Në më pak se një vit, Sekretari Amerikan i Shtetit Antony Blinken vizitoi Kinën dy herë dhe u takua me udhëheqësin kinez Xi Jinping të dyja herët. Blinken mbërriti në Kinë për një vizitë tre-ditore, në një kohë kur marrëdhëniet amerikano-kineze janë në një trajektore në rënie dhe menjëherë pasi Kongresi miratoi një paketë ndihme prej tetë miliardë dollarësh për Tajvanin.Por edhe pse pritja e Blinken ishte e përmbajtur dhe domethënëse, sepse u prit pa tapet të kuq dhe deri në momentin e fundit nuk dihej nëse do të kishte një takim me Xi Jinping, duket se të dyja vendet janë gati të përmirësojnë marrëdhëniet.
Vizita e Blinken
Udhëheqësi kinez Xi Jinping priti Blinken dhe tha se Kina dhe SHBA duhet të jenë “partnerë, jo rivalë”. “Në 45 vitet e fundit, marrëdhëniet mes dy vendeve kanë pasur ulje-ngritje, por gjithashtu na kanë treguar se të dy vendet duhet të jenë partnerë, jo kundërshtarë, duhet të ndihmojnë njëri-tjetrin, jo ta përmbysin njëri-tjetrin”, tha Xi Jinping, sipas televizionit shtetëror kinez. Sipas tij, Kina dhe SHBA duhet të gjejnë pika të përbashkëta, jo mosmarrëveshje dhe nuk duhet të jenë konkurrentë keqdashës. Xi Jinping vuri në dukje se të dy vendet duhet të bëjnë atë që thonë, dhe të mos thonë një gjë dhe të bëjnë një tjetër. Përshtypja është se Xi Jinping ishte disi më pajtues se ministri i tij i jashtëm Wang Yi, i cili ndoshta po e përgatiste atë për këtë takim. Sido që të jetë, vizita u karakterizua dhe u dominua nga çështje të diskutueshme. Të dyja palët, sipas The New York Times në analizën e vizitës së Blinken, pranojnë se ekziston “rreziku i përkeqësimit të mëtejshëm të marrëdhënieve” dhe asnjëra prej tyre nuk e dëshiron këtë.
“Vijat e kuqe”
Duhet pranuar që kolegu i Blinken, Wang Yi, tha se “nëse nuk ka bashkëpunim, do të ketë konfrontim”, por analistët thonë se mund të ketë një kompromis. Por në të njëjtën kohë, ai vuri në dukje se marrëdhëniet e vendit të tij me Shtetet e Bashkuara “tregojnë shenja stabilizimi”. Nga ana tjetër, Antony Blinken tha se Pekini dhe Uashingtoni mbajnë përgjegjësi për zhvillimin e marrëdhënieve të ndërsjella me ndihmën e, siç tha ai, “diplomacisë aktive”. Këtë herë, pika kryesore ishte Ukraina, domethënë Rusia, dhe Blinken tha pa mëdyshje se pret që Pekini “të ndryshojë pozicionin e Kinës ndaj Moskës” dhe para së gjithash të mos eksportojë teknologjinë që Rusia përdor në industrinë e ushtrisë, Administrata Biden është thellësisht e shqetësuar se eksportet e lira kineze kërcënojnë vendet e punës në SHBA, sipas The New York Times, si dhe mbështetjen e Kinës për Rusinë në luftën në Ukrainë. Sipas Financial Times, Blinken paralajmëroi se SHBA do të vendosë sanksione ndaj kompanive që vazhdojnë të eksportojnë teknologji ushtarake, por edhe ndaj bankave që vazhdojnë të bashkëpunojnë me institucionet financiare ruse.Kina ka akuzuar Shtetet e Bashkuara se po punojnë kundër interesave kineze në Paqësor. Por SHBA-ja i dërgoi palës kineze “paralajmërimin më të qartë” që SHBA u ka dhënë ndonjëherë zyrtarëve kinezë në lidhje me Rusinë.
Frika e Rusisë
Rusia me sa duket ka frikë se Kina dhe SHBA do të arrijnë një marrëveshje “pas shpine”. Siç raporton Moska Komersant, për këtë dëshmon deklarata e zëvendësministrit të Jashtëm rus Sergej Ryabkov se “SHBA-ja po e përdor këtë vizitë për të dëmtuar dhe destabilizuar marrëdhëniet midis Rusisë dhe Kinës”. Por në rendin e ditës ishin tema të tjera të rëndësishme për marrëdhëniet ekonomike, më pas u diskutua kërkesa për shitjen e TikTok, tensionet në Detin e Kinës Jugore, Tajvani, programi bërthamor i Koresë së Veriut dhe lufta midis Izraelit dhe Hamasit. Uashingtoni i kërkoi Pekinit të paralajmërojë dhe qetësojë Teheranin. Si Kina ashtu edhe SHBA, sipas NYT, kanë thënë se shpresojnë të bëjnë përparim në disa fronte më të vogla, pragmatike, duke përfshirë përmirësimin e komunikimit midis ushtrive të tyre dhe lehtësimin e udhëtimit midis dy vendeve. Por ata nuk bien dakord as në çështjet thelbësore strategjike, duke përfshirë politikën tregtare dhe mosmarrëveshjet territoriale në Detin e Kinës Jugore dhe mbi Tajvanin.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Konferenca e Mynih-ut, paralele fatale mes Hitlerit dhe fundit të Putinit”
