Nëntori në Evropë është normalisht fillimi i sezonit të ngrohjes. Edhe me një verë të zgjatur dhe një fillim të butë të vjeshtës, nga fundi i nëntorit, temperaturat e dimrit bien dhe ngrohja rritet. Dhe çmimet e gazit fillojnë të rriten.
Vitin e kaluar, Evropa pati fat me një dimër më të butë se zakonisht. Këtë vit gjërat duken ndryshe. Për momentin, shpellat e depozitimit të gazit të Evropës janë plot deri në buzë falë një fluksi të qëndrueshëm të LNG-së amerikane. Por tani që sezoni i pikut të konsumit ka filluar, kërkesa do të rritet, ashtu si kërkesa në Azi. Dhe pavarësisht ofertës së bollshme të LNG globalisht, çmimet mund të rriten ende, potencialisht me shumë.
Oferta e lartë e lartpërmendur ka qenë arsyeja pse çmimet e LNG janë zbutur javët e fundit. Megjithatë, cenueshmëria e tregut – veçanërisht e tregut evropian – ndaj çdo dukuri që mund të ndikojë në çmimet u bë e qartë në fillim të kësaj jave, kur çmimet standarde evropiane u hodhën pasi u publikuan lajmet për kapjen e një anijeje mallrash nga Houthi në Detin e Kuq.
Anija ishte e lidhur me një kompani izraelite dhe për shkak të kësaj, ajo u pa gjerësisht si një shenjë e një përshkallëzimi të mundshëm të luftës në Lindjen e Mesme. Reagimi i Izraelit ishte të fajësonte Iranin për konfiskimin, ndërsa Irani mohoi çdo përfshirje. Të dyja palët përdorën gjuhë të fortë në deklaratat e tyre përkatëse.
Pas lajmit, çmimet e gazit në Evropë u shtuan rreth 3%, ndërsa çmimet e gazit në Shtetet e Bashkuara bien edhe pak, duke theksuar sërish ndryshimin thelbësor midis të qenit një prodhues i vetëmjaftueshëm i një malli dhe të qenit i varur nga importet.
Megjithatë, edhe me një rrezik të shtuar gjeopolitik në Lindjen e Mesme, disa në industrinë e tregtimit të gazit besojnë se çmimet e LNG-së nuk ka gjasa të shkojnë shumë më lart, sipas S&P Global. Shërbimi Commodity Insights i kompanisë raportoi këtë javë se disa tregtarë theksojnë furnizimin si arsye vetëm për një ndikim të kufizuar të lajmeve të transportit në çmimet e LNG-së.
Të tjerë, megjithatë, vërejnë se lajmet e transportit janë bërë mjaft të rëndësishme për të gjitha llojet e mallrave tani që lëvizja përmes Kanalit të Panamasë është kufizuar dhe lëvizja përmes Kanalit të Suezit perceptohet të jetë bërë më e rrezikshme për shkak të luftës Izrael-Hamas.
Situata e Kanalit të Panamasë – rezultat i një thatësire të zgjatur që ka ulur nivelet e ujit në kanal – ka rritur tashmë tarifat e mallrave për të gjitha anijet. Jo e gjithë ngarkesa e SHBA-së me LNG kalon përmes Kanalit të Panamasë, por dërgesat për në Azi e kalojnë atë. Megjithatë, me kufizimet e reja në fuqi, disa, si blerësit e Koresë së Jugut, kanë zgjedhur të zëvendësojnë rrugën e Kanalit të Panamasë me një që kalon përmes Kanalit të Suezit. Me kapjen e anijes në Detin e Kuq, disa blerës mund të nervozohen edhe për këtë rrugë.
Ndërkohë, blerës të tjerë aziatikë të LNG-së amerikane po kërkojnë gjithashtu rrugë alternative pasi lëvizja e kufizuar në pikën kyçe të mbytjes midis Amerikës Veriore dhe Jugore nuk duket se do të zgjidhet shpejt. Kjo do t’i shtonte edhe tarifat e mallrave, edhe nëse furnizimi me LNG në vetvete është i bollshëm.
Duke folur për furnizimin, ai mund të jetë i bollshëm, por siç tregoi ndërprerja e Freeport-it të vitit të kaluar, kjo bollëk është një ndërprerje larg nga një ndërprerje dhe një rritje e çmimeve. Qershorin e kaluar, Freeport LNG pësoi një shpërthim që mbylli objektin për pjesën tjetër të vitit. Ajo u rihap vetëm në shkurt të këtij viti. Freeport kishte llogaritur një të dhjetën e importeve evropiane të LNG-së përpara shpërthimit dhe luajti një rol të madh në rritjen e çmimit të gazit gjatë verës.
Me ardhjen e temperaturave të dimrit, atëherë, çmimet e gazit mund të rriten, të paktën në Evropë, thjesht për shkak të rritjes së kërkesës dhe pavarësisht ruajtjes së plotë: tërheqjet nga kjo magazinë tashmë kanë filluar si zakonisht për këtë periudhë të vitit. Çmimet globale mund të jenë më elastike, por rreziku në rritje mbetet për shkak të sfidave të transportit dhe rrezikut të rritur të ndërprerjes në Lindjen e Mesme.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “OilPrice.com“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘The Economist’: Si duhet të përballet Europa me krizën e energjisë?
