Sëmundjet që transmetohen nga mushkonjat po përhapen në të gjithë globin, dhe veçanërisht në Evropë, për shkak të prishjes së klimës, ka thënë një ekspert.
Insektet përhapin sëmundje të tilla si malaria dhe ethet e dengës, prevalenca e të cilave është rritur jashtëzakonisht gjatë 80 viteve të fundit, pasi ngrohja globale u ka dhënë atyre kushte më të ngrohta dhe më të lagështa ku ata lulëzojnë.
Profesoresha Rachel Lowe, e cila drejton grupin global të elasticitetit shëndetësor në Qendrën Superkompjuterike të Barcelonës në Spanjë, ka paralajmëruar se shpërthimet e sëmundjeve të shkaktuara nga mushkonjat do të përhapen në pjesët aktualisht të paprekura të Evropës veriore, Azisë, Amerikës së Veriut dhe Australisë gjatë dekadave të ardhshme.
“Ngrohja globale për shkak të ndryshimeve klimatike do të thotë që vektorët e sëmundjes që bartin dhe përhapin malarinë dhe dengën [ethet] mund të gjejnë vend në më shumë rajone, me shpërthime që ndodhin në zonat ku njerëzit ka të ngjarë të jenë imunologjikisht naivë dhe sistemet e shëndetit publik të papërgatitur.” tha Lowe.
“Realiteti i zymtë është se stinët më të gjata të nxehta do të zgjerojnë dritaren sezonale për përhapjen e sëmundjeve të shkaktuara nga mushkonjat dhe do të favorizojnë shpërthime gjithnjë e më të shpeshta që janë gjithnjë e më komplekse për t’u trajtuar”, ka deklaruar ajo.
Semundja e dengut, ose etheve, dikur gjendej kryesisht në rajonet tropikale dhe subtropikale, pasi temperaturat e ngrira gjatë natës vrasin larvat dhe vezët e insektit. Sezonet më të gjata të nxehta dhe ngricat më pak të shpeshta kanë bërë që ajo të jetë bërë sëmundja virale me përhapjen më të shpejtë në botë dhe po përhapet në Evropë, raporton The Guardian.
Mushkonja tigër aziatike ( Aedes albopictus) , mbart ethet e dengës dhe është krijuar në 13 vende evropiane që nga viti 2023: Itali, Francë, Spanjë, Maltë, Monako, San Marino, Gjibraltar, Lihtenshtajn, Zvicër, Gjermani, Austri, Greqi dhe Portugali.
Insekti po lulëzon, pasi nw nëntë nga 10 vitet mw tw shpeshta tw transmetimin e sëmundjes kanë ndodhur që nga viti 2000 dhe numri i rasteve të dengës të raportuara në OBSH është rritur tetëfish në dy dekadat e fundit, në më shumë se 5 milion në 2019.
Lowe tha se prishja e klimës do të turbokarikonte këtë përhapje pasi thatësirat pasuan përmbytjet: “Thatësirat dhe përmbytjet e lidhura me ndryshimin e klimës mund të çojnë në një transmetim më të madh të virusit, me ujin e ruajtur që ofron vende shtesë për shumimin e mushkonjave.
Ajo tha se nëse trajektorja aktuale e emetimeve të larta të karbonit dhe rritjes së popullsisë vazhdon, numri i njerëzve që jetojnë në zona me sëmundje të shkaktuara nga mushkonjat do të dyfishohej në 4.7 miliardë deri në fund të shekullit.
“Me ndryshimin e klimës që duket kaq i vështirë për t’u trajtuar, ne mund të presim të shohim më shumë raste dhe ndoshta vdekje nga sëmundje të tilla si malaria në të gjithë Evropën. Ne duhet të parashikojmë shpërthimet dhe të lëvizim për të ndërhyrë herët për të parandaluar që sëmundjet të ndodhin”, tha ajo.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Ndryshimet klimatike, ndër sfidat shëndetësore në dekadën e ardhshme”
“Plani marshall europian në veprim”, Shqipëria pjesë e tij
‘BE anashkaloi krizën klimatike’
