MENU
klinika

Arsyet

Pse skleroza multiple diagnostikohet me vështirësi?

29.11.2023 - 16:53

Simptomat e hershme të sklerozës së shumëfishtë zakonisht mund të humbasin për vite përpara se të bëhet diagnoza e duhur, sugjeron një studim i ri.

Studiuesit zbuluan se pacientët me MS kishin një numër më të lartë se mesatarja të takimeve mjekësore, me mjekë të specialiteteve të ndryshme, deri në pesë vjet para diagnozës së tyre.

Dhe për pjesën më të madhe, ato vizita ishin për simptoma neurologjike në përputhje me MS – duke treguar mundësi të humbura për një diagnozë të hershme, thonë studiuesit.

“Ne zbuluam se shumë ankesa që çuan në vizitat e pacientëve ishin në përputhje me recidivat e para klinike që nuk njiheshin si të tilla”, tha studiuesi i lartë Dr. Bernhard Hemmer, një neurolog dhe profesor në Universitetin Teknik të Mynihut në Gjermani.

“Relaps” i referohet shpërthimeve të simptomave që shënjojnë MS – një sëmundje neurologjike e shkaktuar nga një sulm i gabuar i sistemit imunitar në indin nervor të vetë trupit.

Më shpesh, MS ndjek një kurs përsëritës-remitues, ku simptomat shpërthejnë për një kohë dhe pastaj lehtësohen. Për shkak se preket sistemi nervor qendror, këto simptoma mund të jenë të gjera. Ndër më të zakonshmet janë problemet e shikimit, dobësia e muskujve, mpirja dhe vështirësia me ekuilibrin dhe koordinimin.

Në vitet e fundit, ka pasur debat midis specialistëve nëse MS ka një fazë “prodromale” – një periudhë ku njerëzit kanë simptoma të ndryshme jo-specifike para se të fillojnë karakteristikat tipike të MS.

Hemmer tha se gjetjet e reja sugjerojnë diçka tjetër: Të paktën në pesë vjet para diagnozës së tyre, pacientët zakonisht vizitojnë mjekët për simptomat aktuale të MS.

Për studimin – botuar së fundmi në revistën Neurology – ekipi i Hemmer ekzaminoi të dhënat e sigurimeve nga gati 198,000 të rritur gjermanë, përfshirë 10,262 të sapo diagnostikuar me MS. Studiuesit panë vizitat dhe diagnozat e tyre mjekësore për deri në pesë vjet para diagnozës së MS, dhe i krahasuan ato me pjesën tjetër të grupit të studimit.

Ky grup krahasimi përfshinte njerëz me sëmundje të tjera të caktuara autoimune (sëmundja Crohn ose psoriaza) dhe njerëz pa histori të çrregullimeve autoimune.

Në përgjithësi, studimi zbuloi, se njerëzit e diagnostikuar me MS kishin më shumë takime mjekësore, në specialistë të ndryshëm, sesa grupi i krahasimit. Dallimi më i madh ishte në vizitat tek neurologët, por ata gjithashtu më shpesh panë urologë, okulistë, ortopedë dhe psikiatër, midis specialistëve të tjerë.

Kur bëhej fjalë për diagnozat, MS ishte  në e zakonshme tek personat me sëmundje autoimune  përkundrejt personave pa sëmundje autoimune. Dhe, tha Hemmer, ato ishin shpesh simptoma treguese të MS – duke përfshirë probleme urinare, shqetësime vizuale, ndjesi anormale të lëkurës, lëvizje të dëmtuar dhe marramendje.

MS mund të jetë e vështirë të diagnostikohet herët, pjesërisht sepse nuk ka një test të vetëm për të.

Simptomat e MS ndonjëherë janë delikate dhe spontanisht shuhen pa ndonjë trajtim. “Shpesh këta pacientë nuk referohen tek një neurolog, ose ata anulojnë takimin sepse simptomat janë zhdukur.”

Dr. Andreë Solomon, është një neurolog dhe profesor i asociuar në Kolegjin e Mjekësisë Larner në Universitetin e Vermontit, bashkautor i një editoriali të botuar me studimin.

“Nuk ka dyshim se vonesa diagnostike është një problem,” tha ai, duke shtuar se arsyet “ndoshta janë të shumta”.

“MS mund të duket si gjëra të tjera, dhe gjërat e tjera mund të duken si MS.”

Për të diagnostikuar sëmundjen, shpjegoi ai, mjekët mbështeten te simptomat – jo vetëm ato që janë, por edhe tek modeli i tyre i shfaqjes – së bashku me skanimet e trurit MRI ose testet laboratorike që mund të zbulojnë shenjat e dëmtimit të lidhur me MS në sistemin nervor qendror.

Ndonjëherë procesi përfshin monitorimin e pacientëve me kalimin e kohës, tha Solomon.

Por, shtoi ai, vonesat shpesh fillojnë më herët, me disa pacientë që nuk janë referuar tek një specialist në kohën e duhur.

Solomon tha se gjetjet e reja nuk ulin idenë se MS ka një fazë prodromale. Disa pacientë studiues, për shembull, mund të kenë pasur simptoma të tilla jo specifike në një moment para ankesave të tyre fillestare neurologjike.

Ekspertët duan të dinë nëse ekziston vërtet një periudhë prodromale sepse të kuptuarit e treguesve më të hershëm të MS mund të ndihmojë në diagnostikimin më të shpejtë.

Pavarësisht nga ekzistenca e një prodrome MS, sa më herët të diagnostikohet sëmundja, aq më mire është.

Një mori e ashtuquajtur ilaçesh të modifikimit të sëmundjes janë në dispozicion për MS që jo vetëm kontrollojnë shpërthimet e simptomave, por gjithashtu mund të ngadalësojnë përparimin e sëmundjes. Dhe trajtimi i hershëm, mund të ketë një ndikim më të madh në rrezikun e aftësisë së kufizuar për një periudhë afatgjatë.