MENU
klinika

Analiza

Si po i shmang Izraeli “grackat e vdekjes” të Iranit?

25.10.2023 - 11:50

Shenjat paralajmëruese se lufta e Izraelit me Hamasin mund të shndërrohet në një konflikt më të gjerë në Lindjen e Mesme po shtohen dita-ditës. Pas një nate qetësie të dukshme, lëshimet e raketave filluan përsëri nga Rripi i Gazës: Jerusalem Post e përcaktoi sulmin në vazhdim si më të madhin që nga 7 tetori, me sirenat e alarmit në Tel Aviv, Ashdod, Herzliya, Rishon LeZion, Ramat Gan dhe Holon.Amerika dërgoi një grup të dytë sulmues aeroplanmbajtës të udhëhequr nga USS Eisenhower në Gjirin Persik. “Ka një mundësi përshkallëzimi,” tha Antony Blinken , Sekretari i Shtetit i SHBA, më 22 tetor. Izraeli ka pranuar prej kohësh se dëshiron të nisë një ofensivë tokësore, në Rripin e Gazës, megjithatë, duket i zënë ngushtë, të paktën aktualisht dhe rreziqet janë të mëdha.

“Grackat e vdekjes”

Izraeli nuk po nxiton të nisë një pushtim tokësor të Gazës, sepse forcat e tij do të “binin në një kurth vdekjeje” të vendosur nga Hamasi nëse hynin shumë shpejt, tha një diplomat i lartë izraelit.Emmanuel Nahshon , një zyrtar i lartë në ministrinë e jashtme, tha se po vepronin ngadalë pasi kjo po ndoshte për shkak të pengjeve dhe shqetësimeve midis aleatëve – si SHBA dhe Britania – se veprimet ushtarake izraelite do të çonin në një përshkallëzim. Nahshon tha se sulmi i Hamasit ishte projektuar për të terrorizuar fillimisht popullin izraelit dhe më pas për të shtyrë liderët politikë dhe ushtarakë për të nxitur trupat në Gaza. Kjo do të çonte në rënien e Forcave të Mbrojtjes të Izraelit (IDF) në të gjitha kurthet e përgatitura me kujdes nga Hamasi, tha ai në një konferencë për media në qytetin Sderot, afër Gazës. “Ne e dimë se nëse do të kishim hyrë në Rripin e Gazës ditën e parë, të dytë apo të tretë, do të kishim rënë në grackat e vdekjes”, tha ai.

“Boshti i rezistencës”

Një nga arsyet pse Izraeli ka vonuar ofensivën e tij në Gaza mund të jetë forcimi i përgatitjeve për një përshkallëzim në frontin verior. Ministri i Jashtëm i Iranit tha se rajoni është si një “fuçi baruti” dhe sundimtarët e tij autokratë mbajnë fitilin që mund ta ndezë atë: një “bosht rezistence” ose një rrjet përfaqësuesish të dhunshëm në të gjithë rajonin. Ata kaluan dy dekada duke e ndërtuar atë në Irak, Liban, Siri dhe Jemen. Sipas Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike Irani po kërkon vende ku është e lehtë të çosh armët dhe ku asnjë aktor i jashtëm nuk mund ta sfidojë atë. Aftësia e Iranit për të shkaktuar kaos në majë të gishtave të tij, përmes Hamasit, Hezbollahut, ushtrisë së Irakut të milicive shiite dhe Houthive të Jemenit, mund t’i japë atij fuqi më të madhe. Në këtë pikë, qëllimi i Iranit, nuk është të provokojë një luftë të drejtpërdrejtë me Perëndimin dhe aleatët e tij, por të mbjellë pasiguri dhe paqëndrueshmëri në rajon. Irani, padyshim përfiton nga kjo. Përshkallëzimi në Gaza ka ndërprerë, qoftë vetëm përkohësisht, bisedimet për normalizimin e marrëdhënieve midis Izraelit dhe Arabisë Saudite. Ajatollahët shiitë të Iranit nuk mund ta durojnë idenë e të qenit të izoluar ndërkohë që shtetet myslimane të udhëhequra nga sunitët dhe Izraeli bashkëpunojnë më shumë. Trazirat rajonale do të thotë gjithashtu më shumë para për Iranin, të paktën tani për tani. Çmimet e naftës janë rritur më shumë se 5 dollarë për fuçi që nga 7 tetori.

Lufta me Amerikën

Amerika është e etur të ulë inflacionin përpara zgjedhjeve të saj vitin e ardhshëm dhe në heshtje e ka lejuar Iranin të eksportojë më shumë naftë, pavarësisht se zyrtarisht i ka mbajtur sanksionet. Megjithatë, një luftë proxy me Amerikën dhe aleatët e saj do të ishte një rrezik i madh për Iranin. Nëse përfaqësuesit iranianë sulmojnë interesat amerikane, ose ndoshta Izraelin, ka shumë të ngjarë që Amerika do të hakmerret kryesisht kundër tyre, jo sponsorit të tyre Iranit. Në fund të fundit, është një kumar me aksione të larta. Vetëm një muaj më parë, regjimi po festonte shkëmbimin e të burgosurve me Amerikën dhe transferimin e afërt në Teheran të gjashtë miliardë dollarëve të ardhura të ngrira nga nafta. Disa folën për një zbutje të re të marrëdhënieve. Ndërsa tani flitet vetëm për një luftë më të gjerë katastrofike.