Viktor Orban, kryeministri i Hungarisë dhe ngatërrestari kryesor në Bashkimin Evropian, “u dorëzua” dje, më në fund, në mënyrë që liderët e të 27 vendeve anëtare të BE-së më në fund arritën një marrëveshje për një paketë ndihme për Ukrainën në shumën prej 50 miliardë euro në një mënyrë të jashtëzakonshme. “Ne kemi nje marreveshje. Të 27 udhëheqësit ranë dakord për një paketë shtesë mbështetjeje prej 50 miliardë eurosh për Ukrainën brenda buxhetit të BE-së. Kjo siguron financim të qëndrueshëm, afatgjatë dhe të parashikueshëm për Ukrainën”, shkroi presidenti i Këshillit Europian Michel në rrjetin social X. Në samitin e fundit, në mesin e dhjetorit të vitit të kaluar, 26 vende mbështetën kuadrin e negociatave të propozuar nga Charles Michel , por mungoi pëlqimi i Orbanit, prandaj vendimi nuk u mor sepse kërkon konsensusin e të gjitha vendeve anëtare. Dhe për Ukrainën është “të jesh apo të mos jesh”, dhe arrin në 50 miliardë euro, nga të cilat 17 miliardë janë grante dhe 33 janë kredi.
Shantazhi i Brukselit
Përveç paketës së ndihmës për Ukrainën, propozimi i rishikimit të buxhetit parashikon 2 miliardë euro për migracionin dhe menaxhimin e kufijve, 7.6 miliardë euro për fqinjësinë dhe botën, 1.5 miliardë euro për Fondin Evropian të Mbrojtjes sipas instrumentit të ri STEP (Platformat për Strategjik teknologjitë për Evropën), 2 miliardë euro për instrumentin e fleksibilitetit, 1.5 miliardë euro për rezervën për solidaritetin dhe ndihmën emergjente. Orban bllokoi të gjithë paketën për shkak të kundërshtimit të tij ndaj ndihmës për Ukrainën. Në këmbim të pëlqimit, ai kërkoi shkrirjen e të gjitha fondeve evropiane të destinuara për Hungarinë. Përpara samitit të dhjetorit, Komisioni shkriu 10.2 miliardë euro fonde hungareze, por ka ende rreth 21 miliardë që janë ende të bllokuara. “Financial Times” njoftoi, duke cituar një dokument pune, se 26 shtete anëtare janë të gatshme, nëse Orban vazhdon në pozicionin e tij, të kërcënojnë publikisht Hungarinë me humbjen e të gjitha fondeve nga buxheti evropian, gjë që do të gjymtonte financiarisht Budapestin.
Prapaskenat
Shpejt pasoi mesazhi i Orbanit, i cili thoshte: “Brukseli ka vite që bën një luftë ideologjike kundër Hungarisë dhe vazhdimisht na shantazhon. Tani kemi një artikull për këtë. Manuali i Brukselit për shantazh është publikuar në faqet e Financial Times. Brukseli po na shantazhon sepse nëse sillemi si shtet sovran, ata do ta lidhin çështjen e Ukrainës me shtetin ligjor dhe do ta fusin Hungarinë nën bllokadën financiare perëndimore. Ky do të ishte Harmagedoni, të cilin ne nuk do ta lëmë të shkojë. Ne do të mbrojmë interesat e Hungarisë. Nuk mund të na shantazhojnë!”, tha ai. Kryeministja italiane Giorgia Meloni duket se ka luajtur një “rol kyç” në ndërmjetësimin me kryeministrin hungarez që çoi në heqjen e vetos së Budapestit kundër një pakete të re ndihme të BE-së për Ukrainën, tha zyra e Melonit. Meloni thuhet se foli me Orban dy herë ballë për ballë para fillimit të samitit – gjatë natës dhe më herët këtë mëngjes, raporton ANSA, duke cituar burime të paidentifikuara.
Plani i Orban
Përtej shantazheve të ndërsjella të Orbanit dhe Brukselit, ky rast tregon se BE-ja shpesh herë ka problem funksionimin pikërisht për shkak të parimit të saj themelor demokratik të konsensualitetit, pra vendimmarrjes unanime. Ekspertët shpjegojnë se si Orban mund ta “shpjegonte” këtë përsëritje dramatike. “Nuk ka dyshim se Orban do t’ia paraqesë këtë publikut hungarez si suksesin e tij. Por duhet të kemi parasysh se nga 1 korriku, Hungaria merr presidencën e Bashkimit Evropian. Nëse Hungaria vazhdon të theksojë zërat disonant kundër pjesës tjetër BE-ja, atëherë ajo presidencë do të shënohet së paku me vështirësi në artikulimin e politikës së BE-së. Do të jetë koha paszgjedhore kur bëhet fjalë për Parlamentin Evropian dhe koha e konstituimit të Komisionit të ri Evropian. Mendoj se është e justifikuar të shqetësohemi për të ardhmen e Bashkimit Evropian”, tha analisti i politikës së jashtme Bozho Kovaçeviç.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
