Nga Cornelius Adebahr, Politico
Përpara se ushtria izraelite të fillonte operacionin e pritshëm tokësor në Gaza për të zhdukur Hamasin në vazhdën e sulmeve të tmerrshme të grupit militant, e gjithë Lindja e Mesme tashmë duket në prag të katastrofës.
Nëse skenarët e një lufte gjithëpërfshirëse rajonale do të ndodhin, varet shumë nga hapat e ardhshëm të Izraelit. Dhe këtu, analogjia e shumë-përdorur që i përshkruan sulmet si “11 shtatori i Izraelit” bëhet gjithnjë e më mësimdhënëse.
Një paralele është, sigurisht, dështimi i dukshëm i inteligjencës që i mundësoi një grupi terroristësh të godasin një demokraci në zemër. Autoritetet izraelite ishin qartësisht të papërgatitura, gjë që rezultoi në një numër më të madh viktimash se në çdo kohë që nga themelimi i shtetit në 1948.
Vetëm kjo i bën këto sulme të fundit të dallohen nga “trazirat” e zakonshme në Lindjen e Mesme.
Çfarë dëshiron të bëjë Izraeli me Gazën pas dorëzimit apo zhdukjes së Hamasit? Dhe, më gjerësisht, si e sheh Izraeli veten dhe fqinjësinë e tij, të themi, pas 25 vjetësh, kur do të festojë 100-vjetorin e tij?
Që Shtetet e Bashkuara do të mbroheshin kundër sulmeve terroriste të al-Kaedës ajo tashmë dihej.
Dhe duke bërë këtë, SHBA ishte në gjendje të llogariste si në mbështetjen simbolike ashtu edhe në konkrete të shumë vendeve anembanë botës madje edhe Irani ndihmoi në luftën kundër talebanëve në Afganistan.
Dy dekada më vonë, pas qindra mijëra viktimash kryesisht civile dhe trilionë dollarësh të shpenzuar, SHBA është tani një lojtar më pak i fuqishëm dhe më pak i respektuar në rajon.
Kështu, për Izraelin, sfida është të ruajë një ndjenjë proporcioni në reagimin e tij të menjëhershëm dhe të punojë drejt qëllimeve të ndërmjetme të sigurisë dhe stabilitetit.
Kjo nis në frontin e brendshëm, ku ndalimi i përpjekjes së kryeministrit Benjamin Netanyahu për të shfuqizuar kontrollin gjyqësor, si dhe politikani i opozitës dhe gjenerali me përvojë Benny Gantz që iu bashkua kabinetit të luftës, kanë qenë zhvillime të rëndësishme, raporton abcnews.al
I nxitur nga anëtarët më ekstremë të një koalicioni të djathtë po aq sa nga ambiciet personale të Netanyahut për t’i shpëtuar ndjekjes penale, përçarja që ky projekt ka shkaktuar në shoqërinë izraelite është shumë e madhe.
Sot, megjithatë, vendi është më i ndarë se kurrë, dhe një nga arsyet për këtë janë ” luftërat e përhershme ” që filluan si përgjigje ndaj 11 shtatorit, duke përfshirë koston e tyre të madhe për taksapaguesit amerikanë.
Dhe tani, thirrjet për “izolim” janë sërish në qendër të vëmendjes, veçanërisht në mesin e partisë që e kishte bërë misionin e saj demokratizimin e Lindjes së Mesme pak më shumë se 20 vjet më parë.
Kjo çon në një mësim tjetër që duhet marrë nga 11 shtatori, pasi, ndryshe nga SHBA, Izraeli nuk është i rrethuar nga dy fqinjë paqësorë dhe dy oqeane.
Duke kapërcyer gardhin më të frikshëm rreth Gazës, Hamasi ka treguar tashmë se Izraeli nuk do të jetë në gjendje të tërhiqet vetë dhe në fund do t’i duhet të vendosë një ekuilibër me vendet në rajonin e tij.
Në vitet e fundit, qeveria izraelite, në fakt, u përqendrua në një afrim me shtetet arabe edhe pse kryesisht ekonomike dhe kërkesat palestineze u lanë qëllimisht mënjanë në këtë proces.
Një marrëveshje me Arabinë Saudite, e ndërmjetësuar nga Uashingtoni, kishte për qëllim ta përfundonte këtë strategji së shpejti, duke e lidhur Izraelin me vendin që mbron vendet më të shenjta të Islamit dhe që tradicionalisht shihet si mbrojtësi i palestinezëve.
Megjithatë, marrëveshja do të kishte kufizuar përgjithmonë të drejtat e palestinezëve, shumica e të cilëve vuajnë nën okupimin izraelit, si dhe paaftësinë dhe natyrën autoritare të udhëheqjes së tyre qoftë në Bregun Perëndimor apo në Gaza, raporton abcnews.al.
Sido që të jetë, sulmet e tmerrshme të Hamasit nënvizojnë se pa një mirëkuptim të drejtpërdrejtë midis Izraelit dhe palestinezëve, paqja është e pamundur.
Çfarëdo stimujsh ekonomikë që Izraeli ofron apo mbrojtje të sigurisë së lartë që ndërton, vendi mund të blejë kohë vetëm përpara se një zgjidhje eventuale t’u japë palestinezëve shtetin e tyre.
“Tokë për paqen” duket ende të jetë formula e vetme që mund të funksionojë.
Sot, bota po vëzhgon Izraelin dhe se si do të përgjigjet ushtarakisht, si dhe politikisht, ndaj sulmeve mizore nga Hamasi.
Dhe e vetmja demokraci e Lindjes së Mesme, e cila luftoi ashpër brenda vitit të kaluar dhe tani është plagosur në mënyrë të rrezikshme mund, për fat të keq, të mbështetet në shumë më pak mbështetje sesa SHBA-ja në vitin 2001.
Kjo e fundit humbi një masë të madhe besimi përmes arrogancës, veprimit të njëanshëm dhe mosrespektimi i ligjit ndërkombëtar.
Izraeli duhet të përpiqet të bëjë më mirë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Israeli, ‘macja e zezë’ për Lindjen e Mesme”
