çfarë shkakton nivele të larta VLDL?
Disa faktorë mund të kontribuojnë në nivele të larta të VLDL në gjak. Kjo perfshin:
Marrja e lartë e sheqerit: Dietat e pasura me sheqerna të rafinuar dhe karbohidrate mund të stimulojnë mëlçinë të prodhojë më shumë grimca VLDL, duke çuar në nivele të larta VLDL.
Aktiviteti i ulët fizik: Aktiviteti i ulët fizik dhe ushtrimet mund të kontribuojnë në nivele më të larta të VLDL. Ushtrimi i rregullt mund të ndihmojë në përmirësimin e metabolizmit të lipideve dhe mund të ulë prodhimin e VLDL.
Rezistenca ndaj insulinës: Rezistenca ndaj insulinës, shpesh e lidhur me obezitetin dhe sindromën metabolike, mund të çojë në prodhimin e lartë të VLDL të mëlçisë.
Faktorët gjenetikë: Disa kushte gjenetike, të tilla si hiperlipidemia e kombinuar familjare, mund të predispozojnë individët për nivele të larta VLDL.
Disa kushte mjekësore: Disa kushte mjekësore si diabeti i tipit 2, hipotiroidizmi dhe sëmundja e veshkave mund të lidhen me nivele më të larta VLDL.
Konsumimi i alkoolit: Marrja e madhe e alkoolit mund të rrisë nivelet e VLDL duke ndikuar në funksionin e mëlçisë dhe metabolizmin e triglicerideve.
Është e rëndësishme të theksohet se nivelet e larta të VLDL shpesh përkojnë me nivelet e larta të triglicerideve dhe kolesterolin e ulët mbrojtës HDL. Ky kombinim, i njohur si dislipidemia aterogjene, mund të rrisë rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare.
Si mund të ulim kolesterolin VLDL?
Ulja e niveleve të kolesterolit VLDL shpesh përfshin adoptimin e një stili jetese të shëndetshëm për zemrën dhe bërjen e disa ndryshimeve në dietë dhe stilin e jetës.
Këtu janë disa strategji që mund të ndihmojnë:
Hani një dietë të ekuilibruar: Përqendrohuni në kufizimin e sheqerit dhe karbohidrateve të rafinuar dhe konsumimin e shumë frutave, perimeve, drithërave, proteinave pa yndyrë dhe yndyrave të shëndetshme.
Rritja e fibrave dietike: Ushqimet e pasura me fibra të tretshme, të tilla si tërshëra, bishtajore, fruta dhe perime, mund të ndihmojnë në uljen e niveleve të kolesterolit VLDL.
Ushtrohuni rregullisht: Angazhohuni në aktivitete të rregullta fizike, të tilla si ushtrime aerobike, për të përmirësuar profilin tuaj të lipideve dhe shëndetin e përgjithshëm kardiovaskular. Synoni për të paktën 150 minuta ushtrime të moderuara në javë.
Kufizoni konsumimin e alkoolit: Marrja e madhe e alkoolit mund të rrisë nivelet e kolesterolit VLDL. Nëse pini alkool, përpiquni ta bëni këtë me moderim.
Lëreni ose pakësoni duhanin: Pirja e duhanit mund të ndikojë negativisht në nivelin e kolesterolit dhe shëndetin e përgjithshëm të zemrës. Nëse pini duhan, lënia ose reduktimi i duhanit mund të ndikojë pozitivisht në profilin e lipideve.
Duke adoptuar një mënyrë jetese të shëndetshme, duke përfshirë një dietë të ekuilibruar dhe aktivitet të rregullt fizik, ju mund të përpiqeni të mbani VLDL-në brenda një gamë të shëndetshme dhe të promovoni shëndetin e përgjithshëm të zemrës.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çfarë është testimi i lipoproteinës?
Çfarë duhet të di për kolesterolin dhe kafen?
