Glaukoma është një grup sëmundjesh të syrit që përfshijnë dëmtimin e nervit optik. Nervat optikë në pjesën e pasme të syve transmetojnë informacion vizual në tru.
Forma më e zakonshme quhet glaukoma me kënd të hapur. Shkaktohet nga një grumbullim i lëngjeve brenda syrit që ushtron presion mbi nervin optik.
Shumë nga faktorët e rrezikut për glaukomën, si mosha dhe historia familjare, janë jashtë kontrollit. Ju mund të ndërmerrni hapa parandalues për të kufizuar dëmtimin e syve të shkaktuar nga glaukoma duke bërë ndryshime në stilin e jetës si shmangia e duhanit dhe qëndrimi fizikisht aktiv.
Ky artikull detajon disa mënyra për të parandaluar humbjen e shikimit të lidhur me glaukomën.
*Faktoret e rrezikut
Njerëzit e besuar në rrezik të lartë të zhvillimit të glaukomës përfshijnë:
- njerëzit mbi 60 vjeç
- personat me histori familjare të glaukomës
Hulumtimet tregojnë se njerëzit me kushte specifike shëndetësore kanë më shumë gjasa të zhvillojnë glaukoma sesa popullata e përgjithshme. Përmirësimet e stilit të jetesës mund t’ju ndihmojnë të zvogëloni rrezikun e këtyre kushteve, të cilat përfshijnë:
- presionin e ulët të gjakut
- presionin e lartë të gjakut
- vazospazma, një ngushtim i papritur i enëve të gjakut
*Mbajtja ose arritja e një peshe të moderuar
Ruajtja ose arritja e një peshe të moderuar mund të ndihmojë në uljen e rrezikut të glaukomës.
Njerëzit me obezitet kanë një rrezik më të lartë të presionit të lartë në sytë e tyre dhe glaukomës. Shkaqet e mundshme përfshijnë:
- presioni i rritur i syve
- rritje e neuroinflamacionit
- ulje e qarkullimit të gjakut në sy
- mosrregullimi i enëve të gjakut në sy
- rritja e rrezikut të aterosklerozës dhe presionit të lartë të gjakut
*Mbajtja e presionit të gjakut nën kontroll
Presioni i lartë dhe i ulët i gjakut janë të lidhura me një rrezik në rritje të glaukomës. Presioni i lartë i gjakut është më i zakonshëm se presioni i ulët i gjakut.
Mënyrat se si mund të parandaloni presionin e lartë të gjakut përfshijnë:
- të hani një dietë me shumë:
- fruta dhe perime të freskëta
- kalium
- fibra
- proteina
- duke minimizuar marrjen e ushqimeve shumë të përpunuara
- zgjedhja e ushqimeve me pak natrium
- duke mbajtur një peshë të moderuar
- duke qëndruar fizikisht aktiv
- shmangia e duhanit
- kufizimi i konsumit të alkoolit
- duke pushuar shumë
Mënyrat për të parandaluar presionin e ulët të gjakut përfshijnë:
duke pirë shumë lëngje
të hani një dietë të ekuilibruar, veçanërisht duke u siguruar që të merrni mjaftueshëm:
- hekur
- Vitamina B12
- acid folik
- duke rritur marrjen e natriumit
- kufizimi ose shmangia e alkoolit
- duke kontrolluar nivelet e tiroides dhe sheqerit në gjak
- trajtimin e infeksioneve
*Qëndrimi fizikisht aktiv
Aktiviteti fizik mund të ndihmojë në mbështetjen e shëndetit tuaj të përgjithshëm dhe t’ju ndihmojë të mbani një peshë të moderuar. Hulumtimet sugjerojnë se ushtrimet e shpejta aerobike për 30 deri në 45 minuta, 3-4 herë në javë, janë të lidhura me përmirësimin e qarkullimit të gjakut në tru dhe sy dhe uljen e presionit brenda syve tuaj.
Disa lloje ushtrimesh, si stërvitja me pesha të rënda, mund të rrisin përkohësisht presionin në sy. Nëse keni glaukomë, është mirë të flisni me mjekun nëse ngritja e peshave të rënda është e sigurt apo të kryeni ushtrime ku jeni me kokë poshtë.
*Shmangni duhanin
Pirja e duhanit lidhet me presionin më të lartë intraokular, i cili ju vë në rrezik të zhvillimit të glaukomës.
Në një studim të vitit 2021, të publikuar në Ophthalmology Glaucoma, studiuesit raportuan se duhanpirësit e tanishëm dhe të kaluar kanë presion më të lartë brenda syve sesa joduhanpirësit dhe se ndryshimi është më i lartë te njerëzit me një diagnozë themelore të glaukomës.
Kur duhet të kontaktoni një mjek?
Është thelbësore të kërkoni kujdes urgjent mjekësor nëse keni simptoma të papritura të glaukomës së mbylljes së këndit, të tilla si:
- dhimbje të forta të syve
- sy te kuq
- vizion i paqartë
- të përziera
Vizita e mjekut tuaj të syrit për kontrolle të rregullta është jetike për të monitoruar shëndetin e syve me kalimin e kohës. Ju mund t’ju duhet të kontrolloni sytë çdo 1-2 vjet, nëse jeni në rrezik të lartë të glaukomës.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A jeni në rrezik për një katarakt sekondar?
Bebja është jashtë qendrës së syrit?
