Sulmi i pacipë i Iranit që shënjestroi drejtpërdrejt Izraelin, e vetmja gjë që Presidenti Joe Biden kishte më shumë frikë dhe u përpoq me dëshpërim të shmangte pas sulmit të Hamasit të 7 tetorit, ka ndodhur, një përshkallëzim i konfliktit në rajonin më të gjerë. Për presidentin e SHBA-së, litari ku ai po ecte në luftën Izrael-Gaza është bërë edhe më i hollë, pasi ai kërkon të de-përshkallëzojë situatën dhe të pengojë Iranin, ndërsa përballet me presionin e brendshëm si nga e majta ashtu edhe nga e djathta për marrëdhëniet me Izraelin. Çdo marrëveshje armëpushimi në Gaza, ndërkohë, varet në balancë. Situatën, nuk e përmirësojnë aspak kërcënimet e Iranit, që e kanë bërë faktik një sulm të dytë, madje edhe përshkallëzimin e konfliktit, që mund të shndërrohet një luftë totale bërthamore.
Avionët luftarakë
Irani nuk ka frikë nga reagimi izraelit. Ky është mesazhi i ushtrisë iraniane e cila deklarohet e gatshme “për konfrontim në të gjitha nivelet”. Siç raporton Al Jazeera, Teherani paralajmëron se “çdo gabim i bërë nga armiqtë e tij do të përballet me një sulm masiv”. “Nëse Izraeli bën ndonjë gabim strategjik, ai do të pësojë një goditje të rëndë”, ka thënë ai. Në veçanti, Irani bën të ditur se “luftëtarët dhe avionët Sukhoi-Su 24 janë në kushtet më të mira për të kryer misionet e tyre”. Disa orë më parë, Teherani kishte përmendur përdorimin e një arme “të pa përdorur më parë” në përgjigje të një hakmarrjeje të mundshme izraelite pas bastisjeve të së shtunës në mbrëmje. Një komandant i forcave detare të Iranit ka thënë se forcat e tij do të shoqërojnë anijet tregtare të vendit të tij në Detin e Kuq në dritën e tensionit aktual. Burimi konfirmoi se shkatërruesi Jamaran vepron në Gjirin e Adenit dhe shoqëron anijet tregtare iraniane në Kanalin e Suezit, një detaj i konfirmuar edhe për agjencinë e lajmeve Tasnim nga komandanti i marinës Shahram Irani. Teherani, sqaroi ai, është i gatshëm të shoqërojë edhe anije “nga vende të tjera”. Gjithashtu, Presidenti Ebrahim Raisi ka paralajmërouar se “edhe pushtimi më i vogël” nga Izraeli do të sillte një përgjigje “masive dhe të ashpër”.
Alarmi i qeverisë britanike
Ndërkohë, qeveria britanike është paralajmëruar se Irani është “minuta larg” zhvillimit të një arme bërthamore dhe se disa njerëz në Teheran janë “të çmendur sa ta përdorin atë”, shkruajnë mediat britanike. Shqetësimet për programin bërthamor të Iranit kanë mbretëruar në fakt prej vitesh, pasi në vitin 2018, ish-presidenti amerikan Donald Trump braktisi marrëveshjen me Iranin, e cila u negociua në emër të Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe fuqive të tjera perëndimore nga paraardhësi i tij, Barack Obama. Ajo marrëveshje ishte menduar, në këmbim të heqjes së sanksioneve kundër Teheranit, të garantonte që Irani të mos zhvillonte objekte bërthamore për qëllime ushtarake. Frika u rrit më tej pas paralajmërimit të Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA), e cila paralajmëroi në disa raste gjatë vitit të kaluar se Irani është afër sasisë së uraniumit të pasuruar që mund të përdoret për prodhimin e armëve bërthamore. Për më tepër, që nga sulmi i Hamasit ndaj Izraelit më 7 tetor 2023, IAEA nuk e di vërtet statusin e programit bërthamor të Iranit.
Lufta bërthamore
Gjatë një debati mbi sulmin e Iranit ndaj Izraelit në Dhomën e Lordëve të Parlamentit të Mbretërisë së Bashkuar, baronesha Ruth Deech paralajmëroi se marrëveshja bërthamore me Teheranin duket se është harruar. “Irani është disa minuta larg zhvillimit të një arme bërthamore dhe ata janë mjaft të çmendur për ta përdorur atë”, tha Deech. “Ne duhet t’i kthehemi sanksioneve kundër Iranit. Nëse nuk do të ndalojmë udhëtimin për anëtarët e Gardës Revolucionare, atëherë të paktën nuk duhet t’u japim viza klerikëve të ndryshëm që udhëtojnë midis Teheranit dhe Londrës”, tha Deech. Ish-ministri i kabinetit konservator, Lord Forsyth shtoi se nëse do të ishte Izraeli, do të ishte shumë i shqetësuar nëse regjimi i keq në Iran do të zhvillonte një aftësi bërthamore. Askush në Izrael nuk mund të flejë i qetë duke pasur parasysh këtë, shtoi ai.